Còn đâu sông Nhuệ…

Là con sông gắn liền với đời sống, sinh hoạt, văn hóa của Hà Nội và tỉnh Hà Tây cũ, nhưng dòng Nhuệ Giang trong xanh ngày nào nay đã trở thành con sông chết.

Những hình ảnh này được chụp ở xã Cự Khê, huyện Thanh Oai, Hà Nội, nơi có làng nghề Cự Đà nổi tiếng. Từ hàng trăm năm trước,  Cự Đà là làng quê giàu có nổi tiếng xứ Đoài. Tất cả nhờ vào sông Nhuệ, với cảnh trên bến dưới thuyền, thương gia tấp nập. Từ đây, thuyền buôn tứ phương ngược lên Phú Thọ qua sông Hồng, xuôi Ninh Bình, Nam Định theo sông Đáy. Hai bên bờ sông là hàng chục bến nước lát đá tảng màu xanh, những cây đèn báo hiệu tạc bằng đá trắng…

Cự Đà nay vẫn còn nổi tiếng với nghề tương, miến truyền thống. Nhưng khung cảnh trữ tình và văn vật ngày nào không còn nữa. Dòng sông trong xanh hai, ba chục năm còn đầy tôm cá nay đen kịt, đầy bùn, những bến đá bề thế nay ngập tràn rác rến. Theo một cán bộ xã Cự Khê, làng quê này còn đang đối mặt với bệnh ung thư vì ô nhiễm với số người mắc bệnh ngày càng nhiều.

Chiếc cột đá ngày xưa dùng để thắp đèn báo hiệu cho thuyền buôn qua lạ

Một bến nước bằng đá nay trở thành nơi đổ rác

“Đổ rác xuống nước” là một “thông điệp” viết lên tường

Đây là bức ảnh được chụp cách đây 6 năm, khi sông Nhuệ vẫn còn cá bơi dưới nước, rau trồng trên bờ.

Nước thải làng nghề đổ thẳng xuống sông, cách đây 2 năm…

Những dòng mương trong làng cũng cạn khô, ngập rác

Không còn chỗ, người Cự Đà phải phơi miến bên dòng sông ô nhiễm

Lưu Quang Phổ
(thực hiện)