'70 năm trước không nhiều người tin Việt Nam sẽ mở chiến dịch Điện Biên Phủ'

Sáng 27.3, Học viện Chính trị (Bộ Quốc phòng) phối hợp Báo Quân đội nhân dân, Viện Lịch sử Đảng (Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh) tổ chức hội thảo khoa học "Chiến thắng Điện Biên Phủ - Giá trị lịch sử và tầm vóc thời đại". Đây là một trong những hội thảo khoa học đầu tiên dịp kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7.5.1954 - 7.5.2024).

Tham luận tại hội thảo, đại tá, tiến sĩ Nguyễn Văn Trường, Chủ nhiệm khoa Lịch sử Đảng (Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng), cho biết cách đây 70 năm, ngày 6.12.1953, Bộ Chính trị, T.Ư Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, đã thông qua phương án tác chiến mùa xuân năm 1954 của Tổng Quân ủy, quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ với bí danh là "Trần Đình".

NGỌC THẮNG

Đảng ủy Mặt trận được thành lập gồm Tham mưu trưởng Hoàng Văn Thái, Chủ nhiệm Chính trị Lê Liêm, Chủ nhiệm Cung cấp Đặng Kim Giang. Đại tướng Võ Nguyên Giáp được giao giữ chức Tư lệnh kiêm Bí thư Đảng ủy mặt trận.

"Phải tập trung hoàn thành cho kỳ được"

Sau 70 năm, ông Trường đánh giá, đây chính là một quyết định chính xác, mang tính lịch sử, thể hiện quyết tâm, tầm nhìn chiến lược của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh. Quyết định này đã mở đường cho thắng lợi Điện Biên Phủ "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu".

Phân tích ý nghĩa của quyết định lịch sử này, tiến sĩ Trường nhấn mạnh, quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ thể hiện ý chí quyết tâm cao nhất của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh trong suốt cuộc kháng chiến chống Pháp.

Theo ông Trường, trong giới chuyên gia quân sự thế giới thời điểm đó, ngay cả phía Liên Xô, không nhiều người tin rằng Đảng Cộng sản Việt Nam sẽ hạ quyết tâm tiêu diệt tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ.

Vẫn theo ông Trường, quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ đã thể hiện một tư duy quân sự sắc sảo, trí tuệ tuyệt vời của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh trong chỉ đạo chiến tranh cách mạng.

Ông phân tích, quyết định tiến công vào Điện Biên Phủ là một quyết định được đưa ra với những tính toán cực kỳ kỹ lưỡng. Chính sự tính toán rất khoa học này đã làm nên thành công của chiến dịch.

NGỌC THẮNG

Khi hạ quyết tâm tiến công Điện Biên Phủ, T.Ư Đảng và Bộ Chính trị không chỉ nhìn nhận những chỗ mạnh của địch, những khó khăn, trở ngại của ta mà còn phân tích thấu đáo trên mọi phương diện để thấy được chỗ yếu của quân địch mà ta có thể lợi dụng, thấy được khả năng to lớn của quân đội và nhân dân ta có thể vượt qua; đồng thời, chỉ ra được những thuận lợi mang tính quyết định của ta.

Trong báo cáo của Tổng Quân ủy trình Bộ Chính trị ngày 6.12.1953, Tổng Quân ủy đã khẳng định rằng: "Trận Điện Biên Phủ sẽ là một trận công kiên lớn nhất từ trước tới nay... sự chuẩn bị có nhiều khó khăn, cần ráo riết tập trung lực lượng mới làm kịp, nhưng nếu kiên quyết khắc phục khó khăn, hoàn thành được chiến dịch thì thắng lợi này sẽ là một thắng lợi rất lớn".

Đề xuất của Tổng Quân ủy sau đó đã Bộ Chính trị phê chuẩn. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ thị cho Đại tướng Võ Nguyên Giáp: "Chiến dịch này là một chiến dịch rất quan trọng không những về quân sự mà cả về chính trị, không những đối với trong nước mà đối với quốc tế. Vì vậy, toàn quân, toàn dân, toàn Đảng phải tập trung hoàn thành cho kỳ được".

Phù hợp với khát khao giải phóng của dân tộc

Theo tiến sĩ Nguyễn Văn Trường, quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ còn phù hợp với khát khao giải phóng của dân tộc Việt Nam và sự mong đợi của các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới.

Ông Trường nhìn nhận, tính đến cuối năm 1953, cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của nhân dân Việt Nam đã diễn ra được 8 năm.

TƯ LIỆU

Nhân dân Việt Nam luôn mong muốn được sống trong hòa bình, sẵn sàng tiến hành một trận quyết chiến chiến lược với thực dân Pháp để đứng lên giải phóng mình và dân tộc mình.

Ông Trường dẫn chứng, khi Đảng quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ, nhân dân Việt Nam và nhân dân tiến bộ thế giới, nhất là nhân dân các dân tộc bị áp bức đã hết lòng ủng hộ.

Theo báo cáo của Hội đồng Cung cấp mặt trận T.Ư vào ngày 10.7.1954, trong chiến dịch Điện Biên Phủ, "đồng bào các dân tộc Tây Bắc, Việt Bắc, Liên Khu III, Liên Khu IV đã đóng góp hơn 260.000 dân công (tính ra khoảng 13 triệu ngày công), 20.991 xe đạp thồ và hàng nghìn phương tiện vận chuyển thô sơ và bán thô sơ khác".

"Quyết định tiến công tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ đã trực tiếp làm nên một Điện Biên Phủ "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu", làm thay đổi lịch sử Việt Nam và lịch sử thế giới", ông Trường nhấn mạnh.

Sau khi Bộ Chính trị hạ quyết tâm tiêu diệt tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đã nhanh chóng bước vào giai đoạn chuẩn bị và tiến hành chiến dịch.

Ngày 13.3.1954, quân ta nổ súng tấn công cụm cứ điểm Him Lam và Độc Lập, mở màn cho chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ. Sau 56 ngày đêm chiến đấu, 17 giờ 30 ngày 7.5.1954, lá cờ "Quyết chiến, Quyết thắng" của quân ta tung bay trên nóc hầm chỉ huy của địch. Chiến dịch Điện Biên Phủ toàn thắng.