Cây ‘độc’ - Con lạ: Kiểng 15 loại lá

Nghệ nhân Nguyễn Văn Thật ở Thủ Đức (TP.HCM) giải thích về khu vườn đặc biệt của mình như vậy. Ông đặt tên cho “cây độc” do mình sáng tạo ra là kiểng “thâu gọn”.

Với những cây kiểng độc đáo, ông Thật nhiều năm liền đoạt giải vàng, huy chương vàng, danh hiệu hiện vật xuất sắc ở Hội hoa xuân do TP.HCM tổ chức.

Theo ghi nhận của chúng tôi, số lượng cây trong khu vườn nhà ông Thật không nhiều nhưng cây nào cũng thuộc loại “có một không hai”, vì nó được ghép từ vài ba loại với nhau. Đặc biệt nhất trong khu vườn này chính là cây kiểng lá với 15 loại lá khác nhau trên cùng một thân cây. “Thân mẹ là cây lá mít. Khoảng 4 - 5 năm trước tôi bắt đầu ghép thêm các loại lá khác vào. Đây là lá cây gia huy, ruột vịt hay còn gọi là lưỡi khoan, cây đom đóm, sao nhái, tóc tiên, hỏa tiễn, mỏ vịt... thú thật thì bây giờ tôi không chắc là có thể nhớ hết tên tất cả 15 loại lá này. Dù vậy, tôi cũng chưa muốn dừng lại ở đây. Khi nào có giống kiểng lá mới, thích hợp là tôi tiếp tục ghép thêm vào. Hiện tôi đang có một giống mới và chuẩn bị ghép để nâng số lượng lên thành 16”, ông Thật cười xòa và cho biết thêm: Ghép thì có lúc thành công khi thất bại, nhưng cái khó là mất thời gian để sưu tập được nhiều loại lá khác nhau, đôi khi phải nhờ người quen, bạn bè tìm giúp.

Ông Thật tâm sự: “Ngoài chuyện muốn thu gọn khu vườn vì diện tích hạn chế thì cá nhân tôi nghĩ rằng nếu mỗi cây mỗi lá, mỗi hoa, mỗi trái thì nhìn thật đơn điệu, nhàm chán. Chính vì vậy mà tôi đã ghép nhiều loại lại cùng nhau để nó sinh động hơn, nhìn cho vui mắt. Ví dụ như trên thân cây cần thăng tôi tạo dáng rồi ghép thêm cây quýt, cam, bưởi. Năm rồi đến mùa tết nó ra tổng cộng hơn chục trái; có trái to trái nhỏ, trái vàng trái xanh trông rất thú vị”. “Hay như cây này, phía dưới là gốc cây sứ tôi ghép thân cây nhất chi mai vào sau đó tôi ghép cây ngô đồng lên cây nhất chi mai. Tôi chọn các cây ngô đồng có bình (thân to) và cắt một đoạn ngắn để tạo cảm giác đặc biệt như gốc cây mọc ngược ở trên phần ngọn cây hoặc nó có thể tạo cho người ta có cảm giác như đó là trái của cây. Hay như đối với cây mai, mỗi cây một màu nếu thích 3 màu thì phải chưng 3 chậu, riêng tôi chỉ cần một chậu vì tôi đã ghép các loại mai lại cùng một chậu”, ông Thật dẫn chúng tôi sang một cây khác và say sưa giới thiệu.

Ông Thật cho biết, ông không có ý định ghép nhiều loại vào một thân cây để “lập kỷ lục” về số lượng mà chỉ đơn giản ghép cây là sở thích từ ngày bé của ông. Khi mới mười mấy tuổi, cậu bé Thật quan sát cha mình ghép cây mãng cầu gai vào gốc cây bình bát để tăng tính thích nghi của cây mãng cầu, để rồi từ đó ra trước sân nhà tập tành ghép các loại bông trang lại với nhau. Không ngờ chỉ sau một vài lần thử sức, cậu đã thành công. “Thời đó người ta thấy một cây trang mà ra 2 - 3 loại hoa cùng lúc là đặc biệt lắm, nhiều thương lái đến mua. Có được thành quả, mình lấy tiền đó mua chậu làm tiếp hoài”, nghệ nhân năm nay đã 83 tuổi nhớ lại.