Bát nháo huấn luyện an toàn lao động

Đây là thực trạng được các địa phương phản ánh với lãnh đạo Bộ LĐ-TB-XH tại chương trình đối thoại Hội đồng quốc gia về an toàn, vệ sinh lao động năm 2018 do bộ này chủ trì trong tháng 4.

Theo bộ luật Lao động và luật An toàn vệ sinh lao động, huấn luyện an toàn lao động (ATLĐ) là quy định bắt buộc phải thực hiện để cung cấp, trang bị các kiến thức và kỹ năng thực hành cho người sử dụng lao động và người lao động về trách nhiệm và nghĩa vụ, chính sách, pháp luật, nghiệp vụ công tác ATLĐ, các yếu tố nguy hiểm, các quy trình, biện pháp, ứng phó, xử lý sự cố... Tuy nhiên, thống kê hằng năm cho thấy, tai nạn lao động liên tục gia tăng, trong đó có nguyên nhân do công tác huấn luyện không tốt.

Là một trong những địa phương đứng đầu về số vụ tai nạn lao động, ông Nguyễn Hồng Quang, Phó phòng ATLĐ Sở LĐ-TB-XH Đồng Nai, thẳng thắn chỉ ra những hạn chế trong công tác huấn luyện ATLĐ tại các doanh nghiệp (DN) hiện nay.

Các đơn vị dịch vụ cạnh tranh nhau bằng cách “chào” nhiều mức giá thấp cho DN. Có những đơn vị đưa ra mức giá huấn luyện ATLĐ chỉ 3 - 4 triệu đồng/lớp. Với mức giá thấp như vậy, huấn luyện không đủ thời gian, không đủ nội dung, chỉ làm cho có, hình thức để đối phó cơ quan quản lý. “Chúng tôi đi thanh tra, kiểm tra mới thấy tình trạng bát nháo trong công tác huấn luyện. Có những đơn vị dịch vụ do Cục ATLĐ cấp phép hồ sơ rất đẹp, nhưng khi hỏi ra chỉ huấn luyện 1 - 2 giờ. Thậm chí có DN tranh thủ thời gian 30 phút giờ cơm trưa của công nhân, đến gắn máy chiếu nói vài câu là xong rồi quay phim, chụp ảnh cung cấp cho cơ quan quản lý, công nhân không nắm được kiến thức gì về ATLĐ. Chất lượng không đảm bảo, làm sao mà tai nạn không nhiều”, ông Quang bức xúc.

Ông Nguyễn Quốc Việt, Trưởng phòng Việc làm và ATLĐ (Sở LĐ-TB-XH TP.HCM), cho biết việc “ăn bớt” thời gian huấn luyện khiến cho DN tốn tiền, nguy cơ tai nạn lao động càng cao.

Nói về quy trình thực hiện ATLĐ, đại diện Hội Khoa học kỹ thuật an toàn và vệ sinh lao động VN cho hay, trong nhiều chuyến tham gia cùng Bộ LĐ-TB-XH đi kiểm tra về quy trình huấn luyện ATLĐ cho thấy, nhiều đơn vị tham gia huấn luyện nhưng giảng viên lại không hiểu, không biết nhiều về quy trình hoạt động của máy móc.

Ông Nguyễn Anh Thơ, Phó cục trưởng Cục ATLĐ, cho biết hiện khoảng 320 đơn vị tham gia công tác huấn luyện ATLĐ. Trong đó, 50% là các đơn vị tư nhân và các trung tâm kiểm định, còn lại là các đơn vị nhà nước và các trường nghề. Ông Thơ thừa nhận công tác huấn luyện chưa đạt chất lượng theo yêu cầu. Trong đó, nguyên nhân không chỉ ở các đơn vị dịch vụ mà còn có trách nhiệm của các DN, lợi dụng các đơn vị cung cấp dịch vụ kém chất lượng để giảm giờ học của người lao động và trả ít tiền.

Theo ông Thơ, điều 12 của luật An toàn vệ sinh lao động đã nghiêm cấm hành vi gian dối trong huấn luyện. Nếu sau này xảy ra tai nạn nghiêm trọng, đương nhiên những người có liên quan sẽ bị xử lý hình sự.

Thứ trưởng Bộ LĐ-TB-XH Lê Tấn Dũng cho biết, Bộ sẽ có văn bản gửi các đơn vị huấn luyện yêu cầu từ chối những DN huấn luyện không đảm bảo thời gian và chương trình. Với những đơn vị huấn luyện không đủ thời gian sẽ phải huấn luyện lại. Nếu không sẽ kiến nghị rút giấy phép.

“Chúng ta không thiếu các đơn vị huấn luyện. Những đơn vị nào vẫn cố tình móc nối với DN, tôi đề nghị phải có biện pháp mạnh. Qua quá trình thanh tra nếu phát hiện, Bộ sẽ rút giấy phép để xử lý, đồng thời thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng. Tính mạng con người rất quan trọng, không thể để tình trạng bát nháo như hiện nay. Chúng ta phải làm nghiêm vấn đề này nhằm tránh tình trạng tai nạn lao động tiếp tục gia tăng”, ông Dũng nhấn mạnh.

Nhiều tai nạn lao động Theo báo cáo của Bộ LĐ-TB-XH, trong 6 tháng đầu năm 2017 trên toàn quốc đã xảy ra 4.388 vụ tai nạn lao động (TNLĐ) làm 4.461 người bị nạn. Trong đó, số vụ TNLĐ chết người là 406 vụ; số người chết là 418 người. Trong năm 2016 trên toàn quốc đã xảy ra 7.588 vụ TNLĐ làm 7.806 người bị nạn. Lĩnh vực xảy ra TNLĐ nhiều nhất là xây dựng, khai thác khoáng sản, sản xuất chế tạo…