Bầu cử Mỹ: Mexico trấn áp di cư, bà Harris hưởng lợi?

Chiếc xe buýt này đang chở người di cư tại trạm kiểm soát Mexico gần biên giới Mỹ.

Một nguồn tin cho biết xe đang hướng về phía nam, mặc dù điểm đến của nó chưa được xác nhận.

Một cuộc trấn áp hoạt động di cư ở quy mô lớn nhất từ trước đến nay đang diễn ra ở Mexico.

Hãng tin Reuters, qua tìm hiểu dữ liệu công khai và trò chuyện với hàng chục quan chức Mỹ-Mexico, cho biết chiến dịch này chuyển người di cư về phía nam Mexico, gạt bỏ quy định để tiến hành tạm giữ người hàng loạt.

Năm quan chức Mexico cho biết mục đích là làm người di cư mệt mỏi và bỏ cuộc trước khi đến được Mỹ.

Nhập cư là vấn đề then chốt trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào ngày 5.11.

Ông Donald Trump tuyên bố: "Vào ngày đầu tiên, tôi sẽ khởi động chương trình trục xuất lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ".

Các cuộc thăm dò cho thấy cử tri tin tưởng ứng cử viên đảng Cộng hòa Donald Trump về vấn đề nhập cư hơn đối thủ đảng Dân chủ Kamala Harris.

Bà Kamala Harris hứa hẹn: "Hệ thống của chúng ta phải trật tự và an toàn".

Một phần nhờ nỗ lực của Mexico, số người di cư bị chính quyền Mỹ bắt giữ ở biên giới trong những tháng gần đây đã giảm mạnh, xuống mức thấp nhất kể từ năm 2020.

Theo một chuyên gia tại Đại học George Mason, tình hình thiếu kiểm soát tại biên giới đã thúc đẩy ông Trump trên đường đua vào Nhà Trắng, và cuộc trấn áp của Mexico đang giúp chính quyền ông Biden cải thiện hình ảnh.

Một số người di cư đến đây, một nơi trú ẩn ở bang Tabasco thuộc miền nam Mexico.

Người di cư Venezuela Jose Diaz cho biết ông đã phải ngồi trên xe buýt ba ngày liên tiếp, dù trên xe có nhà vệ sinh.

Ông nói ông đã đi hơn 3.000 km không có điểm dừng.

Dữ liệu chưa được báo cáo trước đây cho thấy số người di cư được chuyển đến các bang miền nam Mexico trong năm nay sẽ tăng thêm 1/3 trong năm nay.

Chính phủ Mexico hiếm khi nói về chương trình này một cách công khai.

Bộ Ngoại giao nước này cho biết mục tiêu không phải là làm kiệt sức người di cư mà là bảo vệ họ trước những kẻ buôn người.

Người đứng đầu văn phòng luật sư công của Mexico cho biết việc chở người di cư bằng xe buýt như vậy là hành vi bất hợp pháp.

Ông Rafael Velazquez, Giám đốc Ủy ban Cứu hộ Quốc tế, cho biết: "Mexico là bước cuối cùng, bước cuối cùng đối với người Afghanistan, người Senegal và người dân Syria. Ở đây bạn có thể thấy mọi người từ Haiti, mọi người từ khắp nơi trên thế giới. Đây là nơi họ đến sau mọi hành trình. Họ đã ở đây. Đây chính là nơi nhiều tình huống xảy ra. Các chuyến xe này không giải quyết được vấn đề đó, chỉ đơn giản là dịch chuyển nó một chút từ khu vực này sang khu vực khác".

ẢNH: REUTERS

Các biện pháp này trái ngược với chính sách di cư nhân đạo của Mexico.

Cuộc trấn áp hiện đã bước sang tháng thứ mười.

Các quan chức Mexico cho biết điều này xảy ra sau áp lực từ Mỹ, trong đó bao gồm việc tạm thời đóng cửa một số tuyến thương mại vào Mexico hồi tháng 12.2023.

Theo một tổ chức vận động hành lang kinh doanh, động thái trên khiến các công ty Mexico thiệt hại khoảng 100 triệu USD mỗi ngày do tổn thất thương mại.

Áp lực cũng bao gồm nhiều yêu cầu trực tiếp hơn từ Mỹ, trong đó có cả cuộc điện thoại từ Tổng thống Joe Biden tới tổng thống Mexico lúc bấy giờ là Andres Manuel Lopez Obrador.

Tổng thống mới nhậm chức của Mexico Claudia Sheinbaum cho biết bà sẽ hợp tác chặt chẽ với bất kỳ ai giành chiến thắng vào tháng 11.

Phía Mỹ cũng đã có những nỗ lực.

Vào tháng 6, chính quyền ông Biden đã thực hiện lệnh cấm tị nạn, mà các quan chức Mỹ cho rằng đã góp phần làm giảm bớt số trường hợp bắt giữ nhập cư ở Mỹ.

Ông Biden cho biết: "Số người di cư đến biên giới chung của chúng ta một cách bất hợp pháp trong những tháng gần đây đã giảm đáng kể".

Nhưng một chuyên gia cho biết nỗ lực của Mexico là "rất quan trọng".

Bà Harris đã dẫn nhiều con số để chứng minh rằng chính quyền ông Biden rất cứng rắn trong các vấn đề biên giới.

Trong khi đó, ông Trump ngày càng sử dụng nhiều từ ngữ nặng nề và bạo lực hơn để nói về người nhập cư.

Bản thân Mexico đã ít bị chỉ trích hơn so với năm 2016.

Một quan chức cấp cao của Mexico cho biết mọi nỗ lực của nước này chính là để không phải trở thành tâm điểm công kích trong cuộc bầu cử Mỹ năm nay.

Nhưng Bộ Ngoại giao Mexico cho biết chiến lược di cư không liên quan đến cuộc bầu cử.