'Cứ mỗi lần sự cố xảy ra, ta lập tức nghĩ phải có chế tài nặng hơn'

Phát biểu tranh luận trong phiên thảo luận kinh tế - xã hội sáng 1.6, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (đoàn TP.HCM) cho biết qua nghe câu chuyện về các quy định phòng cháy, chữa cháy gây khó khăn cho doanh nghiệp thời gian qua, ông thấy nhiều sai phạm xảy ra không phải do thiếu luật mà do con người.

GIA HÂN

"Mỗi lần sai phạm xảy ra, chúng ta lại nghĩ: có lẽ luật pháp chưa được chặt chẽ chăng? Thế là chúng ta lại đặt thêm ra một số quy định. Luật Phòng cháy, chữa cháy có mấy chục năm rồi, có phải là thiếu không?", ông Nghĩa nêu.

Theo ông Nghĩa, tình trạng nói trên là một "khiếm khuyết" của thể chế hiện tại là "cứ mỗi lần có sự cố xảy ra, nhất là những chuyện dư luận lên án mạnh mẽ thì chúng ta lập tức nghĩ phải đặt ra chế tài mạnh mẽ, nặng hơn, cao hơn".

"Chúng ta mang tư duy này áp lên tất cả các lĩnh vực, từ phá rừng, khai thác cát trái phép, chống tình trạng say rượu lái xe… Tất cả những cái này có phải do luật không có hoặc không đủ hay không?", ông Nghĩa nhấn mạnh và phân tích, khi chế tài mạnh việc việc uống rượu lái xe thì tình trạng này có giảm đi, song không thể giải quyết hết được tình trạng này.

"Tôi đã có những thực tiễn cho thấy có những người có tiền, trước thay vì phạt 3 triệu, 5 triệu, thì bây giờ phạt 15, 20 triệu, thậm chí 30, 40 triệu. Họ sẵn sàng chung chi và có những cảnh sát giao thông tiêu cực sẵn sàng nhận khoản tiền đó để bỏ qua", ông Nghĩa thông tin.

Từ đó, ông Nghĩa cho rằng, "cái gốc" vẫn là con người. "Chúng ta phải xác định rõ như vậy thì mới khắc phục được. Còn nếu không sẽ có vô số vòng kim cô cho doanh nghiệp và cho xã hội nhưng không khắc phục được yếu kém của chúng ta", ông Nghĩa nói.

Đôi khi chi phí tuân thủ lớn hơn lợi ích thu được 

Liên quan quy định phòng cháy, chữa cháy, trước đó, đại biểu Nguyễn Thị Như Ý (đoàn Đồng Nai) đề nghị Chính phủ quan tâm đến những quy định mới về phòng cháy, chữa cháy đang gây khó khăn cho doanh nghiệp, làm phát sinh thêm chi phí nên có thể nhiều doanh nghiệp sẽ phải đóng cửa.

Theo đại biểu Nguyễn Thị Như Ý, quy định mới về phòng cháy, chữa cháy cần tính toán để không phát sinh chi phí cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, cần quy định cụ thể ngành nghề nào phải có quy định chặt chẽ về phòng cháy, chữa cháy...

Bà Ý đề nghị cần xem xét thời gian áp dụng quy chuẩn phòng cháy, chữa cháy mới cho phù hợp, có lộ trình, từng bước để xã hội thích ứng. Không nên quy định áp dụng ngay khi các điều kiện chưa được sẵn sàng.

Bên cạnh đó, bà Ý cho rằng khi điều chỉnh quy định cần tính đến tính khả thi, chi phí tuân thủ của người dân và doanh nghiệp. "Nếu đặt ra quy định cao quá mức, đôi khi chi phí tuân thủ còn lớn hơn lợi ích thu được từ việc giảm cháy nổ", bà Ý nêu.