 |
Ông Abdul Qadeer Khan |
AFP |
Truyền thông Pakistan đưa tin nhà khoa học hạt nhân Abdul Qadeer Khan vừa qua đời ngày 10.10, hưởng thọ 85 tuổi. Ông được coi là cha đẻ của chương trình hạt nhân Pakistan và là nhân vật gây tranh cãi khi phổ biến vũ khí hạt nhân ra nước ngoài.
Theo AFP, ông Khan được đưa vào Bệnh viện KRL tại Islamabad vào ngày 26.8 sau khi xét nghiệm dương tính với Covid-19. Sau thời gian điều trị, ông được về nhà nhưng sau đó lại nhập viện vì bệnh tình chuyển biến nặng.
Thủ tướng Imran Khan đăng lên Twitter: “Ông ấy được cả nước yêu mến vì đóng góp quan trọng cho việc giúp chúng ta thành quốc gia hạt nhân. Đối với người dân Pakistan, ông ấy là biểu tượng quốc gia”.
Tổng thống Pakistan Arif Alvi đăng thông báo trên Twitter bày tỏ đau buồn sâu sắc khi hay tin tiến sĩ Abdul Qadeer Khan qua đời. “Ông ấy giúp chúng ta phát triển năng lực răn đe hạt nhân để cứu lấy đất nước và đất nước sẽ không bao giờ quên công lao phụng sự của ông”, ông Alvi viết.
Ông Khan tốt nghiệp cử nhân tại Đại học Karachi vào năm 1960 và sang Berlin học kỹ sư luyện kim, sau đó học lên cao tại Hà Lan và Bỉ. Ông là người giúp Pakistan sở hữu bản thiết kế máy ly tâm uranium. Ông bị cáo buộc đánh cắp tài liệu này từ Hà Lan khi làm việc cho liên danh kỹ thuật hạt nhân Urenco của Anh, Hà Lan và Đức.
Sau khi mang tài liệu về nước vào năm 1976 và sau đó được giao phụ trách dự án làm giàu uranium. Đến năm 1978, nhóm của ông làm giàu được uranium và đến năm 1984 sẵn sàng để thử nghiệm thiết bị hạt nhân. Pakistan thử hạt nhân lần đầu vào năm 1998 sau các vụ thử nghiệm của Ấn Độ.
 |
Lễ tang của ông Abdul Qadeer Khan tại Islamabad |
AFP |
Ông Khan được công nhận nhờ giúp Pakistan sở hữu năng lực hạt nhân để so kè với hàng xóm Ấn Độ. Tuy nhiên đối với cộng đồng quốc tế, ông bị cáo buộc là người đã chia sẻ trái phép công nghệ hạt nhân cho các nước Iran, Libya và CHDCND Triều Tiên.
Ông Khan bị giam lỏng tại nhà ở thủ đô Islamabad từ năm 2004 sau khi thừa nhận phổ biến vũ khí hạt nhân cho 3 nước kể trên. Ông nói rằng đã hành động một mình và không có quan chức nào biết. Năm 2006, ông bị ung thư tuyến tiền liệt nhưng phẫu thuật thành công và hồi phục. Năm 2009, ông được tòa tha bổng nhưng việc di chuyển vẫn bị giám sát nghiêm ngặt mỗi khi rời khỏi nhà.
Thủ tướng Khan thông báo nhà khoa học hạt nhân được chôn cất tại thánh đường Hồi giáo Faisal ở Islamabad theo di nguyện của ông. Các lãnh đạo chính trị và quân sự cùng tham dự lễ tang.
Bình luận (0)