(TNO) Ít nhất 5 vấn đề mấu chốt sẽ buộc phải có câu trả lời từ người kế nhiệm ông Benjamin Netanyahu, trong trường hợp đương kim Thủ tướng Israel mất ghế ở đợt bầu cử 17.3.
 Áp lực dồn về ông Netanyahu trước cuộc bầu cử ở Israel - Ảnh: Reuters |
Lãnh đạo đảng đối lập Isaac Herzog đang là ứng viên nặng ký nhất trong cuộc cạnh tranh với Thủ tướng đương nhiệm Benjamin Netanyahu ở đợt bầu cử lần này. Đó là nhận định của hãng tin CNN và tờ báo Israel Haaretz hôm 16.3.
Chính quyền Netanyahu đang vấp phải sự chỉ trích mạnh mẽ từ các nhóm biểu tình tại Israel. Chắc chắn sự thay đổi chiếc ghế lãnh đạo sau 6 năm Netanyahu cầm quyền sẽ hứa hẹn một bộ mặt mới cho nước này. Theo phân tích của CNN, sẽ có nhiều vấn đề cấp thiết cần nhà lãnh đạo mới thực hiện nếu Netanyahu phải ra đi.
Xu hướng thân Mỹ?
Khoảng 10 ngày trước khi cuộc bầu cử ở Israel diễn ra, một làn sóng phản đối Netanyahu đã bùng nổ tại thủ đô Tel Aviv. Trong số nhiều vấn đề kinh tế, chính trị, xã hội được nhắc tới, yếu tố “thân Mỹ” thu hút khá nhiều sự quan tâm.
Thứ nhất, ông Netanyahu đã nhiều lần cáo buộc Mỹ đứng sau việc giật dây làn sóng phản đối chính phủ Israel, theo Haaretz. Việc ông Netanyahu ngay trước cuộc bầu cử vẫn kiên quyết không thừa nhận nhà nước Palestine cũng chứng tỏ thái độ không nhượng bộ trước Mỹ, trong lúc xuất hiện tin đồn Nhà Trắng đã đổ 350.000 USD vào kế hoạch tẩy chay ông Netanyahu.
Thứ hai, ứng viên Isaac Herzog, lãnh đạo đảng Lao động, là người mang khuynh hướng thân Mỹ. Ông đã cam kết “khôi phục sự thân thiết và niềm tin” vào Mỹ, theo CNN ngày 17.3.
Từ trước đến nay, bất chấp tồn tại “mâu thuẫn cá nhân với Netanyahu”, Tổng thống Mỹ Barack Obama vẫn đều đặn “rót” khoảng 3 tỉ USD/năm tiền tài trợ cho quân đội Israel, CNN viết.
Thế nên, một lập trường hài hòa hơn với phía Mỹ cũng là điều thuận theo ý của người biểu tình, nếu biết rằng trong đợt biểu tình ngày 7.3 nêu trên, họ đã nhắc về “thành tựu ngoại giao” và “các chiến dịch chống khủng bố của quân đội chính phủ”, theo hãng tin Al-Jazeera.
Bốn thay đổi bắt buộc
Những gì ông Netanyahu không hoặc chưa làm được, người thay thế chắc chắn phải làm. CNN cho rằng có ít nhất thêm bốn vấn đề mà chính Netanyahu nếu tái đắc cử hoặc một ứng viên khác giành thắng lợi sẽ phải đối mặt khi nắm quyền.
Thứ nhất, cũng như Netanyahu, ông Herzog là người cứng rắn với vấn đề hạt nhân tại Iran. Nếu Herzog có xu hướng “thân Mỹ” hơn, nhiệm vụ của ông là tiếp tục thúc đẩy Mỹ cũng như dư luận các bên trong việc buộc Tehran phải có câu trả lời quanh chương trình hạt nhân của họ với hạn chót là 30.6 tới.
 Nếu đắc cử, ông Isaac Herzog và các ứng viên khác phải thay đổi những điểm bị chỉ trích ở thời Netanyahu - Ảnh: Reuters |
Thứ hai, sự thay đổi ghế thủ tướng cũng nhiều khả năng kéo theo viễn cảnh mới cho mối quan hệ Israel – Palestine. Theo nhận định của CNN, ông Herzog nếu làm thủ tướng sẽ có chính sách ôn hòa hơn với Palestine.
Điều này đồng nghĩa với việc Israel sẽ thay đổi chính sách cắt nguồn tài trợ cho Palestine, vốn có thể đẩy kinh tế Palestine đến bờ vực sụp đổ. Đổi lại, nếu quan hệ tốt với Palestine, lãnh thổ này sẽ tái hợp tác an ninh cùng Israel trong việc chống bạo lực, khủng bố.
Thứ ba, “thành tựu ngoại giao” sẽ là phải mục tiêu của người đắc cử lần này. Theo CNN, chính Netanyahu đã góp phần không nhỏ khiến Israel bị “cô lập” trong các mối quan hệ lớn, điển hình là câu chuyện Tổng thống Mỹ Barack Obama và Tổng thống Pháp Francois Hollande than phiền về cách ứng xử của Netanyahu.
Để đáp ứng điều này, chính sách định cư cho người Palestine hay xa hơn, việc công nhận nhà nước Palestine sẽ là mấu chốt vấn đề.
Thứ tư, người đắc cử lần này phải giải quyết sự bất bình đẳng xã hội đang ngày càng tăng ở Israel. Ông Herzog trong đợt tranh cử đã cam kết chi 1,75 tỉ USD vào lĩnh vực giá cả hàng hóa, dịch vụ y tế và các chương trình xã hội khác dành cho tầng lớp trung lưu nước này. Nói cách khác, nhiệm vụ tối quan trọng của người kế nhiệm là khôi phục kinh tế Israel, vốn là điểm khiến Netanyahu bị phản ứng kịch liệt nhất.
Bình luận (0)