Bất an khi mỏ đá nổ mìn

20 NHÀ DÂN BỊ RẠN NỨT

Thời gian qua, người dân thôn 7 (xã Phú Sơn, H.Nho Quan, Ninh Bình) sống trong cảnh bất an vì hoạt động khai thác đá đôlômít của Công ty CP đôlômít VN ở núi Thung Bưởi. Mỏ đá rộng 6 ha, công suất 200.000 tấn/năm, thời hạn khai thác 30 năm (tính từ năm 2014).

MINH HẢI

Đầu năm 2023, mỏ đá bắt đầu hoạt động nổ mìn để khai thác và đến tháng 3 thì nhiều nhà dân ở thôn 7, xã Phú Sơn xuất hiện các vết rạn nứt. Có nhà xuất hiện nhiều vết nứt rộng, gây thấm dột mỗi khi trời mưa.

Ông Bùi Hồng Lực (73 tuổi, ngụ thôn 7) cho biết khoảng tháng 3 thì gia đình ông phát hiện dọc dầm nhà bị rạn nứt khiến nhà thấm dột. "Mỗi lúc nổ mìn ngồi ở nhà thấy rung mạnh lắm. Không chỉ nổ mìn, khi họ xay đá cũng gây ồn không chịu nổi. Thời gian gần đây thì không còn ồn ào thế nữa. Sau đó người dân chúng tôi có đơn phản ánh, họ kiểm tra rồi lên danh sách đền bù. Gia đình tôi có 2 chỗ bị nứt, là nhà chính và nhà bếp. Tổng số tiền họ đền bù gần 16 triệu đồng. Ban đầu cũng không muốn nhận tiền đâu, nhưng sau rồi chính quyền, các đoàn thể vận động nhiều quá, họ đến ngày, tối cũng đến nên nhà tôi nhận tiền. Chỉ riêng vết nứt nhà chính, tôi hỏi thợ xây họ bảo 30 triệu đồng cũng không sửa nổi. Giờ nhận tiền rồi thì đành chịu thôi, nhưng chẳng biết sửa thế nào nên đang để đó", ông Lực cho hay.

Tương tự, bà Nguyễn Thị Mười (49 tuổi, cùng ngụ thôn 7), cho biết: "Gia đình tôi cũng như các hộ khác đề nghị mỏ không tiếp tục nổ mìn nữa, nếu không thì di chuyển chúng tôi đi nơi khác. Nhà tôi nứt nhiều, mưa thấm dột khắp nơi, giờ nhận mấy chục triệu tiền đền bù thì làm sao mà sửa được. Chưa biết sửa thế nào nên vẫn đang để đó thôi".

Theo tìm hiểu của PV, sau khi người dân có đơn phản ánh tình trạng nổ mìn của mỏ đá gây nứt nhà, đầu tháng 4, UBND H.Nho Quan đã đề nghị Công ty CP đôlômít VN tạm dừng việc nổ mìn để kiểm tra tình trạng rạn nứt. Sau đó, UBND H.Nho Quan đã ban hành phương án đền bù cho 20 hộ dân. Đến nay đã có 19 hộ (1 hộ chưa đồng ý) nhận tiền đền bù với tổng số tiền hơn 650 triệu đồng.

NỔ ĐÚNG QUY TRÌNH VẪN GÂY NỨT NHÀ

Điều đáng nói, dù thừa nhận việc nứt nhà dân là do ảnh hưởng từ việc nổ mìn, nhưng các cơ quan chức năng Ninh Bình cũng xác định doanh nghiệp đã nổ mìn đúng quy trình, đảm bảo khoảng cách theo quy định, sức rung từ nổ mìn không vượt quá giới hạn cho phép.

Cụ thể, khi tiến hành giám sát, kiểm tra 2 bãi mìn của mỏ đá, Sở Công thương Ninh Bình xác định các thông số giám sát nhỏ hơn nhiều so với quy chuẩn VN; mức áp suất âm cực đại (tiếng ồn) lớn nhất là 130 dB/133 dB; không phát hiện đất văng đến vị trí giám sát; khoảng cách từ vị trí nổ mìn đến nhà dân đều đảm bảo quy định.

Ông Quách Viết Đẩu Nam, Chủ tịch UBND xã Phú Sơn, cho biết sau đợt nổ mìn hồi đầu năm 2023 xuất hiện việc rạn nứt nhà dân, chính quyền địa phương đã phối hợp với doanh nghiệp kiểm tra, lên phương án và tổ chức đền bù cho người dân. Cũng theo ông Nam, hiện mỏ đá đôlômít vẫn đang tạm dừng việc nổ mìn để chờ các cơ quan chức năng đánh giá lại hoạt động này liệu có tiếp tục làm ảnh hưởng đến nhà dân hay không mới tiếp tục cho nổ mìn trở lại.

Trong khi đó, ông Bùi Đức Việt, Giám đốc điều hành mỏ đôlômít Phú Sơn, cho biết doanh nghiệp vẫn đang tạm dừng nổ mìn. Ông Việt cho biết thêm tình trạng bụi đã giảm đáng kể vì doanh nghiệp đã lắp đặt lưới chắn bụi sau khi người dân có đơn phản ánh, còn về tiếng ồn thì không tránh khỏi nhưng cũng trong giới hạn cho phép.

Như vậy, dù mỏ đá đôlômít Phú Sơn thực hiện việc nổ mìn khai thác đá đúng quy định, nhưng thực tế vẫn làm ảnh hưởng đến nhà dân. Cơ quan chức năng Ninh Bình cần xem xét lại để đảm bảo mỏ đá không tiếp tục gây ảnh hưởng tài sản, đời sống người dân, vừa để đảm bảo quyền lợi của doanh nghiệp.