Có lợi ích nhóm trong bổ sung dự án thép Cà Ná vào quy hoạch không?

15/11/2016 14:06 GMT+7

Chất vấn Bộ trưởng Công thương Trần Tuấn Anh tại nghị trường sáng nay, 15.11, đại biểu Phạm Thị Minh Hiền (Phú Yên) hỏi có hay không lợi ích nhóm trong việc bổ sung quy hoạch dự án thép Cà Ná tại Ninh Thuận.

Theo đại biểu (ĐB) Minh Hiền, sự cố môi trường của 4 tỉnh miền Trung do Formosa gây ra vừa qua đã để lại một bài học xương máu.
Tuy nhiên trong khi trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan chưa được làm rõ một cách quyết liệt thì Bộ Công thương lại tiếp tục bổ sung dự án thép Cà Ná của Tập đoàn Hoa Sen tại Ninh Thuận.
Nhấn mạnh điều bất thường đây là dự án không nằm trong quy hoạch trước đó, ĐB Hiền cho rằng đây là hành động bất chấp sự phản đối của dư luận, bất chấp sự lo lắng hoang mang của người dân và bất chấp cảnh báo của các chuyên gia về nguy cơ ô nhiễm môi trường biển, không chỉ ở Ninh Thuận mà còn ảnh hưởng các vùng biển lân cận.
Đại biểu này đề nghị Bộ trưởng Trần Tuấn Anh trả lời “thẳng, thật” với cử tri cả nước có hay không lợi ích nhóm trong việc bổ sung quy hoạch dự án thép Cà Ná? Có hay không việc Bộ chạy theo doanh nghiệp để làm dự án?
"Đầu tư theo quy hoạch hay quy hoạch theo đầu tư? Việc bất chấp phản biện khoa học tâm huyết của các chuyên gia để cơ quan chức năng bổ sung quy hoạch dự án này có được xem là hành vi dẫn đến tội ác hay không?”, ĐB Hiền chất vấn.

tin liên quan

Quy hoạch thép 'chạy theo' doanh nghiệp
Nhiều chuyên gia cho rằng quy hoạch ngành thép hiện nay của Bộ Công thương đang chạy theo doanh nghiệp, có thể dẫn đến nhiều hệ lụy cả về kinh tế lẫn môi trường.
Bộ trưởng Công thương không trả lời trực diện câu hỏi này, mà dẫn giải thông tin cho biết hiện nay trữ lượng quặng sắt của Việt Nam là khoảng 1,5 tỉ tấn. Hàng năm nhập khẩu sắt thép phục vụ nhu cầu xây dựng, phát triển là khoảng 3 tỉ USD và dự kiến đến 2020 nhập 15 tỉ USD các sản phẩm sắt thép.
Theo Bộ trưởng Công thương, hiện nay trong nước mới đáp ứng được một số chủng loại sắt thép xây dựng, chuyên ngành, còn thép cơ bản, đặc biệt thép thô phục vụ các ngành, phục vụ cán thép, phục vụ sản phẩm đầu ra cho nền kinh tế, hầu như chưa có. Một số doanh nghiệp đã có một số dự án nhưng quy mô nhỏ.
Cũng theo Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, mỏ sắt Thạch Khê có quy mô lớn và nếu được khai thác tốt có khả năng đóng góp tăng trưởng hàng năm 0,3-0,4 điểm phần trăm GDP. Mục tiêu của Việt Nam ngoài đảm bảo kim ngạch xuất nhập khẩu còn phải đảm bảo sự phát triển các ngành công nghiệp cơ bản, cơ khí chế tạo, bao gồm cả công nghiệp quốc phòng.
“Quan điểm của Chính phủ là phát triển bền vững tất cả các lĩnh vực, trong công nghiệp ưu tiên khai thác các nguồn tài nguyên và đảm bảo phát triển các ngành công nghiệp cơ bản để tạo nền tảng cho phát triển các ngành kinh tế khác”, Bộ trưởng cho hay.
Bộ trưởng có dám hứa từ chức không?
Tái khẳng định quan điểm của Chính phủ về việc không đánh đổi môi trường lấy các dự án công nghiệp bằng mọi giá, Bộ trưởng Công thương đồng thời quả quyết “không có lợi ích nhóm” liên quan đến dự án này.
“Tại sao lại là lợi ích nhóm nếu chúng ta hướng tới phát triển hài hoà, bền vững của các ngành kinh tế; nếu hướng tới phát triển hài hòa bền vững các ngành kinh tế đảm bảo nguyên liệu cho các ngành công nghiệp quan trọng, khai thác một cách hợp lý bền vững các nguồn tài nguyên quốc gia? Chúng ta đang hướng tới phát triển các tập đoàn doanh nghiệp của Việt Nam để có điều kiện khai thác phát triển tốt nếu đáp ứng yêu cầu bảo vệ môi trường. Tại sao lại hạn chế điều đó?”, ông Trần Tuấn Anh "phản biện".
Cung cấp thêm thông tin về dự án thép Cà Ná, Bộ trưởng Công thương cho biết quy hoạch thép đã có từ 2011 và dự án thép ở Ninh Thuận đã được phê duyệt từ 2011 cho Tập đoàn Vinashin và Lion Group (Malaysia). Quy hoạch này đã được làm đầy đủ quy trình, thủ tục, được Thủ tướng phê duyệt, có cả báo cáo đánh giá môi trường chiến lược (ĐMC). Năm 2008-2009, sau khi dự án này không được thực hiện vì năng lực tài chính của chủ đầu tư sau khủng hoảng tài chính, dự án đã được đưa ra ngoài quy hoạch.
Đến 2015, dự án tiếp tục được nghiên cứu và Tập đoàn Hoa Sen làm việc với Ninh Thuận đề xuất đưa vào quy hoạch thép mới và đề nghị xin chủ trương đầu tư xây dựng dự án với cam kết đề xuất đảm bảo công nghệ, môi trường. Bộ Công thương căn cứ trên yêu cầu thực tiễn của phát triển đã tổ chức khảo sát và làm việc với Ninh Thuận để đánh giá thực trạng, khảo sát địa điểm, đánh giá năng lực nhà đầu tư. “Đây mới là điều chỉnh quy hoạch không phải là dự án đầu tư đã được phê duyệt”, ông Trần Tuấn Anh thông tin.
Không phải đánh đổi mà là phát triển bền vững
Với những lo lắng của dư luận về vấn đề ô nhiễm môi trường liên quan đến dự án thép Cà Ná, cũng như ý kiến “có đánh đổi muối của Cà Ná để lấy thép hay không”, Bộ trưởng Công thương nhìn nhận: “Đây không phải đánh đổi mà là phát triển bền vững, là quan điểm phát triển hài hòa nền kinh tế, khai thác những lợi thế của đất nước. Vì vậy dự án thép Cà Ná đã được xem xét cẩn trọng, đảm bảo đầy đủ quy trình và được phê duyệt ở quy hoạch mới nhất về quy hoạch thép”.
Tuy nhiên, để đảm bảo dự án được đầu tư hiệu quả và đảm bảo môi trường, theo ông Tuấn Anh, Thủ tướng đã giao trách nhiệm các Bộ, ngành làm rõ với chủ đầu tư, địa phương về tất cả các chi tiết nội dung liên quan. Trong các nội dung làm việc sẽ xem xét báo cáo tiền khả thi, khả thi cũng như tất cả các chi tiết liên quan đến công nghệ, thiết bị, xử lý chất thải, bảo vệ môi trường, hiệu suất của dự án… "Sau khi xem xét thẩm định, phê duyệt lúc đó dự án mới có hiệu quả pháp lý", Tư lệnh ngành Công thương nói.
“Trong quá trình xây dựng dự án thép như dự án Cà Ná cũng như một số dự án tới đây sẽ phải được đảm bảo đầy đủ các quy định của pháp luật. Đặc biệt, sẽ dựa trên nguyên tắc bảo vệ môi trường và từ các bài học được rút ra từ vụ Formosa”, Bộ trưởng Công thương nhấn mạnh.
Chưa yên tâm với khẳng định của Bộ trưởng, ĐB Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) chất vấn: Chủ tịch Tôn Hoa Sen có hứa với Thủ tướng nếu có sai phạm thì giao toàn bộ tài sản cho Thủ tướng. Tôi đánh giá cao lời hứa này. Tôi xin hỏi Bộ trưởng một câu: tôi không muốn có hệ lụy xảy ra với nhân dân, đất nước này, nhưng nếu sau này có hệ lụy, Bộ trưởng có dám cam kết trước Quốc hội để xin hứa rằng sẽ từ chức hay không?
Câu hỏi này đặt ra với Bộ trưởng Công thương khi thời gian chất vấn sáng nay đã hết, vì vậy Bộ trưởng chưa kịp phản hồi. Bộ trưởng Công thương sẽ có thêm 20 phút trong phiên làm việc chiều nay tại Quốc hội để giải đáp các vấn đề ĐB đặt ra.
Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.