Dịch bệnh do vi rút Corona mới sẽ tiến triển như thế nào?

Theo chuyên san Nature, đánh giá được đưa ra dựa trên dữ liệu từ các đợt dịch trong quá khứ và kiến thức từ các nhà khoa học.

 

Tính đến ngày 1.2, đã có gần 12.000 người nhiễm vi rút Corona mới tại Trung Quốc. Giới chuyên gia dự báo rằng 39.000 người trong số 30 triệu dân sống tại khu vực Vũ Hán có thể sẽ nhiễm bệnh. Chuyên gia vi rút học Ian Mackay tại Đại học Queensland (Úc) nói đợt dịch ở Trung Quốc đã vượt ngoài tầm kiểm soát và đang lây lan quá xa, quá nhanh để có thể kiềm chế.

Trong trường hợp khả quan nhất, số người bị nhiễm sẽ ít hơn nhờ các biện pháp kiểm soát dịch nhưng còn quá sớm để nói việc cách ly người bệnh, sử dụng khẩu trang sẽ hiệu quả, theo nhà dịch tễ học Ben Cowling tại Đại học Hồng Kông. Thời gian ủ bệnh của vi rút Corona mới có thể lên đến 14 ngày và lâu hơn hầu hết các biện pháp phòng ngừa đang được triển khai.

Trong trường hợp xấu nhất, khoảng 190.000 người được cho là có thể bị nhiễm bệnh tại Vũ Hán. Các nhà khoa học đặc biệt lo ngại về các đợt bùng phát mới ngoài Trung Quốc.

Bác sĩ tại Bệnh viện Chữ thập đỏ Vũ Hán AFP

Các chuyên gia cho rằng nếu nỗ lực ngăn chặn vi rút Corona mới thất bại thì có nguy cơ cao vi rút này sẽ trở thành bệnh thường xuất hiện trở lại, như bệnh thủy đậu hay bệnh cúm tại một số nước.

Nếu vi rút có thể bị lan truyền từ người bị nhiễm nhưng không có triệu chứng, việc kiểm soát sẽ trở nên khó khăn hơn. Chuyên gia Mackay cho răng có khả năng vi rút Corona sẽ còn tồn tại trong cộng đồng trong thời gian dài vì cho đến nay đã xuất hiện nhiều trường hợp nhiễm bệnh mà không hề có triệu chứng.

Một số nhà nghiên cứu lo ngại khi vi rút Corona mới lây lan, nó có thể đột biến để phát tán nhanh hơn hoặc dễ gây bệnh hơn cho người trẻ. Hiện tại, vi rút đã gây nhiễm bệnh và tử vong cho nhiều người, chủ yếu là người lớn tuổi và có bệnh nền. Một người 36 tuổi ở Vũ Hán chưa có tiền sử bệnh được cho là nạn nhân trẻ nhất tính đến nay.

Nhà nghiên cứu bệnh truyền nhiễm Kristian Andersen tại Viện nghiên cứu Scripps (Mỹ) cho biết không lo ngại về việc vi rút trở nên nguy hiểm hơn. Ông nói vi rút liên tục đột biến trong vòng đời nhưng những biến đổi đó thường không khiến nó nguy hiểm hay khiến bệnh tình trầm trọng hơn. “Tôi chưa thấy điều đó xảy ra trong các đợt dịch bệnh trước đây”, ông Andersen nói.

Chuyên gia này cho biết trong trường hợp vi rút nhảy từ động vật chủ sang một loài khác, có thể sẽ có những yếu tố phát sinh để cải thiện khả năng sinh tồn của nó trên vật chủ mới. Tuy nhiên, điều này hiếm khi gây ảnh hưởng đối với những bệnh trên cơ thể người hoặc khả năng truyền nhiễm của vi rút. Theo ông Andersen, hầu hết đột biến đều khiến vi rút yếu đi hoặc không gây ảnh hưởng nào khác.

Một nghiên cứu năm 2018 vè Hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS) cho thấy vi rút có thể đã bị giảm đi tính nguy hiểm sau khi đột biến.

Nhân viên y tế khử trùng tại một khu vực ở Vũ Hán AFP

Tỷ lệ tử vong của một loại vi rút được cho là khó tính toán vào giữa đợt dịch vì số liệu ca nhiễm mới và tử vong liên tục được cập nhật. Với số người tử vong hiện nay là 259 trong khi số ca nhiễm là 11.791, tỷ lệ tử vong là 2,19%. Con số này nhỏ hơn nhiều so với dịch SARS (10%). Bên cạnh đó, nhà vi trùng học Mark Harris tại Đại học Leeds (Anh) cho rằng tỷ lệ tử vong của vi rút Corona mới có thể sẽ giảm vì số ca nhiễm bệnh nhưng ít phát triển triệu chứng đang ngày càng được xác định nhiều lên.

Giới chuyên gia nhận định số người tử vong còn phụ thuộc vào hệ thống y tế của Trung Quốc có ứng phó nổi với số lượng người bị nhiệm bệnh hiện tại hay không và liệu các nhà khoa học có sớm tìm ra thuốc đặc trị hoặc vắc xin phòng ngừa hay không. Nếu vi rút lây sang các nước có hệ thống y tế yếu kém, thiếu nguồn lực thì có thể số người tử vong sẽ gia tăng.