Bỏ lớp không chuyên trong trường chuyên: Những trường hợp cần làm rõ

LỚP CHUYÊN TRONG TRƯỜNG KHÔNG CHUYÊN THÌ SAO?

Hà Nội có 4 trường THPT trực thuộc Sở GD-ĐT hằng năm tuyển sinh hệ chuyên gồm: THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam, THPT chuyên Nguyễn Huệ, THPT Chu Văn An, THPT Sơn Tây. Tuy nhiên, trong đó lại có 2 trường là THPT Chu Văn An và THPT Sơn Tây không được gọi là trường THPT chuyên, dù hằng năm tuyển hệ chuyên nhiều hơn hệ không chuyên.

Năm học này, Trường THPT Chu Văn An tuyển tới 10 lớp cho 10 môn chuyên với 350 chỉ tiêu hệ chuyên và 315 chỉ tiêu hệ không chuyên (7 lớp). Trường THPT Sơn Tây tuyển 9 lớp chuyên với 315 học sinh (HS), nhưng chỉ tuyển 6 lớp không chuyên với 270 HS.

NGỌC THẮNG

Từ năm học 2021 - 2022, TP.Hà Nội cấp học bổng cho HS trường chuyên với mức hỗ trợ một tháng tối thiểu bằng 3 lần mức thu học phí hiện hành (mức học phí hiện nay là 217.000 đồng/tháng). Đây là điểm mới so với mọi năm. Tuy nhiên, điều khiến giáo viên cũng như nhiều phụ huynh băn khoăn là phần học bổng này chỉ cấp cho các HS của Trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam và Trường THPT chuyên Nguyễn Huệ; còn HS hệ chuyên của Trường THPT Chu Văn An và Trường THPT Sơn Tây không được nhận.

Lý giải về điều này, đại diện Sở GD-ĐT Hà Nội cho biết: Theo quy định thì chỉ có cơ chế hỗ trợ học bổng cho HS trường chuyên, chứ không hỗ trợ đối với HS thuộc lớp chuyên trong các trường thường hay HS thuộc trường THPT có lớp chuyên. Trong khi, Trường THPT Chu Văn An và Trường THPT Sơn Tây không phải là trường THPT chuyên.

Như vậy, Hà Nội đang tồn tại tới 2 trường THPT không được gọi là trường chuyên nhưng cũng không thể nói đây là THPT công lập bình thường, vì các lớp chuyên của các trường này còn nhiều hơn so với hệ không chuyên. Hơn nữa, đối chiếu với Thông tư 32 về điều lệ trường THCS và THPT do Bộ GD-ĐT ban hành năm 2020 thì thấy, không có điều khoản nào cho phép có lớp chuyên trong trường THPT không chuyên.

Nhiều ý kiến cho rằng đã đến lúc Hà Nội cần làm rõ 2 trường THPT Chu Văn An và THPT Sơn Tây là trường chuyên hay trường không chuyên. Nếu theo mô hình nào thì phải tuân thủ đúng quy định dành cho loại hình trường đó, tránh sự tồn tại nửa chuyên, nửa không chuyên như hiện nay. Hơn nữa, nếu Bộ GD-ĐT xóa bỏ sự tồn tại của lớp không chuyên trong trường chuyên thì việc tồn tại lớp chuyên trong trường thường vừa gây ra sự bất hợp lý, vừa thiếu công bằng với chính trường chuyên.

NGỌC DƯƠNG

KHỐI THCS TRONG TRƯỜNG THPT CHUYÊN CÓ ĐƯỢC TIẾP TỤC ?

Nghị quyết số 02-NQ/HNTW ngày 24.12.1996 của Ban Chấp hành T.Ư Đảng khóa VIII yêu cầu: "Không tổ chức trường chuyên ở tiểu học và THCS". Thế nhưng, từ đó đến nay vẫn có một số trường THPT có tồn tại khối THCS tuy nằm trong trường THPT chuyên nhưng không được gọi là chuyên. Ở Hà Nội là Trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam; ở TP.HCM là Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa.

Cả TP lớn chỉ có một trường THPT chuyên danh tiếng hàng đầu có khối THCS như vậy, nên rất dễ hiểu vì sao sức hút của các trường này rất lớn. Việc tuyển sinh lớp 6 khối THCS đều do sở GD-ĐT trực tiếp giao chỉ tiêu, hướng dẫn thực hiện. Hằng năm, cả hai trường này phải tổ chức các kỳ thi tuyển chọn hết sức căng thẳng nhằm sàng lọc bớt HS.

Ví dụ, nhiều năm nay, chỉ tiêu tuyển sinh vào lớp 6 Trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam thường là 200 HS, nhưng số lượng đủ điều kiện tham gia thi tuyển vẫn thường ở mức hơn 4.000 em. Nghĩa là, 1 HS tốt nghiệp tiểu học sẽ phải "chọi" với ít nhất 20 HS khác để mong có một suất vào trường này. Tình hình cũng căng thẳng không kém ở khối lớp 6 của Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa.

Khi Bộ GD-ĐT yêu cầu bỏ hệ không chuyên trong trường THPT chuyên, trên diễn đàn dành cho phụ huynh HS Trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam, nhiều ý kiến bàn tán việc khối THCS của trường có tiếp tục được tồn tại nữa hay phải chấm dứt tuyển sinh từ năm 2024 như các lớp không chuyên, lớp chất lượng cao của các trường THPT chuyên khác? Hiện, quy mô của khối này cũng rất lớn khi mà tuyển mới mỗi năm hàng trăm HS.

Chia sẻ với PV Thanh Niên, một đại diện Bộ GD-ĐT cho rằng vì Thông tư 05 mà Bộ GD-ĐT mới ban hành chỉ quy định về lớp THPT không chuyên trong trường THPT chuyên cùng cấp học nên không tác động đến khối THCS trong trường THPT chuyên. Dù vậy, vị này cũng cho rằng việc có tiếp tục tồn tại hệ THCS trong trường THPT chuyên hay không, các địa phương có mô hình này cũng cần cân nhắc để đưa ra quyết định phù hợp. Nếu tồn tại thì phải hoạt động như một trường THCS bình thường, chứ dứt khoát không thể cho phép trường chuyên, lớp chọn với cấp THCS dưới bất cứ hình thức nào.

NGỌC THẮNG

XU HƯỚNG TẤT YẾU

Ông Đặng Tự Ân, Giám đốc Quỹ Hỗ trợ đổi mới giáo dục phổ thông VN, đánh giá cao việc Bộ GD-ĐT kiên quyết bỏ lớp không chuyên trong trường THPT chuyên, dù chính các trường THPT chuyên thuộc các trường ĐH, lâu nay vẫn rất muốn giữ.

Ông Ân cho rằng đây là xu hướng thay đổi tất yếu trong giáo dục phổ thông. Đã đến lúc phải thay đổi hệ thống chuyên theo hướng ít mà thực sự chất lượng, đào tạo tài năng chứ không phải tính đến chuyện ngày càng "phình" ra hệ thống trường chuyên bằng cách mở thêm trường, thêm lớp cận chuyên, chất lượng cao. "Giáo dục các nước phát triển chỉ khuyến khích có các lớp hệ chuyên mà không đưa vào là chính sách quốc gia như ở nước ta. Do đó, giáo dục đại trà bị ảnh hưởng không nhỏ, tạo ra sự bất bình đẳng trong các nhà trường về sự đầu tư của nhà nước, về hưởng thụ cơ sở vật chất công và năng lực sư phạm của người thầy. Học thêm "nở rộ" và khó quản lý, có nguyên nhân cả nước quá coi trọng hệ chuyên", ông Ân nhắc lại quan điểm đã từng phát biểu.

Cũng theo ông Ân, những trường hợp dù cá biệt như khối THCS trong trường THPT chuyên, khối chuyên trong trường THPT không chuyên cũng đã đến lúc cần làm rõ tồn tại theo mô hình nào, tránh tình trạng "lách luật" hoặc mập mờ thông tin, khiến người dân lầm tưởng đó là trường chuyên, lớp chọn.