ASEAN bày tỏ quan ngại về diễn biến tình hình Biển Đông

Tại hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 39 diễn ra chiều 26.10, các lãnh đạo ASEAN đã bày tỏ quan ngại về diễn biến tình hình Biển Đông, trong đó có những hoạt động đơn phương làm gia tăng căng thẳng, suy giảm lòng tin, huỷ hoại môi trường biển.

Thủ tướng Phạm Minh Chính trong phiên họp hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 39

Gia Hân

Lãnh đạo các nước ASEAN tái khẳng định sự cần thiết phải tăng cường xây dựng lòng tin và tin cậy lẫn nhau; kiềm chế và không làm phức tạp tình hình; duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông.

Các nước nhấn mạnh lập trường về việc giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hoà bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước của Liên hợp quốc về luật Biển (UNCLOS) 1982.

Hội nghị cũng khẳng định lại tầm quan trọng của việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), hoan nghênh việc nối lại đàm phán Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) giữa ASEAN và Trung Quốc.

Bên cạnh đó, các nước nhấn mạnh sự cần thiết duy trì môi trường thuận lợi cho đàm phán COC và tiếp tục nỗ lực hướng tới Bộ COC hiệu quả, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, bao gồm UNCLOS 1982.

Phát biểu tại hội nghị trực tuyến, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng ASEAN cần thể hiện bản lĩnh và vai trò tự chủ trong duy trì hòa bình, an ninh và ổn định trên Biển Đông.

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh: “Các nước cần thúc đẩy mạnh mẽ cam kết tuân thủ luật pháp quốc tế, hành xử trách nhiệm, kiềm chế, không có hành động gây căng thẳng, làm phức tạp tình hình, hợp tác xây dựng trên các vấn đề thuộc lợi ích chung như bảo tồn môi trường biển, khắc phục tình trạng đánh bắt cá bất hợp pháp, hỗ trợ nhân đạo cho ngư dân và người đi biển.

Thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC, thúc đẩy sớm hoàn thành COC với nỗ lực cao nhất của các bên, phấn đấu cùng Trung Quốc đạt Bộ quy tắc COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982, đồng thời khẳng định UNCLOS 1982 là khuôn khổ điều chỉnh các hành vi, hoạt động trên biển và đại dương”.

Trước những diễn biến tình hình phức tạp hiện nay, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh ASEAN cần tích cực, chủ động và có trách nhiệm trong mọi vấn đề tác động đến khu vực, giúp giữ vững vai trò trung tâm của ASEAN; phát huy tinh thần độc lập trong ứng xử, trung lập trong xử lý, và cân bằng trong quan hệ sẽ giúp ASEAN tránh bị động trước sức ép của cạnh tranh nước lớn.

Trên tinh thần đó, theo Thủ tướng, các nước lớn tham gia vào khu vực phải trên tinh thần trách nhiệm, xây dựng, tôn trọng luật pháp quốc tế, không làm ảnh hưởng đến hoà bình, ổn định ở khu vực, tôn trọng vai trò của ASEAN và tham vấn đầy đủ với ASEAN thông qua các cơ chế, diễn đàn do ASEAN thành lập và dẫn dắt.

Các nhà lãnh đạo ASEAN tham dự phiên họp

Gia hân

Ngoài vấn đề Biển Đông, các lãnh đạo ASEAN nhất trí cần tiếp tục chia sẻ, hỗ trợ Myanmar vượt qua giai đoạn khó khăn này; đồng thời khẳng định đoàn kết chính là chìa khoá để ASEAN và Myanmar có thể tìm ra giải pháp hữu hiệu cho những phức tạp hiện tại.

Cùng ngày, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã dự Hội nghị cấp cao ASEAN 38, với nội dung tập trung vào các nỗ lực ứng phó Covid-19 và thúc đẩy phục hồi kinh tế.

Năm nay, Brunei - nước đang giữ cương vị Chủ tịch luân phiên ASEAN, đã chủ trì Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 38 và 39 cùng các hội nghị liên quan được tổ chức theo hình thức trực tuyến từ ngày 26-28.10.

Các hội nghị lần này có sự góp mặt của các lãnh đạo từ những đối tác đối thoại ASEAN gồm: Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Mỹ, Úc và Nga cùng một số quốc gia khác.