Đãi cát tìm vàng cho cải lương

Giải năm nay - có tên mới là Cuộc thi Tài năng diễn viên sân khấu Trần Hữu Trang - đã thoát khỏi tính khu vực mà mang tầm quốc gia.

Cuộc thi do Sở VH-TT TP.HCM phối hợp Hội Sân khấu TP.HCM, Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam và Cục Nghệ thuật biểu diễn đồng tổ chức. Với quy mô đó, thí sinh cả nước đều được dự thi. Các huy chương từ cuộc thi này sẽ được xem xét khi phong tặng nghệ sĩ ưu tú, nghệ sĩ nhân dân sau này.

Thêm một nét mới là giải thưởng năm nay trao cho tất cả các vai, từ đào mùi, kép mùi, đào lẳng, kép độc, đào mụ, kép lão, đào hài, kép hài (trước kia chỉ trao cho đào mùi, kép mùi mà thôi). Vì vậy, thí sinh không giới hạn độ tuổi, giúp cho nhiều nghệ sĩ lão thành, nghệ sĩ đóng vai phụ có cơ hội khẳng định mình.

Có 3 cuộc thi tìm kiếm tài năng cải lương có thể gọi là “danh giá” được tổ chức ở phía nam nhiều năm nay là giải Trần Hữu Trang, Bông Lúa Vàng và Chuông vàng Vọng cổ. Tầm ảnh hưởng của các cuộc thi này đã vượt khỏi ranh giới phía nam và mang tính toàn quốc, với nhiều thí sinh từ các vùng khác mạnh dạn dự thi, thậm chí vào cả chung kết.

Bông Lúa Vàng do Đài tiếng nói nhân dân TP.HCM tổ chức nên chỉ phát hiện tài năng có giọng ca hay. Hai giải còn lại ngoài ca hát thì thí sinh còn phải diễn trích đoạn và được phát sóng trên truyền hình. Đặc biệt, giải Trần Hữu Trang có thêm phần thi ứng xử, thí sinh phải là diễn viên chuyên nghiệp trong các đơn vị sân khấu hoặc là diễn viên tự do. Giải Trần Hữu Trang là sự tiếp nối của giải Thanh Tâm ngày xưa.

Bông Lúa Vàng và Chuông vàng Vọng cổ thì đi tìm những tài năng chưa được phát hiện, có khi là anh nông dân, anh tài công lái ghe, có khi là chị tiểu thương, hay một em học sinh… Họ được huấn luyện, rèn giũa bởi những nghệ sĩ nổi tiếng, để dần tiến bộ và tự tin hơn.

Với sự “nâng cấp” quy mô Cuộc thi Tài năng diễn viên sân khấu Trần Hữu Trang năm nay, NSND Trần Minh Ngọc, thành viên ban tổ chức, phấn khởi cho biết: “Trước kia tuy diễn viên đoạt huy chương vàng Trần Hữu Trang rất xứng đáng nhưng lại không được xét khi phong tặng danh hiệu vì giải thưởng chỉ mang tính khu vực. Giờ nâng tầm giải Trần Hữu Trang lên quy mô toàn quốc là sự nỗ lực của giới sân khấu đem đến quyền lợi chính đáng cho nghệ sĩ”.

Giải Trần Hữu Trang đã chọn ra rất nhiều tài năng mà đến nay họ vẫn giữ vững vị thế trên sân khấu. Ngoài thế hệ Vũ Linh, Kim Tử Long, Phượng Hằng… thuộc lớp đàn anh đàn chị, có thể kể thế hệ gần đây là Thanh Ngân, Kim Tiểu Long, Quế Trân, Hữu Quốc, Lê Tứ, Tú Sương, Trinh Trinh, Vũ Luân… Xếp họ thuộc hàng “sao” cũng không sai. Mỗi khi có vở mới hoặc các chương trình tổng hợp, các sự kiện, các đợt huấn luyện cho thí sinh, người ta vẫn ưu tiên mời các nghệ sĩ này. Cái tên của họ là một bảo chứng cho độ hấp dẫn với khán giả.

Nhưng tiếc là càng về sau, giải Trần Hữu Trang dần yếu đi, mùa nào cũng chọn được người, nhưng người được chọn lại không thể thăng hoa. NSƯT Lê Tứ ưu tư: “Tôi thấy vấn đề tổ chức giải Trần Hữu Trang khá đơn điệu, yếu về công tác truyền thông, cho nên các mùa sau này chẳng ai nhớ nghệ sĩ nào đã đoạt giải. Rồi cải lương lại khó khăn không có đất cho họ hoạt động. Mong lần này quy mô tổ chức khác đi sẽ giúp giải Trần Hữu Trang gây tiếng vang như xưa”.

Trong lúc đó, Chuông vàng Vọng cổ vẫn đều đều tổ chức mỗi năm, còn Bông Lúa Vàng thì tổ chức hằng tuần, hằng tháng. Chuông vàng Vọng cổ được khán giả quan tâm vì số lượng thí sinh đông, lại mở rộng các đối tượng, thường xuất hiện giọng ca độc đáo. Võ Minh Lâm là “chuông vàng” mùa đầu tiên khi mới 17 tuổi, nay đã trở thành anh kép đẹp nổi tiếng, chạy show không xuể. Lâm có thể đóng chính diện lẫn phản diện, ngày càng có độ sâu sắc, tinh tế. Minh Trường đoạt giải Bông Lúa Vàng lẫn Chuông vàng Vọng cổ, cũng trở thành một kép chánh sáng giá với giọng ca ngọt ngào và diễn xuất chuẩn mực. Nhà hát cải lương Trần Hữu Trang (TP.HCM) đã nhanh tay thu nhận nhiều diễn viên của Chuông vàng Vọng cổ khi họ mới vừa đoạt giải.

Khi các game show mở ra quá nhiều, thì việc các nhà tài trợ còn ưu ái cho cải lương quả thật đáng quý. Các cuộc thi này đều có lợi ích vì tạo được sự quan tâm của khán giả, người trong nghề lẫn các tài năng trẻ trong bối cảnh trầm lắng của cải lương.

Cuộc thi Tài năng diễn viên sân khấu Trần Hữu Trang năm nay sẽ trao tổng cộng 10 huy chương vàng (mỗi huy chương trị giá 20 triệu đồng) và 20 huy chương bạc (mỗi huy chương trị giá 10 triệu đồng). Ngoài ra, thí sinh vào chung kết sẽ được hỗ trợ 10 triệu đồng làm chi phí sinh hoạt. Thí sinh phải qua vòng sơ tuyển tại các khu vực dành cho miền Bắc, miền Tây, miền Đông và TP.HCM. Vòng chung kết tổ chức tại Nhà hát Trần Hữu Trang (TP.HCM) từ 25 - 30.8.