Cần Thơ giao 'đất vàng' trái luật, thất thoát hàng trăm tỉ đồng

Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, tại một số dự án, UBND TP.Cần Thơ thực hiện việc giao đất, cho thuê đất không đúng quy định của luật Đất đai. Điển hình, cho Công ty TNHH đầu tư - thương mại - bất động sản HD Plaza thuê 1.329,4 m2 đất tại góc đường Phan Đình Phùng - Võ Văn Tần (P.Tân An, Q.Ninh Kiều, thời gian thuê 50 năm, trả tiền một lần); cho Công ty CP đầu tư và phát triển Nguyễn Kim thuê 36.189,8 m2 tại số 66 Cách Mạng Tháng Tám, cho Nhà khách TP.Cần Thơ thuê đất xây dựng Khu du lịch Sông Hậu (cùng P.Cái Khế, Q.Ninh Kiều) diện tích 94.550 m2 nhưng không thông qua đấu giá là vi phạm quy định của luật Đất đai.

Ngoài ra, qua thanh tra còn phát hiện nhiều trường hợp thẩm định giá, xác định giá khởi điểm để đưa ra đấu giá không đúng quy định của luật Đất đai, luật Giá, như: xác định hình thức thuê đất chưa đúng (phải thu một lần cho cả thời gian thuê thay vì thu hằng năm); áp dụng phương pháp so sánh trực tiếp xác định giá đất khởi điểm không chính xác (các khu đất dùng để so sánh chưa giao dịch thành công trên thị trường nhưng vẫn đưa vào làm tài sản so sánh); yêu cầu đơn vị trúng đấu giá hỗ trợ kinh phí không đúng quy định; tự xác định giá mà không thuê tổ chức có đủ điều kiện thẩm định giá xác định...

Đại lộ Hòa Bình (P.An Cư, Q.Ninh Kiều) hiện là con đường đẹp nhất TP.Cần Thơ, giá trị đất mặt tiền rất cao bởi khả năng sinh lợi cao. Tuy nhiên, việc cho đấu giá quyền thuê sử dụng đất công tại con đường này lại có nhiều sai phạm, gây thất thoát ngân sách. Cụ thể, khu đất số 38 và 40 Hòa Bình có diện tích hơn 917 m2 (thu hồi từ Văn phòng Thành ủy), theo quy định phải thuê tổ chức có điều kiện thẩm định để xác định giá trị tài sản trước khi bán đấu giá, nhưng UBND TP.Cần Thơ lại tự định giá bán đấu giá quyền sử dụng đất cho Ngân hàng Kiên Long chỉ 101 tỉ đồng. Còn khu đất số 8 Hòa Bình gồm 2 mặt tiền, diện tích hơn 1.000 m2 (thu hồi trụ sở của Viện KSND TP) được đem bán đấu giá quyền sử dụng đất với giá 136 tỉ đồng...

Trong số 7 dự án thanh tra phát hiện có sai phạm, thì sai phạm tại "khu đất vàng" với diện tích hơn 8.000 m2 tại số 78 Nguyễn Trãi (P.An Hội, Q.Ninh Kiều) đáng nói hơn cả. Trước đây, khu đất trên do TP quản lý và giao Công ty TNHH MTV nông súc sản xuất nhập khẩu Cần Thơ thuê; sau đó UBND TP thu hồi để bán đấu giá quyền thuê đất với giá khởi điểm hơn 40,7 triệu đồng/m2 (thời gian thuê 50 năm) và Công ty TNHH MTV nông thủy sản Tây Nam (Công ty Tây Nam) đã trúng quyền đấu giá. Điều đáng nói là sau khi xác định quyền được sử dụng đất của Công ty Tây Nam, các cơ quan chức năng lại tham mưu UBND TP.Cần Thơ giảm 30% giá trị thửa đất này theo mật độ xây dựng (?!). Do vậy, thay vì giá đất đấu giá khởi điểm bình quân 40,7 triệu/m2, sau khi được điều chỉnh giảm 30% xuống chỉ còn khoảng 28,5 triệu/m2, khiến giá trị cho thuê khu đất bị giảm gần 100 tỉ đồng so với giá khởi điểm trước khi đấu giá. Bên cạnh đó, Công ty Tây Nam còn chậm nộp tiền thuê đất hơn 10 tỉ đồng (tính đến ngày 31.12.2017)... Đoàn thanh tra cho rằng việc UBND TP.Cần Thơ cho Công ty Tây Nam giảm trừ giá trị theo mật độ xây dựng để xác định giá khởi điểm là sai quy định và không phù hợp; đồng thời xác định việc trả tiền cho thuê đất hằng năm (thay vì phải thu một lần cho cả thời gian thuê) là trái với quy định của Chính phủ về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước...

Trong khi đó, việc thực hiện đấu giá quyền thuê khu đất số 12 Nguyễn Trãi (P.Cái Khế, Q.Ninh Kiều) diện tích 2.574,6 m2 và khu đất diện tích gần 6.732 m2 trên đường Võ Văn Kiệt (P.An Thới, Q.Bình Thủy) thì lại căn cứ vào chứng thư thẩm định giá đã hết hạn hiệu lực mà không xem xét điều chỉnh theo giá hiện tại. Việc này khiến giá trúng thầu khu đất số 12 Nguyễn Trãi chỉ hơn 104 tỉ đồng (thực tế, giá khởi điểm của khu đất này là hơn 233 tỉ đồng); còn khu đất đường Võ Văn Kiệt có giá trị thực tế hơn 103,6 tỉ đồng nhưng giá trúng thầu của khu này chỉ 78 tỉ đồng...

Từ các sai phạm trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND TP.Cần Thơ thu hồi các khu đất cho thuê trái quy định pháp luật tại Công ty CP đầu tư và phát triển Nguyễn Kim (thuê hơn 36.000 m2), Khu du lịch Sông Hậu với diện tích hơn 94.500 m2...; thu tiền thuê đất chưa nộp của Công ty Tây Nam hơn 10 tỉ đồng và Công ty CP du lịch Sông Hậu 10,5 tỉ đồng (tính đến tháng 7.2017)...

Kiến nghị xử lý nghiêm các sai phạm Thanh tra Chính phủ cũng đề nghị tổ chức kiểm điểm và xử lý trách nhiệm đối với UBND TP.Cần Thơ, Sở TN-MT, Sở Tài chính và Hội đồng thẩm định TP có sai phạm tại một số diện tích đất công có vị trí đắc địa khi giao đất, cho thuê đất không qua đấu giá; đồng thời xử lý trách nhiệm các cá nhân có sai phạm trong công tác thẩm định xác định giá khởi điểm cũng như phê duyệt giá đất khi giao và cho thuê đất.