Bầu Đức nhẹ nợ, tỉ phú Trần Bá Dương làm Chủ tịch HAGL Agrico

Tại Đại hội đồng cổ đông bất thường của Công ty Cổ phần Nông nghiệp quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (HAGL Agrico) đã diễn ra vào chiều ngày 8.1, ông Trần Bá Dương, Chủ tịch Công ty Cổ phần ô tô Trường Hải (Thaco) đã chính thức đảm nhận vị trí Chủ tịch HĐQT của HAGL Agrico, ông Đoàn Nguyên Đức, Chủ tịch Tập đoàn HAGL giữ vị trí Phó chủ tịch HĐQT  HAGL Agrico sau hơn 2 năm kể từ ngày Thaco và Tập đoàn HAGL bắt tay hợp tác chiến lược. 

Việc "hoán đổi" vị trí Chủ tịch của HAGL Agrico đã được thị trường đồn đoán suốt mấy tháng qua khi HAGL Agrico liên tục có sự thay đổi nhân sự cấp cao. Trong cuộc trao đổi với Thanh Niên trước đó, ông Đoàn Nguyên Đức khẳng định, việc này được 2 bên thống nhất cao và ông nhẹ lòng vì "lần đầu tiên có một công ty không nợ ngân hàng" sau hàng thập kỉ nợ nần. 

Được thành lập từ năm 2010, Công ty Cổ phần Nông nghiệp quốc tế Hoàng Anh Gia Lai đã tập trung trồng cao su, cọ dầu với tổng diện tích 85.000 ha ở Gia Lai, Đắk Lắk, Lào và Campuchia. Tuy nhiên, do giá cao su giảm mạnh, HAGL Agrico rơi vào khủng hoảng nghiêm trọng, đối diện với nhiều khó khăn, bị mất thanh khoản, mất khả năng trả nợ gốc và lãi vay đến hạn, tổng nợ đến ngày 03/8/2018 là 18.414 tỷ đồng. Trong bối cảnh đó, ông Đoàn Nguyên Đức đã viết thư tay cho ông Trần Bá Dương mời gọi đầu tư. Đích thân ông Đức đã đưa ông Dương qua Lào, Campuchia chứng kiến "người thực, việc thực" cũng như tiềm năng của HAGL Agrico. Sau chuyến đi đó, Thaco của ông Trần Bá Dương đã chính thức trở thành nhà đầu tư chiến lược của Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai. 

Trong hơn 2 năm qua, kể từ ngày ký kết hợp tác chiến lược với THACO ngày 8/8/2018 đến nay, THACO đã cùng HAGL giải quyết những khó khăn về tài chính để HAGL Agrico trả được nợ ngân hàng tới hạn và thực hiện việc chuyển đổi, phát triển vườn cây ăn trái. Cụ thể, THACO đầu tư mua 38% cổ phần Công ty CP Nông nghiệp quốc tế Hoàng Anh Gia Lai với số tiền 4.500 tỷ đồng; thông qua Công ty Đại Quang Minh mua lại HAGL Myanmar từ HAGL và tiếp tục đầu tư cho dự án này với tổng số tiền là 8.155 tỷ đồng. Qua đó, HAGL đã có tiền cho HAGL Agrico vay số tiền là 2.187 tỷ đồng. THACO cùng công ty con là Công ty cổ phần nông nghiệp Trường Hải (THAGRICO) cho HAGL Agrico vay số tiền là 5.994 tỷ đồng; THAGRICO đã nhận chuyển nhượng 24.861 ha đất của 3 công ty con HAGL Agrico là (Cao su Đông Dương, Cao su Đông Pênh và Cao su Trung Nguyên) với tổng số tiền 7.626 tỷ đồng.

Từ đó, HAGL Agrico đã chuyển đổi và phát triển vườn cây ăn trái lên đến 24.600ha trong đó chuối là 12.000ha; Xoài: 6.000ha và 6.600ha cây ăn trái khác. Doanh thu xuất khẩu năm 2019 đạt 78 triệu USD, năm 2020 đạt 110 triệu USD.

Tính đến ngày 30/11/2020, HAGL Agrico còn nợ ngân hàng 5.700 tỷ đồng; nợ THAGRICO 5.994 tỷ đồng; nợ HAGL 2.187 tỷ đồng, nợ phải trả nhà cung cấp, đối tác, nhân viên 2.196 tỷ đồng. Tổng các khoản nợ phải trả là 16.078 tỷ đồng và lỗ lũy kế đến 30/09/2020 là 2.663 tỷ đồng.

Thoát khỏi bờ vực phá sản nhưng có thể thấy, HAGL Agrico vẫn gặp nhiều khó khăn đối với việc trả các khoản nợ trên, đồng thời tiếp tục cần vốn để chăm sóc vườn cây và đầu tư hạ tầng: thủy lợi, điện, giao thông, tổng kho vật tư, kho lạnh, logistics nội bộ phục vụ nhu cầu cấp bách của sản xuất. Đó là lí do "hoán đổi" vị trí Chủ tịch HĐQT từ ông Đoàn Nguyên Đức sang ông Trần Bá Dương để HAGL Agrico tiếp tục thực hiện tái cấu trúc một lần nữa. Cụ thể,  HĐQT HAGL Agrico đã quyết định chuyển nhượng tiếp 04 công ty với tổng diện tích 20.744ha (gồm Công ty An Đông Mia, Công ty Hoàng Anh Quang Minh sở hữu 17.305ha tại Campuchia và Công ty Hoàng Anh Đắk Lắk, Công ty Bò Sữa Tây Nguyên sở hữu 3.439ha tại Việt Nam) cho THAGRICO với giá 9.095 tỷ đồng và số tiền thu về được là 6.500 tỷ đồng.

Đại hội cổ đông bất thường của HAGL Agrico ngày 8.1 cũng đã thông qua kế hoạch tăng vốn thêm 7.414 tỷ đồng, thông qua phát hành thêm 741.446.105 cổ phiếu cho THAGRICO với giá 10.000 đồng/cổ phiếu. Sau đợt phát hành này, cơ cấu các nhóm cổ đông thay đổi như sau : THACO Group và gia đình ông Trần Bá Dương là: 63,08%; HAGL Group là: 26,82%; các cổ đông khác là 10,1%. Sau đợt tái cấu trúc này, bầu Đức đã nhẹ nợ và sở hữu công ty "không nợ nần đầu tiên"- như lời ông nói. 

Cũng trong tối qua, HAGL Agrico đã trình đại hội "Chiến lược đầu tư phát triển giai đoạn 2021-2023" cho diện tích đất còn lại của HAGL Agrico là 35.757 ha tại Lào (27.383 ha) và phía Bắc Campuchia (8.374 ha). Cụ thể, sẽ tập trung trồng trọt cây ăn trái (chuối, xoài, dứa) và xác định chăn nuôi bò sinh sản, nuôi bò thịt là lĩnh vực chiến lược của HAGL Agrico để đảm bảo nền tảng sản xuất nông nghiệp hữu cơ được quản trị theo phương pháp công nghiệp. Trong đó, về trồng trọt cây ăn trái, hiện tổng diện tích cây ăn trái đến 31/12/2020 là 13.200 ha, đến hết năm 2023 sẽ tăng lên 21.800 ha và 8.434 ha cây cao su. Về chăn nuôi, sẽ tổ chức chăn nuôi bò sinh sản, bò nuôi thịt theo mô hình bán chăn thả và bò vỗ béo tập trung với tổng đàn đến năm 2023 là 110.000 con (trong đó bò sinh sản là 75.000 con, bò nuôi thịt và vỗ béo là 35.000 con). Bên cạnh đó, nghiên cứu chiến lược phát triển Nông - Lâm và Chăn nuôi tại Lào với quy mô lớn; hình thành Khu công nghiệp chuyên chế biến nông - lâm sản tại Nam Lào. Tổng mức đầu tư dự kiến năm 2021 ước khoảng 1.900 tỷ đồng. Sản lượng trái cây năm 2021 dự kiến đạt 154.000 tấn và hơn 11.000 tấn mủ cao su. Doanh thu dự kiến năm 2021 là 2.109 tỷ đồng (trong đó doanh thu trái cây 1.766 tỷ đồng; mủ cao su 343 tỷ đồng)

Hội đồng quản trị HAGL Agrico với 5 thành viên đảm nhiệm các vị trí trọng yếu bao gồm : - Ông Trần Bá Dương - Chủ Tịch HĐQT. - Ông Đoàn Nguyên Đức - Phó Chủ Tịch HĐQT. - Ông Trần Bảo Sơn - Thành Viên HĐQT - TGĐ. - Ông Nguyễn Hoàng Phi - Thành Viên HĐQT - P.TGĐ. - Bà Võ Thị Mỹ Hạnh - Thành Viên HĐQT - P.TGĐ