2 vạn hộ dân Hà Nam và nghịch lý không sử dụng nước sạch để ăn uống

Nước sạch có mùi lạ

Trao đổi với Thanh Niên, ông Đỗ Văn Long, Trưởng thôn Nhân Hòa (xã Đồn Xá, H.Bình Lục), cho biết tháng 4.2024, ông Nguyễn Ngọc Tuấn, người dân trong thôn, bất ngờ phát hiện nước sạch được cấp từ Nhà máy nước sạch Đồng Du có mùi bất thường và trong nước có những con loăng quăng, giun đỏ.

ĐÌNH HUY

"Ông Tuấn mở vòi nước ra rửa tay thì ngửi thấy mùi lạ nên đã gọi tôi đến kiểm tra. Tôi đến và thấy đúng thật, xả nước một lúc sau mới hết. Lo ngại nguồn nước không đảm bảo, sau đó ông Tuấn mua can nhựa 20 lít, lấy mẫu nước để mang lên Hà Nội xét nghiệm", ông Long nói.

Theo kết quả xét nghiệm nước của ông Tuấn nhận được từ Trung tâm Phân tích và chứng nhận sản phẩm nông nghiệp Hà Nội, nước sạch có chất Nitrit (NO₂) là 0,36 mg/l, cao gấp 7,2 lần so với quy định (QCVN 08/2023/BTNMT: 0,05mg/l).

"Do đây là chất gây bệnh ung thư nên chúng tôi cũng khá lo lắng, 6 - 7 năm nay người dân trong xã đều sử dụng nước sạch vì nguồn nước giếng khoan không đảm bảo. Hiện tại, nhà tôi cũng đang dùng nước sạch nhưng phải qua 2 lớp máy lọc. Dù nhiều năm nay, chưa phát hiện nước có màu bất thường nhưng thấy nước sạch bắn lên tường đều gây ố vàng", ông nói.

Không chỉ riêng người Đồn Xá, dân 4 xã Bình Nghĩa, Tràng An, An Mỹ, Đồng Du (H.Bình Lục) cùng dùng chung hệ thống nước sạch được cấp bởi Nhà máy nước sạch Đồng Du và cũng phát hiện nước có màu bất thường.

ĐÌNH HUY

Dùng nước sạch được khoảng 4 năm nay, anh Nguyễn Văn Trọng (trú thôn Nội 1, xã Đồng Du) tỏ ra buồn bã vì chất lượng nước sạch, rất nhiều lần gia đình anh phát hiện nước có màu vàng, xuất hiện giun đỏ khi sử dụng.

Chính vì vậy, anh không dám sử dụng nước sạch để ăn uống, chỉ dùng để tắm, giặt nhưng cũng phải lọc lại nước sạch bằng cách bịt khăn lọc vào đầu ống.

Người đàn ông 36 tuổi cho biết, từ khi nhà máy nước sạch cấp nước, người dân chỉ được dùng nước sạch năm đầu tiên đúng nghĩa là nước sạch.

"Đầu tiên là giờ bơm không đều, không cố định, nhà máy thích lúc nào là bơm lúc đó. Chúng tôi không biết đường nào mà lần. Chưa nói về các chất trong nước nhưng mở téc ra thấy nước vàng hơn cả nước ao tù, rồi nhiều cấn, xuất hiện nhiều giun đỏ, giun nước", anh Trọng bức xúc.

Để chứng minh lời nói của mình, anh Trọng không ngần ngại dẫn PV lên téc chứa nước sạch trên tầng 3 của gia đình. Xả hết téc nước sạch, chúng tôi thấy theo dòng nước chảy ra có rất nhiều cặn và hàng chục con giun đỏ.

Chỉ để tắm, giặt, xả nhà vệ sinh

Ông Trần Văn Hùng, Chủ tịch UBND xã Đồng Du, cho biết hàng tháng, lấy mẫu xét nghiệm nước sạch đi xét nghiệm tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Hà Nam và có thông báo kết quả gửi về xã nhưng chưa phát hiện vấn đề gì bất thường.

ĐÌNH HUY

Hiện nay, 100% các hộ dân trên địa bàn xã Đồng Du đều sử dụng nước sạch nhưng điều kỳ lạ ở chỗ, không ai dùng nguồn nước này để ăn uống mà chỉ sử dụng vào mục đích tắm rửa, giặt giũ. Chính ông Hùng cũng sử dụng nước sạch để tắm giặt và xả vệ sinh. Còn ăn uống thì sử dụng nước mưa.

Mang theo thắc mắc này đến hỏi một số hộ dân trên địa bàn xã Đồng Du, chúng tôi đều nhận được câu trả lời do lo ngại nguồn nước sạch không đảm bảo nên họ phải xây bể, mua téc chứa nước mưa để sử dụng cho ăn uống. Người dân, lãnh đạo các xã Đồn Xá, Bình Nghĩa, Hưng Công... đều có chung câu trả lời này.

"Nhà máy nước sạch thì có nhiều năm nay rồi nhưng tôi không bao giờ dám dùng nấu ăn, chỉ dùng nước mưa thôi. Ở xã tôi, nhà ai cũng phải có bể chứa nước mưa. Nước sạch chỉ dùng để tắm, giặt", bà Mười, người dân xã Hưng Công (H.Bình Lục), nói và cho biết nhà bà dùng cả vật liệu lọc nước nhưng téc nước sạch vẫn rất bẩn.

"Chúng tôi rất muốn nhà máy cấp nước sạch cho dân"

Trao đổi với Thanh Niên, ông Trần Ngọc Bình, Chủ tịch UBND xã Đồn Xá, và ông Nguyễn Văn Duy, Chủ tịch UBND xã Hưng Công, đều thừa nhận nước sạch tại địa phương từng có thời điểm bất thường và có giun đỏ.

Ông Bình cho biết, xã Đồn Xá có khoảng 2.000 hộ dân dùng nước sạch được cấp từ Nhà máy nước sạch Đồng Du với giá khoảng 7.000 đồng/m³. Tuy nhiên, đa số các hộ dân và chính ông chỉ sử dụng nước sạch để tắm giặt, ít người sử dụng ăn uống.

ĐÌNH HUY

Người đứng đầu chính quyền xã Đồn Xá cũng tỏ ra lo lắng khi đọc được thông tin người dân tự đi xét nghiệm nước và phát hiện nhiễm NO₂ vượt quy chuẩn. "Ngay sau khi nhận được thông tin, chúng tôi cũng kiến nghị với UBND huyện vào cuộc kiểm tra. Chúng tôi rất muốn nhà máy làm sao cung cấp nước sạch cho nhân dân", ông Bình nói.

Giống như ông Bình, ông Nguyễn Văn Duy, Chủ tịch UBND xã Hưng Công, cảm thấy giật mình khi được người dân trong xã gửi kết quả xét nghiệm nước sạch có chất NO₂ vượt quy chuẩn gấp 3 lần.

"Khi nhận được thông tin, chúng tôi đã trao đổi với Nhà máy nước sạch Hưng Công, phía doanh nghiệp cho biết đang rất cố gắng xử lý tồn tại trên mặt nước sông", ông Duy nói và cho rằng để khắc phục tình trạng nước nhiễm NO₂ chỉ có lấy nước mặt ở sông Hồng và nâng cao công nghệ, thiết bị. Nếu không có 2 yếu tố này thì vấn đề nước sạch sẽ không giải quyết được, có như thế nước sạch mới đúng là nước sạch.