3 hội, hiệp hội kiến nghị có quỹ đất chăn nuôi trong luật Đất đai sửa đổi

Cần hàng trăm nghìn ha để di dời cơ sở chăn nuôi

Theo tìm hiểu của Thanh Niên, văn bản này đã được lãnh đạo các hội, hiệp hội cùng ký tên trong ngày 10.4 và đã được gửi đến Bộ trưởng Bộ TN-MT, trong bối cảnh ngành chăn nuôi  ngày càng khó khăn, nhiều hộ chăn nuôi, doanh nghiệp chăn nuôi thua lỗ triền miên, có nguy cơ phá sản.

LÊ LÂM

Theo các hội và hiệp hội, một trong những nguyên nhân có tác động trực tiếp đến hoạt động chăn nuôi là không gian chăn nuôi ngày càng thu hẹp và điều kiện chăn nuôi ngày càng khắt khe.

Cụ thể, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1520/QĐ-TTg về phát triển chăn nuôi giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn 2045 thì quỹ đất cho nhu cầu di dời các cơ sở chăn nuôi ra khỏi vùng không được phép chăn nuôi (bao gồm: khu dân cư, nội thành, nội thị, khu công cộng, du lịch...) theo quy định của luật Chăn nuôi, với hạn cuối là ngày 1.1.2025 là rất lớn.

Ví dụ tại Đồng Nai, tỉnh này có 3.006 cơ sở chăn nuôi phải di dời, nếu tính mức tối thiểu diện tích trung bình cho 1 cơ sở chăn nuôi trang trại nhỏ và vừa hiện nay dao động từ 1 - 5 ha, địa phương này phải cần từ 3.000 - 15.000 ha đất lõi để xây dựng chuồng trại, chưa tính đến không gian, đảm bảo có khoảng cách tối thiểu cho vấn đề kiểm soát môi trường, dịch bệnh theo quy định hiện hành như cơ sở chăn nuôi phải cách khu dân cư từ 150 - 400 m. 

Thực tế tại Đồng Nai hiện nay, các cơ sở chăn nuôi buộc phải di dời đang gặp khó khăn lớn nhất là đất đai và mặt bằng phải đáp ứng được với yêu cầu đủ điều kiện chăn nuôi. Nếu tính đủ nhu cầu đất đai cho việc di dời các cơ sở chăn nuôi ra khỏi khu vực cấm chăn nuôi trên cả nước từ nay đến năm 2025, sẽ cần đến hàng chục vạn ha.

Chưa có quỹ đất rõ ràng cho chăn nuôi

Một nghịch lý khác cũng được các hội, hiệp hội phản ánh trong văn bản kiến nghị là giá trị sản xuất ngành chăn nuôi đang chiếm khoảng 24% trong toàn bộ khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản nhưng lại không có quỹ đất rõ ràng. Cụ thể, theo kết quả điều tra thống kê năm 2020, tổng diện tích đất nông nghiệp cả nước là trên 27,9 triệu ha trong đó: đất trồng trọt 11,7 triệu ha; đất lâm nghiệp 15,4 triệu ha, đất nuôi trồng thủy sản 786.184 ha, đất làm muối 15.586 ha và đất nông nghiệp khác 58.532 ha.

Trong khi các nước trên thế giới đều dành một tỷ trọng lớn đất cho chăn nuôi. Cụ thể ở châu Âu, đất đồng cỏ, cây thức ăn chăn nuôi luôn chiếm từ 50 - 70% diện tích đất nông nghiệp. Cá biệt như Ireland có tới trên 90% diện tích đất nông nghiệp là đồng cỏ, cây thức ăn chăn nuôi...

Từ những bất cập nêu trên, Hội Chăn nuôi Việt Nam, Hiệp hội chăn nuôi gia cầm Việt Nam, Hiệp hội chăn nuôi gia súc lớn Việt Nam kiến nghị Bộ TN-MT xem xét bổ sung danh mục đất cho chăn nuôi vào luật Đất đai sửa đổi.

Cụ thể, Bộ TN-MT cần đưa vào phần giải thích từ ngữ của luật Đất đai khái niệm làm rõ đất cho chăn nuôi tập trung để các địa phương áp dụng trong quy hoạch. Bởi sản xuất chăn nuôi rất rủi ro, suất đầu tư lớn, chậm thu hồi vốn. Trang trại chăn nuôi là cơ sở sản xuất kinh doanh có điều kiện, phải đảm bảo các yêu cầu kiểm soát dịch bệnh và môi trường, có khoảng cách tối thiểu với khu dân cư, công trình công cộng...

Kiến nghị của các hội, hiệp hội ngành chăn nuôi nhấn mạnh: "Nếu không có quy định rõ trong luật thì hôm nay chính quyền cấp cho trang trại, ít lâu sau lại cấp cho dân đến ở xung quanh hoặc xây dựng công trình công cộng khác và cơ sở chăn nuôi lại bỗng dưng trở thành vi phạm các điều kiện, phải di dời, thì không bao giờ chúng ta có được ngành chăn nuôi phát triển bền vững và người chăn nuôi thì lúc nào cũng nơm nớp, không dám đầu tư".