Chính biến tại Myanmar: Vì sao quân đội thách thức kết quả bầu cử?
01/02/2021 17:40 GMT+7
Cố vấn Nhà nước Myanmar Aung San Suu Kyi và các nhân vật cấp cao khác của đảng cầm quyền đã bị bắt giữ trong một cuộc vây ráp vào sáng sớm ngày 1.2. Vì sao lại xảy ra điều này, liệu quân đội Myanmar có đang tiến hành đảo chính ?
Tự động phát
Ai đang điều hành Myanmar?
Bà Aung San Suu Kyi, người từng đoạt giải Nobel Hòa bình, sau nhiều thập kỷ bị quản thúc tại gia trong cuộc đấu tranh vì dân chủ, lên nắm quyền sau chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2015. Vị thế quốc tế của bà đã bị tổn hại sau khi hàng trăm nghìn người Rohingya phải trốn chạy khỏi các chiến dịch quân đội ở bang Rakhine, phía tây Myanmar vào năm 2017, nhưng bà vẫn cực kỳ nổi tiếng ở quê nhà.
Quân đội, với tư cách là lực lượng gầy dựng hiến pháp và nền dân chủ non trẻ của Myanmar, tự coi mình là người bảo vệ sự thống nhất quốc gia và hiến pháp, đồng thời giữ một vai trò lâu dài trong hệ thống chính trị. Được gọi là Tatmadaw, quân đội mặc nhiên chiếm 25% số ghế trong quốc hội mà không cần bầu cử và kiểm soát các bộ quốc phòng, nội vụ và biên giới.
Cố vấn Nhà nước Myanmar Aung San Suu Kyi đến bỏ phiếu sớm trước cuộc tổng tuyển cử ngày 8.11.2020 tại Naypyitaw (Myanmar), ảnh chụp ngày 29.10 Reuters |
Tại sao quân đội Myanmar thách thức kết quả bầu cử?
Quân đội cáo buộc có bất thường, chẳng hạn như có sự trùng lặp tên trong danh sách bỏ phiếu ở nhiều quận, và không hài lòng với phản ứng của Ủy ban bầu cử đối với các khiếu nại của họ. Tương tự, đảng Liên minh Đoàn kết (USDP), đảng cầm quyền trước đây do quân đội thành lập trước khi chính thức trao lại quyền lực vào năm 2011, cũng bất bình về kết quả. USDP, hiện là đảng đối lập được sự ủng hộ của quân đội, chỉ giành được 33/476 ghế hiện có.
Đảng NLD và các bên khác phản ứng ra sao với bầu cử?
Các binh sĩ đứng gác tại một trạm kiểm soát quân sự trên đường tới khu tổ chức quốc hội ở Naypyitaw (Myanmar), ngày 1.2 Reuters |
Bà Suu Kyi chưa bình luận gì về chiến thắng bầu cử của đảng cũng như khiếu nại của quân đội, nhưng đảng Liên minh Quốc gia vì dân chủ (NLD) cho biết các cáo buộc của quân đội là vô căn cứ và bất kỳ sai sót bầu cử nào cũng sẽ không thay đổi kết quả.
Các nhà quan sát bầu cử cho biết cuộc bỏ phiếu không có bất thường lớn nào. Ủy ban bầu cử hôm 28.1 cũng cho biết không có sai sót nào trên quy mô lớn có thể dẫn đến gian lận hoặc làm mất độ tin cậy vào kết quả bầu cử.
Quân đội trước đó nói gì?
Người phát ngôn của lực lượng vũ trang, Chuẩn tướng Zaw Min Tun, đã tổ chức một cuộc họp báo vào tuần trước về các cáo buộc gian lận nhưng đã đưa ra một loạt các câu trả lời không dứt khoát cho các câu hỏi về ý định của quân đội.
Ông nói quân đội sẽ “hành động”, và sử dụng tất cả các lựa chọn có sẵn bao gồm đưa vụ việc này lên Tòa án Tối cao. Khi được hỏi liệu ông có loại trừ một cuộc đảo chính hay không, ông Zaw Min Tun nói “không thể nói như vậy”. Cho đến ngày 30.1, quân đội Myanmar vẫn cam kết bảo vệ và tuân thủ hiến pháp và hành động theo đúng luật pháp.
Người dân Myanmar đang cư trú tại Nhật Bản đã biểu tình chống lại quân đội Myanmar tại Đại học Liên Hợp Quốc ở Tokyo (Nhật Bản), ngày 1.2 Reuters |
Hiến pháp Myanmar quy định như thế nào?
Hiến pháp nói rằng tổng tư lệnh chỉ có thể nắm quyền trong những trường hợp cực đoan có thể gây ra “sự tan rã của liên minh, sự tan rã của đoàn kết dân tộc và mất quyền lực chủ quyền”, nhưng chỉ trong tình trạng khẩn cấp, và chỉ có thể được tuyên bố bởi tổng thống dân sự Myanmar. Tổng tư lệnh, đại tướng Min Aung Hlaing tuần trước nói rằng, hiến pháp là “luật lớn cho tất cả các luật” và nếu không được tuân thủ, hiến pháp nên bị thu hồi.
Đảng cầm quyền
quân đội
đảo chính
gian lận bầu cử
kết quả bầu cử
Hiến pháp
Aung San Suu Kyi
Myanmar
Chính biến
Bình luận (0)