Theo Bloomberg, người ta có thể dễ dàng tìm được những cái tên tỉ phú ở Thung lũng Silicon như Arash Ferdowsi của Dropbox, Peter Gassner của Veeva Systems. Tài sản công nghệ chiếm 1/5 trong số 1.000 tỉ USD tài sản của các tỉ phú trong chỉ số Bloomberg Billionaires.
Song việc tìm kiếm tỉ phú phất lên từ Apple thì khó hơn, dù nhà sản xuất iPhone có giá trị thị trường 879 tỉ USD. Chủ tịch Apple Art Levinson là người duy nhất có tài sản đạt hàng tỉ phú, song cổ phiếu Apple chỉ chiếm 20% trong số 1 tỉ USD tài sản của ông. Phần tài sản còn lại đến từ nhiệm kỳ công tác lâu năm của ông tại Genentech, nơi ông giữ ghế chủ tịch và CEO, cùng cổ phần đầu tư sớm vào Google.
Không ai khác làm trong Apple có tài sản cận ngưỡng tỉ phú. CEO Tim Cook có khoảng 600 triệu USD và điều này thể hiện chương trình lương thưởng bị giới hạn so với quy mô và hoạt động doanh nghiệp.
Theo chỉ số Bloomberg Pay xếp hạng các nhà quản lý cấp cao hưởng lương nhiều nhất tại các doanh nghiệp đại chúng Mỹ, các sếp Apple được trả khá khiêm tốn. Phí lương thưởng cho CEO theo một phần lợi nhuận kinh tế thuộc hàng thấp nhất trong số các doanh nghiệp có giám đốc lọt top 200 CEO được trả lương cao nhất trong năm tài khóa gần nhất. Điều này khiến số cổ phần mà các sếp Apple nắm tương đối nhỏ.
Điều này khiến Apple khác với các hãng công nghệ lớn khác, các hãng có nhà sáng lập và nhân viên tên tuổi ngày càng thống trị chỉ số Bloomberg Billionaires, vốn theo dõi tài sản của 500 người giàu nhất thế giới. Trong số này có Jeff Bezos của Amazon, Sergey Brin, Larry Page và Eric Schmidt của Alphabet, Bill Gates của Microsoft và Mark Zuckerberg, Jan Koum của Facebook. Tài sản gắn liền với các doanh nghiệp kể trên chiếm 10% chỉ số.
Ngoài 3 triệu USD tiền lương và 6 triệu USD tiền thưởng, gói lương thưởng của ông Cook bao gồm 376 triệu USD cổ phiếu hạn chế mà ông nhận được khi thay thế nhà đồng sáng lập Apple Steve Jobs vào năm 2011. Số tiền thưởng cổ phiếu trên sẽ được trả dần trong một thập niên. Khoảng 1/3 số tiền này phụ thuộc vào việc liệu Apple có thể hiện tốt hơn chỉ số S&P 500 hay không. Các sếp dưới quyền ông Cook mỗi người đều có mức lương thưởng mục tiêu hằng năm khoảng 23 triệu USD, phần lớn là trong cổ phiếu hạn chế.
Ngược lại, CEO Google Sundar Pichai, có gói lương 9 chữ số trong ba năm liên tiếp và các giám đốc điều hành cấp cao khác đều có gói thưởng cổ phiếu 10 triệu USD. Cổ đông Tesla đồng ý về gói lương thưởng 2,6 tỉ USD cho ông Elon Musk hồi tháng trước. Sếp hoạt động Facebook Sheryl Sandberg là tỉ phú và bỏ túi 24,5 triệu USD năm 2016. Oracle nhiều năm bị nhà đầu tư chỉ trích vì thưởng đậm cho nhà sáng lập Larry Ellison cùng các CEO Safra Catz và Mark Hurd.
Sự vắng mặt của tỉ phú ở Apple phần nào phản ánh lịch sử của hãng dưới thời cố nhà sáng lập Steve Jobs, người sở hữu 15% cổ phần công ty ở thời điểm IPO năm 1980. Số cổ phần trên có giá 132 tỉ USD ở thời điểm hiện tại. Song ông Jobs bán tất cả, chỉ chừa lại một ít cổ phiếu, khi rời doanh nghiệp năm 1985. Khi đó, số cổ phần của ông có giá 100 triệu USD. Ông Jobs phải xây dựng lại cổ phần của mình từ đầu khi ông trở lại công ty hơn một thập niên sau đó.
Nhà đồng sáng lập Apple Steve Wozniak có 7,9% cổ phần vào năm 1980, song số cổ phần này giảm dần qua thời gian vì ông bán quyền chọn ở giá thấp cho các nhân viên cấp dưới. Cổ phần Apple của ông Wozniak hiện được cho là có giá hàng triệu, chứ không phải hàng tỉ USD.
Apple cũng tạo ra ít tỉ phú từ việc thâu tóm, sáp nhập (M&A) vì hãng rất kỹ tính trong M&A. Thỏa thuận lớn nhất của công ty là mua Beats Electronics với giá 3 tỉ USD năm 2014, giúp các nhà sáng lập Dr. Dre và Jimmy Iovine kiếm hàng triệu USD, trong đó có hơn 400 triệu USD giá trị cổ phiếu Apple sẽ được lấy hoàn toàn vào cuối năm nay. Song thương vụ trên rất nhỏ so với thương vụ mua WhatsApp giá 22 tỉ USD của Facebook, vốn giúp nhà sáng lập Jan Koum và Brian Acton tức thì thành tỉ phú. Hai người có tổng tài sản 16 tỉ USD.
Bình luận (0)