Đề xuất rút BHXH 1 lần chỉ được nhận 50% mức hưởng

Bộ LĐ-TB-XH đang lấy ý kiến các bộ, ngành dự thảo luật BHXH sửa đổi, trong đó có điểm mới liên quan chính sách BHXH 1 lần.  

SỸ ĐÔNG

Theo đó, thay vì nhận BHXH 1 lần, Bộ LĐ-TB-XH bổ sung quy định theo hướng khuyến khích người lao động bảo lưu thời gian đóng để hưởng lương hưu.

Cụ thể, cơ quan soạn thảo đưa ra 2 phương án.

Phương án 1, giữ nguyên quy định hiện hành. Người lao động tham gia dưới 20 năm BHXH và sau 1 năm nghỉ việc không tiếp tục đóng BHXH tự nguyện thì được rút 1 lần. Lao động được rút toàn bộ quá trình đóng nếu có nhu cầu, song về lâu dài sẽ chịu thiệt khi không được hưởng lương hưu.

Tuy nhiên, theo Bộ LĐ-TB-XH, với phương án này không thể hạn chế tình trạng rút BHXH 1 lần, tác động đến lưới an sinh, tạo áp lực lên ngân sách chi trợ cấp hưu trí.

Phương án hai là cho lao động rút 1 lần song tối đa không quá 50% tổng thời gian đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất.

Sau 12 tháng, người lao động không thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc, không tham gia BHXH tự nguyện, và có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm mà có yêu cầu thì được giải quyết một phần, nhưng tối đa không quá 50% tổng thời gian đã đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất.

Thời gian đóng BHXH còn lại được bảo lưu để người lao động hưởng chế độ BHXH khi đủ tuổi nghỉ hưu.

Với phương án này, cơ quan soạn thảo đánh giá sẽ giảm được số tiền chi trả ban đầu cho quỹ BHXH và người lao động chỉ nhận được một nửa tiền cho tổng thời gian đóng.

Mức hưởng 1 lần căn cứ trên số năm người lao động đóng BHXH. Mỗi năm được tính bằng 1,5 tháng bình quân tiền lương đóng BHXH cho những năm trước 2014; bằng 2 tháng bình quân tiền lương đóng cho những năm từ 2014 trở đi. 

Người lao động đóng BHXH dưới 1 năm, mức hưởng tối đa bằng 2 tháng bình quân tiền lương tháng đóng BHXH. Với người lao động tham gia BHXH tự nguyện, mức hưởng 1 lần không bao gồm tiền ngân sách hỗ trợ cho những năm đóng.

Với người ra nước ngoài định cư, mắc bệnh hiểm nghèo hoặc sau 1 năm không tham gia hệ thống mà đóng dưới 20 năm BHXH thì có thể lựa chọn nhận trợ cấp hàng tháng nếu không muốn rút 1 lần. Mức hưởng được tính toán trên số năm đóng và nền tiền lương đóng mỗi tháng.

Theo BHXH Việt Nam, tính đến hết tháng 1.2023, cả nước có gần 17,3 triệu người tham gia BHXH, đạt tỷ lệ bao phủ là 37,4% lực lượng lao động trong độ tuổi. Trong đó, trên 15,8 triệu người tham gia BHXH bắt buộc; trên 1,4 triệu người tham gia BHXH tự nguyện, lần lượt tăng 4,2%, 0,4% so với cùng kỳ năm 2022. Mục tiêu của ngành, đến năm 2030 có khoảng 60% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHXH.