Địa phương được quyết định không thu học phí khi có dịch bệnh, thiên tai

Ngày 27.8, Chính phủ đã ban hành Nghị định 81/2021/NĐ-CP quy định về cơ chế thu chi, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập; giá dịch vụ trong lĩnh vực đào tạo. 

Nghị định có hiệu lực từ ngày 15.10 và thay thế Nghị định 86/2015/NĐ-CP mà Chính phủ ban hành năm 2015.

Trong Nghị định 81, Chính phủ quy định khung học phí (mức trần - mức sàn) từng năm học, từ năm học 2021 - 2022 trở đi, cho giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục nghề nghiệp, giáo dục ĐH.  

Đặc biệt, tại điều 17 về nội dung “Không thu học phí có thời hạn”, Nghị định 81 quy định: “Khi xảy ra thiên tai, dịch bệnh, các sự kiện bất khả kháng do cơ quan có thẩm quyền công bố; tùy theo mức độ và phạm vi thiệt hại, UBND cấp tỉnh trình HĐND cấp tỉnh xem xét, quyết định không thu học phí trong thời hạn nhất định đối với trẻ em học mẫu giáo và học sinh phổ thông công lập, học viên học tại cơ sở giáo dục thường xuyên theo chương trình giáo dục phổ thông thuộc vùng bị thiên tai, dịch bệnh, vùng xảy ra các sự kiện bất khả kháng”.

Nghị định 81 cũng xác định học sinh tiểu học trường công lập là đối tượng không phải đóng học phí. Ngoài ra, người theo học các ngành chuyên môn đặc thù đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và những ngành nào là ngành chuyên môn đặc thù sẽ do Thủ tướng quy định.

Riêng năm học 2021 - 2022, với giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, căn cứ vào tình hình thực tế địa phương, HĐND cấp tỉnh quyết định khung học phí hoặc mức học phí cụ thể tương ứng với từng cấp học, và từng khu vực thuộc thẩm quyền quản lý của từng địa phương, nhưng khung hoặc mức này không được vượt khung hoặc mức trần học phí năm học 2020 - 2021.

Với năm học 2022 - 2023, khung học phí quy định cho cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập chưa tự chủ đảm bảo chi thường xuyên như sau:

Khung học phí đối với giáo dục tiểu học công lập ở trên được dùng làm căn cứ để HĐND cấp tỉnh quyết định mức hỗ trợ tiền đóng học phí cho học sinh tư thục ở các địa bàn chưa đủ trường tiểu học công lập, và các đối tượng học sinh tư thục thuộc đối tượng chính sách được miễn giảm học phí theo quy định.

Mức trần của khung học phí đối với cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập tự bảo đảm chi thường xuyên tối đa bằng 2 lần mức trần học phí các cơ sở chưa tự chủ.

Mức trần của khung học phí đối với cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư tối đa bằng 2,5 lần mức trần học phí các cơ sở chưa tự chủ.

Cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập tự bảo đảm chi thường xuyên hoặc tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư đạt mức kiểm định chất lượng cơ sở giáo dục theo tiêu chuẩn do Bộ GD-ĐT quy định thì được tự xác định mức thu học phí trên cơ sở định mức kinh tế - kỹ thuật, định mức chi phí do cơ sở giáo dục ban hành; trình UBND cấp tỉnh để đề nghị HĐND cấp tỉnh xem xét phê duyệt mức thu học phí.

Cũng với giáo dục mầm non và phổ thông, từ năm học 2023 - 2024 trở đi, khung học phí được điều chỉnh theo tỷ lệ phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương, tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng, tốc độ tăng trưởng kinh tế hàng năm và khả năng chi trả của người dân, nhưng không quá 7,5%/năm. Căn cứ vào khung học phí đã được xác định này, UBND cấp tỉnh trình HĐND cấp tỉnh quyết định mức thu học phí cụ thể, nhưng không vượt mức trần quy định.

Ở các địa bàn có khả năng xã hội hóa cao, căn cứ vào chính sách phát triển giáo dục của Nhà nước và tình hình thực tế của địa phương, UBND cấp tỉnh trình HĐND cấp tỉnh xem xét, quyết định khung học phí hoặc mức học phí đối với các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập (gồm cả cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông do các trường đại học, cao đẳng, viện nghiên cứu thành lập) trên cơ sở định mức kinh tế - kỹ thuật, định mức chi phí do cơ quan có thẩm quyền ban hành bảo đảm mức thu học phí tương xứng với chất lượng dịch vụ giáo dục, đồng thời phải bảo đảm thực hiện các mục tiêu giáo dục bắt buộc theo quy định của luật Giáo dục và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Trường hợp học trực tuyến (online), UBND cấp tỉnh trình HĐND cấp tỉnh quy định cụ thể mức thu học phí đối với cơ sở giáo dục công lập theo phân cấp quản lý trên cơ sở chi phí phát sinh thực tế hợp lý, tối đa bằng mức học phí của cơ sở giáo dục đã được ban hành.

Đối với cơ sở giáo dục thường xuyên, cơ sở đào tạo khác thực hiện chương trình giáo dục phổ thông được áp dụng mức học phí tương đương với mức học phí của cơ sở giáo dục phổ thông công lập cùng cấp học trên địa bàn. Đối với các loại hình giáo dục thường xuyên khác, UBND cấp tỉnh trình HĐND cấp tỉnh phê duyệt mức thu cụ thể phù hợp với từng loại hình đào tạo và điều kiện thực tế của từng địa bàn.