Diễn biến chấn động chính trường Hàn Quốc

Ngày 15.1, cảnh sát và các nhà điều tra Hàn Quốc đã vào được nơi ở của Tổng thống bị luận tội Yoon Suk Yeol để thực hiện lệnh bắt, liên quan đến cuộc điều tra cáo buộc ông nổi loạn trong vụ ban bố thiết quân luật gây tranh cãi vào đầu tháng 12.2024. Ông Yoon đã bị quốc hội luận tội và đình chỉ chức vụ, đang chờ phán quyết của tòa án về việc bị phế truất hoặc phục chức.

 7 giờ kịch tính

Truyền thông Hàn Quốc mô tả chiến dịch bắt người hôm qua diễn ra rất kịch tính. Đợt thực thi đầu tiên vào hôm 3.1 đã không thành công do sự cản trở của các đặc vụ thuộc Cơ quan An ninh tổng thống (PSS). Theo Hãng tin Yonhap, đội điều tra đã chuẩn bị kỹ càng cho chiến dịch lần thứ hai này với hơn 3.000 cảnh sát tham gia và gồm cả kế hoạch ứng phó những sự kiện không lường trước, chẳng hạn như xung đột.

Kế hoạch khởi đầu vào lúc hơn 3 giờ sáng 15.1 (giờ địa phương), khi 54 đơn vị cảnh sát chống bạo động trấn áp tại chỗ hàng ngàn người biểu tình ủng hộ ông Yoon gần dinh tổng thống ở quận Yongsan, trung tâm thủ đô Seoul. Khoảng một giờ sau, xe của Văn phòng Điều tra tham nhũng đối với các quan chức cấp cao (CIO) tiến vào con đường được cảnh sát bảo vệ, mang theo lệnh bắt và lệnh khám xét.

ẢNH: REUTERS

Các luật sư của ông Yoon cùng hàng chục nhà lập pháp của đảng cầm quyền PPP cản trở lực lượng chức năng, sau đó người biểu tình kéo đến gây hỗn loạn. Đến 7 giờ, cảnh sát cắt các lớp hàng rào thép gai và leo bằng thang qua những chiếc xe buýt được dựng chắn ngang lối vào khu nhà. Đến khoảng 8 giờ, cảnh sát và các nhà điều tra vào được bên trong và đàm phán với phía ông Yoon trong hơn 2 giờ về việc thi hành lệnh bắt.

Sau đó, nhà lãnh đạo được chở đến trụ sở CIO tại TP.Gwacheon, phía nam Seoul, để lấy lời khai. Theo tờ The Korea Herald, chiến dịch kéo dài 7 giờ lần này diễn ra tương đối suôn sẻ một phần nhờ việc PSS không còn gây cản trở như lần trước. Lãnh đạo PSS Park Jong-joon đã từ chức và đang cùng một số nhân vật cấp cao khác của cơ quan cảnh vệ bị điều tra với cáo buộc cản trở người thi hành công vụ. Các hãng truyền thông loan tin PSS đã xảy ra mâu thuẫn nội bộ về việc có nên tiếp tục bảo vệ ông Yoon trong bối cảnh thiếu cơ sở pháp lý để kháng lệnh bắt và có nguy cơ bị buộc tội cản trở thi hành công vụ.

ẢNH: AFP

Ông Yoon quyết "đấu đến cùng"

Trước khi bị giải đi, ông Yoon Suk Yeol quay video tuyên bố không công nhận tính pháp lý của cuộc điều tra nhưng chấp nhận trình diện để "ngăn bạo lực và đổ máu". Ông cảm ơn những người ủng hộ và tuyên bố sẽ "chiến đấu đến cùng" đối với cuộc điều tra mà ông cho là "trái phép". Trước đó, ông Yoon giải thích rằng việc ban bố thiết quân luật là hành động hợp pháp để chống lại lực lượng "chống phá nhà nước" đang chiếm thế đa số tại quốc hội và cản trở chương trình nghị sự của ông. Hôm qua, ông cũng đăng bức thư viết tay lên tài khoản Facebook cá nhân, tuyên bố thiết quân luật không phải là hành động phạm tội mà là việc "thực hiện thẩm quyền của tổng thống nhằm vượt qua cuộc khủng hoảng quốc gia".

Các quan chức CIO hôm qua thông báo ông Yoon Suk Yeol từ chối cung cấp lời khai trong quá trình thẩm vấn. Các nhà điều tra có 48 giờ để hỏi cung và phải xin lệnh bắt chính thức hoặc thả ông Yoon. Nếu lệnh bắt được ban hành, ông Yoon có thể bị tạm giam đến 20 ngày trước khi vụ án được chuyển cho cơ quan công tố tiến hành truy tố. Nếu bị tuyên có tội nổi loạn, ông Yoon có thể đối diện bản án chung thân, thậm chí tử hình. Trong lệnh bắt, tòa án cho rằng có đủ lý do để nghi ngờ ông Yoon đã phạm tội với tư cách là "thủ lĩnh nổi loạn".

Hôm qua, lãnh đạo đảng Dân chủ đối lập tại quốc hội Park Chan-dae nói rằng việc bắt ông Yoon là bước đầu tiên tiến tới khôi phục trật tự hiến pháp và nền dân chủ. Cùng ngày, Thủ tướng bị luận tội Han Duck-soo xin lỗi công khai tại quốc hội vì không ngăn cản được vụ ban bố thiết quân luật của chính quyền, cho rằng hành động đó là sai lầm và có vấn đề về quy trình.