Có thể nói, cuộc chiến cắt giảm thủ tục hành chính được khởi động ngay từ khi luật Doanh nghiệp ra đời năm 1999 và song hành cho đến hiện nay nhưng vẫn chưa đạt hiệu quả như mong muốn. Chúng ta cứ cắt bỏ giấy phép "con" thì một thời gian lại sinh ra giấy phép "cháu"; giảm các ngành kinh doanh có điều kiện thì doanh nghiệp (DN) lại khổ vì kiểm tra chuyên ngành; triển khai "một cổng" nhưng lại phải dùng nhiều chìa khóa để mở nên chi phí, thời gian, công sức vẫn tốn kém như cũ. Tình trạng này diễn ra ở mọi lĩnh vực, ngành nghề.
Còn nhớ cuối năm ngoái, chúng ta tự chặn cửa xuất khẩu cá ngừ của chính mình vì quy định kích thước tối thiểu được phép khai thác đối với cá ngừ vằn là 500 mm. Trong khi cá ngừ vằn là nguyên liệu chủ lực để chế biến cá ngừ đóng hộp ở VN, mỗi năm mang về gần tỉ USD kim ngạch xuất khẩu. Tương tự, chỉ một công văn nghiệp vụ hướng dẫn trong nội bộ ngành thuế nhưng đặt ra các rào cản cao hơn luật, khiến hàng loạt DN xuất khẩu bị ngâm tiền hoàn thuế, dẫn đến cụt vốn, thậm chí đứng trên bờ vực phá sản. Tình trạng này được phản ánh rất nhiều nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết dứt điểm.
Còn thủ tục hành chính nhiêu khê, điển hình và công khai nhất là trong ngành xây dựng - bất động sản. Một dự án từ lúc xin chủ trương đầu tư cho tới khi có sản phẩm tới tay người tiêu dùng thường mất từ vài năm tới chục năm. Vốn, lãi, chi phí cơ hội, công sức... đội gấp vài lần, trong khi niềm tin của thị trường, của khách hàng thì sụt giảm trầm trọng. Giá nhà đất tăng như vũ bão, rời xa thu nhập của người dân cũng xuất phát từ các nguyên nhân này. Thế nên ngay trong giai đoạn khủng hoảng nhất, các hiệp hội, chuyên gia, DN ngành này luôn khẳng định, họ không cần ưu đãi, không cần hỗ trợ tiền, họ chỉ xin cơ chế. Nên nhớ, 90% các vướng mắc trong lĩnh vực này cũng đến từ pháp lý, thủ tục.
Trở lại 11 năm trước, năm 2014, sau công bố gây sốc của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) cho thấy DN VN mất đến 872 giờ mỗi năm cho thủ tục thuế, hải quan; Chính phủ khi đó đã yêu cầu cắt giảm con số này xuống 300 giờ ngay trong năm. Theo nghiên cứu của Cơ quan Phát triển quốc tế Mỹ, nếu thời gian thông quan của VN ngang mức trung bình của ASEAN, GDP sẽ cao hơn 14%. Cứ mỗi ngày cắt giảm trên tổng thời gian làm thủ tục hải quan, nền kinh tế và các DN tiết kiệm được 1,6 tỉ USD... Thế nhưng đến nay, chúng ta vẫn chưa thể "ngang bằng" dù đã có cải thiện. Bởi chúng ta chạy, họ còn chạy nhanh hơn... nên khoảng cách chưa thể rút ngắn.
Nhìn lại lịch sử, hiện trạng và nhiệm vụ tăng trưởng kinh tế mà đất nước đặt ra, chúng ta hiểu vì sao Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu "phấn đấu bỏ ít nhất 30% điều kiện kinh doanh, để trong 2 - 3 năm, VN là môi trường đầu tư Top 3 ASEAN". Bởi thủ tục hành chính không chỉ gây tốn kém chi phí, thời gian, công sức, nguồn lực mà nó còn khiến người dân, DN, nhà đầu tư nản lòng. Ngược lại, một môi trường thông thoáng, tiện lợi, minh bạch sẽ kích thích khởi nghiệp sáng tạo, thu hút đầu tư, tạo hành lang cho dòng vốn chảy vào nền kinh tế. Đúng như Tổng Bí thư đã nói, để kinh tế - xã hội phát triển, điều quan trọng nhất là làm sao huy động được mọi người dân tham gia lao động tạo ra của cải vật chất.
Mà cắt giảm thủ tục hành chính thực chất chính là cởi những nút thắt, các vòng kim cô do chính chúng ta tự buộc, tự trói.
Cởi trói thủ tục, rào cản, cơ chế... để những tích nén bứt phá, đất nước vươn mình trong kỷ nguyên mới.
Bình luận (0)