Điều gì xảy ra nếu tổng thống Hàn Quốc bị luận tội?

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đang đối mặt với nguy cơ bị luận tội, sau khi ban bố tình trạng thiết quân luật gây tranh cãi hôm 3.12.

Ông nói rằng quyết định đó là cần thiết để bảo vệ đất nước khỏi các lực lượng thân Triều Tiên.

Tuy nhiên, ông buộc phải dỡ bỏ lệnh này vào đầu ngày 4.12 sau nhiều phản ứng dữ dội.

Các nghị sĩ đối lập cho rằng ông Yoon đã vi phạm nghĩa vụ hiến pháp khi tìm cách cấm hoạt động chính trị và kiểm duyệt truyền thông, và họ gọi đó là hành vi phản quốc.

Quốc hội dự kiến sẽ bỏ phiếu về đề nghị luận tội vào cuối tuần này.

Vậy điều gì sẽ xảy ra?

Hiến pháp quy định ra sao?

Hiến pháp Hàn Quốc cho phép quốc hội đưa ra kiến nghị luận tội tổng thống nếu ông "vi phạm hiến pháp hoặc bất kỳ luật nào trong khi thực hiện nhiệm vụ chính thức".

Cần phải có 2/3 số phiếu trong quốc hội để đề nghị được thông qua.

Tòa án hiến pháp sau đó sẽ tiến hành một phiên tòa để xác nhận hoặc bác bỏ việc luận tội.

Phe đối lập có đủ phiếu bầu không?

Các nghị sĩ đối lập, bao gồm đảng Dân chủ và các đảng nhỏ khác, hiện đang kiểm soát quốc hội.

Tuy nhiên, tổng cộng họ còn thiếu 8 ghế trong số 200 ghế cần thiết để luận tội tổng thống.

Một số thành viên thuộc đảng Quyền lực Nhân dân của Tổng thống Yoon đã cực lực phản đối tuyên bố thiết quân luật của ông.

Không rõ sẽ có bao nhiêu người trong số họ ủng hộ việc luận tội.

ẢNH: REUTERS

Điều gì sẽ xảy ra sau cuộc bỏ phiếu?

Nếu kiến nghị được thông qua, bước tiếp theo là xét xử tại tòa án hiến pháp.

Và thủ tướng sẽ lên nắm quyền lãnh đạo.

Hai bên sẽ tranh luận và tòa án có tối đa 6 tháng để đưa ra quyết định.

Tòa án có thể xác nhận - hoặc bác bỏ - việc luận tội khi có 6 trong tổng số 9 thẩm phán đồng ý.

Tòa án hiện có 3 vị trí trống và chỉ có 6 thẩm phán đương nhiệm.

Tòa án cũng có quyền từ bỏ yêu cầu có 9 thẩm phán để xem xét cuộc luận tội, nhưng không rõ có làm điều đó hay không.

Điều gì xảy ra nếu tổng thống bị cách chức?

Nếu ông Yoon bị luận tội hoặc từ chức, cuộc bầu cử tổng thống phải được tổ chức trong vòng 60 ngày.

Vào năm 2017, tòa án đã xác nhận việc luận tội tổng thống lúc bấy giờ là bà Park Geun-hye vào tháng 3 về các cáo buộc thông đồng, và một cuộc bầu cử đã được tổ chức vào tháng 5 năm đó.

Sau đó bà bị xét xử riêng về tội hình sự và bị ngồi tù.

Đầu những năm 2000, một tổng thống khác bị quốc hội luận tội vì khiếu nại về tính trung lập chính trị, nhưng ông đã quay trở lại công việc sau khi tòa án bác bỏ đề nghị này.