Căng thẳng biển Đỏ gây xáo trộn thương mại toàn cầu

05/01/2024 06:05 GMT+7

HĐBA LHQ kêu gọi lực lượng Houthi ở Yemen dừng tấn công các tàu thương mại, trong khi Mỹ dọa sẽ nhắm vào Houthi nếu tình trạng này tái diễn.

Tại cuộc họp khẩn hôm 3.1, HĐBA LHQ kêu gọi lực lượng Houthi ở Yemen ngừng tấn công các tàu thương mại ở biển Đỏ và vịnh Aden vì hành động đó là phi pháp, đe dọa ổn định khu vực, tự do hàng hải và nguồn cung lương thực toàn cầu, theo Reuters. Ngoài ra, HĐBA yêu cầu Houthi thả Galaxy Leader, tàu hàng do Nhật Bản điều hành có liên kết với một công ty của Israel, cùng thủy thủ đoàn bị bắt giữ hôm 19.11.2023. Cũng trong ngày 3.1, Houthi cho hay đã tấn công một tàu hàng mang cờ Malta, trong số hơn 20 cuộc tấn công kể từ khi chiến sự Hamas - Israel bùng nổ hôm 7.10.2023. Theo AFP, tàu hàng nói trên không bị trúng hỏa lực của Houthi.

Căng thẳng biển Đỏ gây xáo trộn thương mại toàn cầu- Ảnh 1.

Tàu hàng Galaxy Leader bị Houthi bắt giữ từ ngày 19.11.2023 đến nay

Reuters

Mỹ ra tối hậu thư

Bên cạnh lời kêu gọi của HĐBA, nhóm 12 nước do Mỹ dẫn đầu ra tuyên bố chung cảnh báo lực lượng Houthi sẽ phải chịu hậu quả nếu không dừng ngay hành động tấn công tàu hàng. Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden nhấn mạnh rằng đây là lời cảnh báo sau cùng và sẽ cân nhắc khả năng tấn công quân sự nếu tình trạng trên tái diễn. Ngoài Mỹ còn có Anh, Bahrain, Canada, Đan Mạch, Đức, Hà Lan, New Zealand, Nhật Bản, Úc và Ý cùng cảnh báo Houthi.

Lực lượng Houthi đã tấn công các tàu được cho có liên quan Israel, trong động thái mà họ nói là để ủng hộ người Palestine ở Dải Gaza. Theo Tổ chức Hàng hải quốc tế, 18 hãng đã điều các tàu đi vòng qua châu Phi thay vì qua kênh đào Suez, để tránh nguy cơ bị tấn công ở biển Đỏ, dù mất thêm 10 ngày. Sau cuộc tấn công mới nhất của Houthi, Hãng CMA CGM (Pháp) thông báo tăng gấp đôi giá vận tải container 40 feet từ châu Á sang Địa Trung Hải, lên mức 6.000 USD/container. Hãng vận tải Maersk (Đan Mạch) hôm 2.1 gia hạn việc dừng vận tải qua biển Đỏ và vịnh Aden cho đến khi có thông báo mới.

Vì sao đồng minh Mỹ ngại tham gia lực lượng đặc nhiệm biển Đỏ?

Được tin vụ nổ bom tại thành phố Kerman (Iran) làm nhiều người thiệt mạng và bị thương, ngày 4.1, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đã gửi điện chia buồn tới Tổng thống Iran Ebrahim Raisi; Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính gửi điện chia buồn tới Phó tổng thống thứ nhất Iran Mohammad Mokhber; Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ gửi điện chia buồn tới Chủ tịch Quốc hội Iran Mohammad Baqer Qalibaf. Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã gửi điện chia buồn tới Bộ trưởng Ngoại giao Iran Hossein Amir-Abdollahian.

TTXVN

Lo ngại lan rộng

Trong lúc xung đột Hamas - Israel có nguy cơ lan rộng khỏi Dải Gaza, những diễn biến mới nhất tại Iran và Li Băng khiến nhiều bên thêm lo ngại. Iran quy trách nhiệm cho Israel và Mỹ về vụ nổ kép khiến ít nhất 84 người thiệt mạng ở miền nam nước này hôm 3.1, gần lễ tưởng niệm tướng Qassem Soleimani - người đã chết trong cuộc không kích của Mỹ tại Iraq cách đây 4 năm.

Lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei đổ lỗi cho "những kẻ thù xấu xa" và thề sẽ "phản ứng quyết liệt". Tổng thống Iran Ebrahim Raisi lên án tội ác "ghê tởm", đồng thời hủy chuyến thăm Thổ Nhĩ Kỳ trong ngày 4.1 khi Iran tổ chức quốc tang.

Khuya qua, tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) tuyên bố nhận trách nhiệm. Mỹ đã bác bỏ những thông tin cho rằng nước này hoặc Israel có liên quan, còn Israel từ chối bình luận.

Iran tố Mỹ và Israel đứng sau vụ nổ kép làm gần 100 người chết

Trong diễn biến khác, lực lượng Hezbollah ở Li Băng và quân đội Israel có những phát biểu cho thấy 2 bên muốn tránh nguy cơ làm chiến sự ở Dải Gaza lan rộng, sau vụ máy bay không người lái tấn công ở Beirut (Li Băng) khiến phó thủ lĩnh Hamas Saleh al-Arouri thiệt mạng. Hezbollah tuyên bố lực lượng này sẽ không im lặng sau cái chết của ông al-Arouri, nhưng không nêu chi tiết. Israel không xác nhận cũng không phủ nhận việc ám sát ông al-Arouri, nhưng tuyên bố sẽ tiêu diệt Hamas ở Dải Gaza.

Ngoại trưởng Mỹ sắp đến Trung Đông

Al Jazeera đưa tin Israel oanh kích liên tục gần khu vực sơ tán al-Mawasi ở Dải Gaza trong đêm 3.1 khiến một ngôi nhà bị phá hủy và 2 gia đình có tổng cộng 14 người thiệt mạng. Quân đội Israel chưa bình luận về số thương vong, nhưng cho biết đã tấn công một số đơn vị chống tăng của Hamas ở miền trung và nam Gaza. Trong ngày 5.1, dự kiến Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đến Trung Đông giữa lo ngại chiến sự Gaza lan rộng. Một quan chức Mỹ cho hay ông Blinken sẽ tới nhiều nước, nhằm xoa dịu căng thẳng giữa Israel và lực lượng Hezbollah ở Li Băng.

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.