Cần đảm bảo quyền tiếp cận thông tin của người dân

Về quy định những thông tin được cung cấp cho người dân, ông Phan Trung Lý, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của QH, cho biết qua thảo luận còn 2 loại ý kiến khác nhau nên dự thảo luật chia làm 2 phương án. Phương án 1 đề nghị mở rộng phạm vi thông tin được cung cấp.

Theo đó, cơ quan nhà nước phải có trách nhiệm cung cấp thông tin do mình tạo ra và thông tin do mình đang nắm giữ trong quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ. Phương án 2 tán thành với dự thảo luật, quy định thông tin phải cung cấp do cơ quan nhà nước tạo ra, nhằm bảo đảm tính chính xác của thông tin và tính khả thi của luật; riêng đối với UBND xã, do là đơn vị cơ sở, gắn bó trực tiếp với người dân, thì phải cung cấp thông tin do mình tạo ra hoặc thông tin do mình nắm giữ.

Đối với cơ quan khác của nhà nước, trong trường hợp cần thiết vì lợi ích công cộng, sức khỏe của cộng đồng, người đứng đầu cơ quan có trách nhiệm cung cấp thông tin do mình nắm giữ. Theo ông Lý, đa số thành viên Ủy ban Pháp luật của QH tán thành với loại ý kiến thứ nhất vì “với cách tiếp cận đó, thông tin cung cấp cho người dân sẽ được mở rộng, đầy đủ hơn”.

Theo bà Trương Thị Mai, Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội, nếu quy định không rõ thông tin nào được cung cấp thì quyền TCTT của người dân bị ảnh hưởng. “Quy định chính quyền xã phường chỉ cung cấp thông tin cho người cư trú ở đó là vô lý”, bà Mai nói và lấy ví dụ: “Một người dân họ muốn mua mảnh đất tại đó, nhưng lại không được cung cấp thông tin về mảnh đất vì họ không phải người cư trú ở địa phương. Chúng ta chỉ cần yêu cầu họ xuất trình CMND thì cung cấp thông tin cho họ. Ngăn sông cấm chợ là không phù hợp với đời sống hiện đại”.

Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng nêu quan điểm: “Quan trọng nhất là thông tin nào được tiếp cận, thông tin nào bị hạn chế, thông tin nào không được tiếp cận thì phải quy định vào luật. Nếu luật không giải quyết được vấn đề thông tin nào được tiếp cận thì không có giá trị”. "Từ nay đến tháng 3 cần sắp xếp lại chứ tôi thấy như thế là luật không minh bạch. Cần rà lại để đưa vào luật. Làm không kịp thì kỳ họp 11 diễn ra vào tháng 3 tới chưa thông qua", ông yêu cầu.

Bộ trưởng Tư pháp Hà Hùng Cường cho biết sẽ rà soát lại dự thảo để bổ sung những thông tin nào cần công khai cho người dân. “Tất cả các nước khi nói tài liệu mật đều có giải mật, luật này cũng nói tất cả tài liệu đã được giải mật thì công dân được quyền cung cấp. Giải mật như thế nào thì liên quan đến luật Bảo vệ bí mật nhà nước. Còn thông tin bí mật nhà nước cũng có quyền tiếp cận nhưng ở phạm vi hẹp hơn, không phải công dân nào cũng có thể tiếp cận”, ông Cường nói. Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng không đồng tình: “Để cửa cho người ta đóng dấu mật thì làm gì có ý nghĩa nữa. Ví dụ thông tin quân sự, công an, tình báo thì ghi rõ vào đây. Mật nghĩa là cấm TCTT, còn các cái khác phải để người dân được tiếp cận”.

Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Đức Hiền cũng cho rằng, quyền TCTT là quyền của công dân, quyền con người. Vậy tiếp cận như thế nào thì cần quy định rõ ngay trong luật.