Chữa ung thư đại tràng bằng… chất nhuộm màu

Theo thống kê hiện nay, tại Việt Nam số lượng người mắc bệnh ung thư đại trực tràng đang gia tăng đáng kể so với 10 năm trước.

Ung thư đại trực tràng là bệnh ác tính đường tiêu hóa thường gặp ở hầu hết các nước trên thế giới. Trong các bệnh ung thư, ung thư đại trực tràng đứng hàng 2-3 ở nam giới và thứ 2 ở nữ giới. Nguy cơ mắc phải ung thư đại trực tràng trong suốt đời mỗi người được ước tính khoảng 1/20. Ung thư đại trực tràng là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ 3 trong các loại ung thư.

Ở các nước phát triển, tần suất ung thư đại trực tràng giảm dần từ 2,1 - 2,8% mỗi năm. Nguyên nhân của việc suy giảm này có thể do hiệu quả của những chương trình tầm soát ung thư đại trực tràng. Tuy nhiên, tần suất ung thư đại trực tràng đang ngày càng gia tăng ở các nước đang phát triển, đặc biệt ở Việt Nam tỷ lệ này đang có chiều hướng ngày càng tăng.

Ung thư đại trực tràng giai đoạn sớm hầu như không có triệu chứng và thường được phát hiện thông qua các chương trình tầm soát ung thư. Ở giai đoạn trễ hơn, người bệnh thường có các biểu hiện như tiêu ra máu, thay đổi thói quen đi tiêu (phân lỏng xen kẽ táo bón), thay đổi hình dạng khối phân, mót rặn, đau bụng... Tuy nhiên, các triệu chứng trên có thể gặp ở các bệnh lý khác. Nếu người bệnh đến trễ, có thể gặp các biến chứng như tắc ruột, chảy máu tiêu hóa, thủng u. Trung bình có khoảng 20 - 25% người bệnh ung thư đại trực tràng được chẩn đoán ở giai đoạn rất trễ khi các tế bào ung thư đã tiến triển và lan rộng.

Phương pháp điều trị chủ yếu đối với bệnh ung thư đại trực tràng là phẫu thuật cắt khối u kèm nạo hạch. Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM mỗi năm tiếp nhận điều trị khoảng 500-700 trường hợp ung thư đại trực tràng. Hầu hết người bệnh đều ở giai đoạn muộn (Giai đoạn III - IV), số người bệnh ở giai đoạn sớm thường ít gặp. Tỷ lệ khỏi bệnh của ung thư giai đoạn sớm là trên 95%, ung thư có triệu chứng khoảng 50% và ung thư di căn xa là dưới 5%.

Tuy nhiên, hiện nay ngoài phương pháp phẫu thuật cắt khối u kèm nạo hạch, còn một phương pháp có tính khả thi rất cao, hứa hẹn giúp những bệnh nhân ung thư đại tràng thoát khỏi nỗi ám ảnh về cái chết, đó là phương pháp ICG.

ThS BS. Nguyễn Hữu Thịnh - Trưởng phòng Khoa học Đào tạo Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, cho biết Indocyanine green (ICG) là một chất nhuộm màu được sử dụng trong chẩn đoán y khoa. ICG được áp dụng rộng rãi trên thế giới với các bệnh lý như ung thư đại trực tràng, ung thư vú, ung thư da...

Khi áp dụng ICG sẽ giúp tăng tỷ lệ xác định chính xác đối với các hạch di căn, nạo vét triệt để, tăng khả năng khỏi bệnh và giảm tỷ lệ tái phát đối bệnh ung thư, đặc biệt là ung thư đại tràng. Và Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM là đơn vị đầu tiên được Bộ Y tế cho phép ứng dụng ICG trong phẫu thuật nội soi điều trị ung thư trực tràng cũng như các bệnh lý khác.

ThS BS. Nguyễn Hữu Thịnh chia sẻ thêm: “phẫu thuật điều trị ung thư đại trực tràng là lấy đi tế bào ung thư ra khỏi cơ thể người bệnh. Khi áp dụng ICG sẽ giúp làm tăng tỷ lệ xác định chính xác đối với các hạch di căn và giúp chẩn đoán bệnh chính xác hơn, từ đó giúp phẫu thuật cắt bỏ u và nạo vét hạch triệt để hơn. Điều này giúp tăng khả năng khỏi bệnh và giảm tỷ lệ tái phát. Chi phí phẫu thuật khi áp dụng ICG thay đổi không đáng kể. Ngoài ung thư đại trực tràng, ICG còn được áp dụng trong các bệnh lý như ung thư vú, ung thư da, ung thư dạ dày…”.

Để minh chứng cho tính hiệu quả của ICG, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM đã áp dụng phương pháp này cho 2 trường hợp cụ thể và có kết quả đáng mừng sau:

Trường hợp 1: Bệnh nhân tên Nguyễn Thị V. (39 tuổi, ngụ Tiền Giang), nhập viện vì đi cầu ra máu 2 tuần. Sau khi được khám, nội soi đại trực tràng, làm MRI và được chẩn đoán bị ung thư trực tràng giai đoạn IIB, các bác sĩ thực hiện mổ cắt trực tràng và nạo hạch triệt căn dưới hướng dẫn của ICG. Sau phẫu thuật, bệnh nhân được tiên lượng tốt, tỷ lệ sống trên 5 năm từ 70-80%.

Trường hợp thứ 2 là người bệnh Trần Trung C. (35 tuổi, ngụ Long An), nhập viện vì táo bón, sụt 10 kg chỉ trong 2 tháng, đau âm ỉ bụng bên trái. Người bệnh được khám, nội soi đại trực tràng, làm MRI và được chẩn đoán ung thư đại tràng chậu hông di căn gan đa ổ. Với bệnh án này, các bác sĩ quyết định tiến hành điều trị bước 1 là cắt đại tràng chậu hông và nạo hạch dưới sự hướng dẫn của ICG; tiếp đến bước 2 là khảo sát đột biến gien KRAS. Nếu KRAS không đột biến, bệnh nhân sẽ tiếp tục được hóa trị nhắm trúng đích. Sau đó, người bệnh sẽ được đánh giá lại bằng CT scan. Trong trường hợp còn sang thương, bệnh nhân sẽ được chỉ định cắt u gan. Sau phẫu thuật, sức khỏe của anh C. được tiên lượng tốt, tỷ lệ sống trên 5 năm từ 30-40%.