Chàng trai Việt 'cất' cả thanh xuân ở châu Phi: Bất ngờ với tôm hùm và sima

Chàng trai Việt rong ruổi hàng ngàn km bằng xe máy ở châu Phi

nvcc

Vũ Gia Luyện, 35 tuổi, chàng trai khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ, vừa được vinh danh là 1 trong 10 Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu 2021. Một trong những năm tháng thanh xuân đáng nhớ, góp phần làm nên anh của ngày hôm nay là hơn 3 năm tình nguyện lên đường tới Mozambique, quốc gia ở châu Phi làm việc. Anh kể với PV Thanh Niên dấu ấn vùng đất này và cảm xúc những lần trở lại.

Như quay trở lại quá khứ

“Tôi gia nhập tập đoàn Viettel vào năm 2009 và đến năm 2011 tình nguyện lên đường tới Mozambique để làm việc. Lúc đó, châu Phi vẫn là một nơi rất bí ẩn đối với người Việt. Song, tôi rất hứng thú với chuyến đi. Nhiệm vụ của tôi là triển khai hệ thống hạ tầng và công nghệ thông tin tại Mozambique, cho nhà mạng của Viettel, là Movitel.

Anh Luyện trong thời gian làm việc ở châu Phi

Bây giờ thì Movitel đã là tập đoàn hùng mạnh tại châu Phi, nhưng khi tôi đến thì họ mới chỉ đang trong giai đoạn xây dựng từ những “viên gạch” đầu tiên. Họ thiếu thốn từ chuyên gia giỏi và nhân viên, hạ tầng cơ sở, trong khi còn phải cạnh tranh với 2 nhà mạng lớn khác ở bản địa.

Chúng tôi làm từ 10 - 12 giờ/ngày, có khi hơn. Khái niệm được nghỉ thứ bảy, chủ nhật là rất xa xỉ. Tôi hầu như không ở yên một chỗ mà chạy đi chạy lại từ trạm này lại tới trạm khác, hoặc về văn phòng.

Tôi cũng được phái đi tỉnh khá thường xuyên và chỉ trong khoảng 1 năm, tôi đã đi đủ 10 tỉnh của Mozambique, kể cả những tỉnh có khí hậu khắc nghiệt nhất như Tete và Niassa hoặc nơi đang có các cuộc giao tranh như Sofala.

Trong siêu thị, và trên một con phố của Tanzania

Mozambique là một đất nước rất rộng lớn trong khi cư dân lại thưa thớt. Nhiều lần tôi chạy xe hàng chục cây số mà không gặp một bóng người, một ngôi làng.

Tôi vẫn chưa quên cảm giác khi lần đầu tiên đặt chân tới sân bay Maputo cho ngày tới châu Phi, cảm giác như đang quay trở lại quá khứ. Sân bay nhỏ hơn nhiều lần so với sân bay quốc tế ở Việt Nam. Trên đường về nơi ở của mình, tôi đã tận mắt nhìn thấy cuộc sống của người bản địa rất thiếu thốn và lạc hậu. Nước ngọt ở đây rất quý giá, nhiều lần bị cúp nước, tôi phải mua nước khoáng về dùng, nên mọi người đều phải tiết kiệm.

Giải khát dọc đường châu Phi

Người dân ở châu Phi bán dạo trên vỉa hè

Châu Phi vẫn có những đô thị lớn và hiện đại. Song hầu hết người dân đều có mức sống rất thấp. Vỉa hè ban ngày là nơi nuôi sống hàng ngàn con người. Họ bán đủ thứ đồ, từ những chiếc vòng tay cho đến cả bộ tóc giả, quần áo, giày dép... Và người vô gia cư rất đông.

Hàng ngàn cây số rong ruổi trên xe máy ở châu Phi

Tôi đã chạy hàng ngàn km trên chiếc xe máy khắp nơi ở châu Phi. Tôi đã có mặt ở nhiều quốc gia của châu lục này, có thể kể đến Tanzania, Nam Phi, Kenya hay Ethiopia…

Khi đặt chân tới Addis Ababa, thủ đô của Ethiopia, tôi mới biết đây là một trong những cái nôi của loài người. Còn hiện tại, đó là một thành phố rất năng động và đang phát triển mạnh mẽ. Nairobi của Kenya cũng không thua kém nhưng lại “xanh” hơn Addis. Họ có một công viên lớn ở ngoại ô thủ đô. Vì thế, đi bộ ở Nairobi có cảm giác dễ chịu hơn là tại thủ đô của Ethiopia. Và tôi thấy cư dân bản địa rất thường xuyên đi bộ. Thậm chí có những người xách túi đồ rất to nhưng vẫn đi rất nhanh trên đường.

Bên ngoài Millennium, một trong những ngân hàng lớn nhất tại Mozambique

Với Nam Phi, tôi cũng có dịp ghé chân tới Johannesburg và tham quan sân bóng Soccer City, nơi tổ chức trận chung kết World Cup 2010. Ở Nam Phi có một sự sùng bái lớn với Nelson Mandela, người đã đấu tranh cho Nam Phi tự do. Một điều thú vị đó là người vợ cuối cùng của Mandela chính là vợ góa của Samora Machel, Tổng thống đầu tiên của Mozambique. Thế nên, người dân hai nước cũng khá quý mến nhau. Những người giàu có ở Maputo vẫn hay đánh xe sang Nam Phi chơi vào dịp cuối tuần.

Nhiều người nghĩ châu Phi chủ yếu là rừng rậm nhiệt đới hoặc sa mạc, thực ra khí hậu của họ khác biệt rất lớn ở các vùng. Do đó, cảnh quan cũng thay đổi theo và rất đa dạng. Như khi tôi bay từ Nam Phi tới Mozambique, ở phía dưới là một cánh rừng xavan và đồng cỏ mênh mông. Nhưng khi tôi đặt chân tới Inhambane chẳng hạn, đó có thể nói là một trong những bãi biển đẹp nhất mà tôi từng nhìn thấy. Châu Phi rất đẹp, vừa có nét gì đó bí ẩn, hoang sơ mà vẫn có những nơi thực sự lãng mạn và quyến rũ.

Một góc xanh mướt ở châu Phi

Nhìn ra Ấn Độ Dương

Bất ngờ với tôm hùm 100.000 đồng

Châu Phi không có một nền ẩm thực mạnh cho lắm dù chất lượng nguyên liệu nấu ăn rất tốt, đặc biệt là hải sản. Khi tôi đặt chân đến đây, tôm hùm là thứ mà nhiều người Việt Nam ưa thích. Lúc ấy, tôm hùm có giá rất rẻ và chúng tôi thường mua theo con, mỗi người ăn 1 con trong 1 bữa. Nó có giá chỉ khoảng 100.000 - 150.000 đồng/con. Về sau, do đánh bắt số lượng lớn nên giá tôm hùm cũng được đẩy lên cao.

Gà nướng ăn cùng khoai tây chiên, món ăn phổ biến ở châu Phi và tôm hùm

Mặc dù vậy, món ăn mà tôi ấn tượng nhất lại là một món rất bình dân, thịt lợn nướng và Sima. Đây chính là món ăn bản địa đầu tiên mà tôi được thưởng thức. Sima và thịt nướng rất phổ biến, ở Mozambique cũng có, Kenya cũng có và cả Tanzania cũng có.

Sima thực ra chỉ là bột ngô hoặc bột sắn được nghiền nhỏ và trộn với nhau, rưới một chút nước thịt lên và ăn cùng thịt nướng. Một món ăn bình dị nhưng đó mới là hương vị của châu Phi. Không phải ngẫu nhiên khi nó được UNESCO chọn làm Di sản văn hóa phi vật thể đâu.

Điều hối tiếc nhất của tuổi trẻ là không dám dấn thân

Tôi rất may mắn khi quen nhiều người bạn châu Phi. Cho đến tận bây giờ, chúng tôi vẫn hay hỏi thăm nhau trên Facebook về cuộc sống, gia đình và công việc.

Họ làm việc dưới sự quản lý của tôi khoảng từ 1 - 3 năm. Nhưng từ công việc, chúng tôi đã tìm thấy tình bạn của mình. Bây giờ, tôi rất vui khi hầu hết họ đều đã có sự nghiệp riêng, có người mở công ty riêng và kinh doanh khá thành công.

Những tình bạn đẹp của tôi ở châu Phi

Tôi cũng đã nhiều lần trở lại châu Phi vì công việc. Trước đại dịch Covid-19, cứ khoảng 1 - 2 năm, tôi lại quay lại Nam Phi, Tanzania hoặc Mozambique. Mặc dù vậy, tất cả chuyến đi đều mang tính chất công tác. Vì thế, tôi đang có kế hoạch sẽ tới châu Phi và dành riêng cho việc khám phá, du lịch. Thám hiểm ngọn núi tuyết nổi tiếng Kilimanjaro chẳng hạn.

Tôi quan niệm rằng nếu tuổi trẻ không có những trải nghiệm sống thì khi về già, chúng ta chẳng có gì để nhớ cả. Điều hối tiếc nhất của tuổi trẻ là không dám dấn thân.

Đối với tôi, mỗi chuyến đi đều mang lại cho bản thân một ký ức đẹp dù không phải chuyến đi nào cũng thuận buồm xuôi gió. Kể cả những khi gặp khó khăn ở một quốc gia xa lạ, xung quanh là những người không hiểu tiếng nói của mình, tôi vẫn luôn tràn đầy động lực cống hiến vì tôi biết rõ thành quả của công việc mà mình đang thực hiện sẽ góp phần thay đổi mạnh mẽ cuộc sống của biết bao nhiêu con người quê hương ấy…”.

Vũ Gia Luyện nằm trong top 10 doanh nhân trẻ khởi nghiệp xuất sắc 2021; giành giải thưởng Sao Khuê 2021 và nhiều danh hiệu khác.

Công ty cổ phần giải pháp công nghệ thông tin quốc tế (Inter ITS) do anh sáng lập năm 2015 đang đi đầu về các sản phẩm viễn thông dành cho doanh nghiệp và những giải pháp ứng dụng trí tuệ nhân tạo.

Đồng thời chàng trai Việt từng sống ở châu Phi cùng đồng nghiệp của mình đã đóng góp lớn cho cộng đồng như cung cấp giải pháp tổng đài tự động phục vụ chống dịch cùng ban chỉ đạo phòng chống Covid-19, thực hiện hàng triệu cuộc gọi tự động tới các F0, F1; tham gia hỗ trợ và triển khai hệ thống tổng đài tự động tra cứu thông tin căn cước công dân thuộc Bộ Công an (đầu số 19000368)…