Công nhân bị mất việc vẫn phải đóng thuế thu nhập cá nhân?

Do thiếu đơn hàng, Công ty TNHH PouYuen Việt Nam mới đây thông báo chấm dứt hợp đồng lao động với hơn 2.300 công nhân. Theo đó, người lao động được hỗ trợ 0,8 tháng lương cho mỗi năm làm việc, người có mức cao nhất nhận được 379 triệu đồng. Mức trung bình mà người lao động nhận là 116 triệu đồng/người và mức thấp nhất 12 triệu đồng. Công ty này đã khấu trừ 10% thuế thu nhập cá nhân trên tổng số tiền hỗ trợ. Việc thu thuế này giống như cách nay gần 3 năm khi công ty cho nhiều công nhân ngừng việc vì ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

NGỌC DƯƠNG

Trả lời Thanh Niên, ông Nguyễn Tiến Dũng, Phó cục trưởng Cục Thuế TP.HCM, cho biết cơ quan thuế đang tiến hành rà soát việc tính thuế thu nhập cá nhân đối với số tiền mà Công ty PouYuen trợ cấp cho công nhân chấm dứt hợp đồng lao động. Theo quy định hiện nay, khi công ty chấm dứt hợp đồng lao động thì các khoản chi theo quy định của Bộ Luật lao động và luật Bảo hiểm xã hội không tính vào thu nhập chịu thuế. Trường hợp khoản chi vượt cao hơn quy định của Bộ Luật lao động và luật Bảo hiểm xã hội thì phần vượt phải tính vào thu nhập chịu thuế.

Như vậy, khi PouYuen chi trả thu nhập cho người lao động, công ty có trách nhiệm khấu trừ, kê khai nộp thuế theo quy định. Nếu khoản chi trả được chi trước thời điểm kết thúc hợp đồng lao động thì công ty khấu trừ theo biểu thuế lũy tiến từng phần. Nếu khoản chi trả từ 2 triệu đồng/lần trở lên và được chi sau thời điểm kết thúc hợp đồng lao động (người lao động thực tế đã nghỉ việc) thì công ty khấu trừ thuế thu nhập cá nhân theo mức 10%.

Là chuyên gia tư vấn về thuế, ông Nguyễn Đức Nghĩa - Phó giám đốc Trung tâm Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa (Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM) - giải thích, nếu công ty đã tham gia Bảo hiểm xã hội đầy đủ, trong đó có Bảo hiểm thất nghiệp, theo quy định của Bộ Luật lao động 2012 thì công ty không có nghĩa vụ phải trả trợ cấp mất việc làm, trợ cấp thôi việc trong thời gian người lao động đã tham gia Bảo hiểm thất nghiệp (từ năm 2009 đến nay). Riêng khoản tiền công ty hỗ trợ cho người lao động thực chất là khoản trợ cấp thêm nên theo quy định vẫn được tính chung vào thu nhập. Khi thu nhập cao hơn mức chịu thuế thì người lao động vẫn phải đóng thuế thu nhập cá nhân.

Tuy nhiên đối với những người lao động bị nghỉ việc và được công ty trợ cấp thì nên xem xét lại bởi hầu hết đây là người có thu nhập thấp. Nhưng điều này phải được chỉnh sửa trong các bộ luật liên quan như luật Thuế thu nhập cá nhân. Trong khi chờ sửa luật, như trường hợp của Công ty PouYuen Việt Nam hiện nay, cần phải xem xét để áp dụng linh hoạt. Ví dụ, hướng dẫn người lao động có đơn cam kết thuộc trường hợp có thu nhập dưới ngưỡng chịu thuế (sau khi khấu trừ cho bản thân người nộp thuế 11 triệu đồng/tháng và người phụ thuộc 4,4 triệu đồng/tháng) để công ty không khấu trừ thuế thu nhập cá nhân. Hoặc, nếu công ty đã khấu trừ thuế tại nguồn thì cho phép chuyển trợ cấp này sang phần thu nhập năm 2022 để làm quyết toán thuế và người lao động sẽ được hoàn thuế luôn trong tháng 3, 4.2023 mà không phải chờ đến 1 năm sau.