Tại toạ đàm “Những vướng mắc bất cập trong triển khai các dự án PPP” do Hiệp hội các nhà đầu tư công trình giao thông đường bộ Việt Nam (VARSI) tổ chức chiều nay, 8.9, ông Trần Chủng, Chủ tịch VARSI, cho biết theo luật Đối tác công tư (PPP), hợp đồng giữa nhà đầu tư (NĐT) tư nhân và nhà nước là bình đẳng.
“Hợp đồng đã cam kết phải thực hiện, nhưng hiện nay, cuộc chơi không công bằng do các thay đổi chính sách trong quá trình thực hiện dự án, nhà nước không thực hiện đúng cam kết hỗ trợ nhà đầu tư, chia sẻ rủi ro cũng chưa rõ ràng do không được áp dụng với các dự án đã có chủ trương đầu tư, kể cả cao tốc Bắc - Nam”, ông Chủng nói.
Ông Văn Thành Tâm, Phó tổng giám đốc Công ty CP BOT cầu Bạch Đằng, cho hay dự án thu phí từ tháng 10.2018, nhưng tới nay mới đạt 30% doanh thu so với phương án tài chính ban đầu. Lưu lượng xe dựa trên báo cáo nghiên cứu khả thi (F/S) đã được UBND tỉnh Quảng Ninh xây dựng, nhưng thực tế lưu lượng hiện chỉ xấp xỉ 40%.
“Hợp đồng BOT có rất nhiều điều khoản mở để 2 bên đàm phán, nhưng chúng tôi đã bàn nhiều lần nhưng chưa giải quyết thấu đáo. Doanh nghiệp đề nghị hỗ trợ theo 3 phương án: bằng nguồn ngân sách để bù cho phần âm lãi vay vì không đủ doanh thu rả lãi, hoặc nhà nước mua lại dự án hoặc chia sẻ rủi ro”, ông Tâm cho biết.
Còn theo ông Phan Văn Thắng, Phó Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Đèo Cả, nhà đầu tư gặp nhiều rủi ro do nhà nước không thực hiện đúng cam kết hợp đồng dự án. Ông Thắng dẫn chứng, dự án hầm Đèo Cả theo cam kết hợp đồng nhà nước đóng góp 22% nguồn vốn, tương đương 5.000 tỉ, nhưng hiện mới giải ngân được hơn 3.800 tỉ, số còn lại 1.180 tỉ đồng xử lý gần 3 năm nay chưa được.
“Các chính sách, quy định thường xuyên thay đổi như quy định thuế, giá phí hay quy định về quản lý, sử dụng tài sản công, gây rủi ro trong quá trình đầu tư. Như dự án hầm Đèo Cả, trạm thu phí La Sơn - Tuý Loan đã được Chính phủ chấp thuận sử dụng để hoàn vốn cho dự án, nhưng hiện nay Bộ GTVT kiến nghị không tổ chức thu phí tại trạm này, rủi ro cho nhà đầu tư và ngân hàng”, ông Thắng nói.
Nhà đầu tư này cũng kiến nghị Chính phủ tháo gỡ khó khăn vướng mắc cũ cho các nhà đầu tư, sớm giải quyết các cam kết hỗ trợ từ phía Chính phủ.
Đại diện Tập đoàn Cienco4 cũng cho hay, một số dự án hoàn thành đã lâu nhưng chưa được quyết toán. Theo hợp đồng, giá phí được tăng 3 năm/lần, nhưng trạm BOT Bến Thuỷ và Nghi Sơn - Cầu Giát hiện chưa được tăng. Dự án BOT Thái Nguyên - Chợ Mới đã khai thác hơn 2 năm, theo hợp đồng được thu phí hoàn vốn 2 trạm, nhưng hiện mới chỉ được thu 1 trạm, doanh thu chỉ đạt 15% phương án tài chính.
“Hiện phương án giải quyết rất bế tắc, nhà đầu tư nhiều lần gửi văn bản đề nghị Bộ GTVT cho phép thu phí hoặc mua lại dự án, nhưng sau 2 năm vẫn chưa chốt lại được”, đại diện Cienco4 chia sẻ.
"Nhiều ngân hàng nói không với dự án BOT"
Ông Đinh Văn Tiếp, Tổng giám đốc Công ty Phương Nam, cho biết nhà đầu tư đã có nhiều văn bản báo cáo Chính phủ vướng mắc nhưng chưa được giải quyết.
“Doanh thu hiện không đủ tiền trả lãi vay hoặc duy trì hoạt động. Ngân hàng đang ngấp nghé đưa nhà đầu tư vào nhóm nợ xấu nếu không trả lãi và gốc đúng cam kết. Ngoài BOT, doanh nghiệp còn tham gia nhiều lĩnh vực khác, nếu bị đưa vào nhóm nợ xấu rất khó tham gia các dự án khác”, ông Tiếp nói.
Nhà đầu tư này cho rằng, nợ xấu không phải lỗi chủ quan của nhà đầu tư, mà do các yếu tố khách quan như yêu cầu phải giảm phí, không được tăng phí theo hợp đồng dù đáng lý phải được tăng phí 2 lần.
Ông Trần Văn Thế, Phó chủ tịch Hiệp hội VARSI, nhìn nhận dù luật PPP ra đời tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư, nhưng các ngân hàng đang thắt chặt tín dụng và hạn chế cho vay với nhà đầu tư PPP.
“Hiệp hội nhận được nhiều phản ánh của nhà đầu tư trong thu xếp tín dụng. Nguyên nhân những vướng mắc của các dự án BOT trước đây chưa được xử lý, hệ luỵ từ phần vay trước chưa được giải quyết khiến các ngân hàng rất sợ, như lộ trình tăng phí không đúng, doanh thu không đảm bảo trả lãi, cơ quan quản lý thay đổi cam kết... Thậm chí có những ngân hàng nói không với BOT”, ông Thế nói, và cho biết mấu chốt do chính sách chưa đồng bộ, dù chủ trương chung là thu hút nhà đầu tư tư nhân, nhưng chưa có chính sách đi kèm để hỗ trợ kịp thời.
|
Ông Trần Chủng cho biết sẽ tập hợp ý kiến các nhà đầu tư và đề xuất lên các bộ liên quan giải pháp tháo gỡ vướng mắc cho nhà đầu tư.
“Cam kết của nhà nước hỗ trợ cho nhà đầu tư phải thực hiện đúng, như dự án Trung Lương - Mỹ Thuận gỡ được tín dụng, 4 ngân hàng cho vay ngay vì nhà nước thực hiện cam kết hỗ trợ vốn. Thay đổi chính sách địa phương như đề nghị bớt đi 1 trạm thu phí, làm thêm 1 tuyến song hành phân lưu... ảnh hưởng rất nhiều”, ông Chủng nói.
Chủ tịch Hiệp hội VARSI cũng thừa nhận phát triển BOT trước đây chưa chuẩn mực theo phương án đối tác công tư, một số hình ảnh bị “nhơ nhuốc”, vì thế phải sửa lại hình ảnh, làm sao cho các nhà đầu tư PPP sắp tới không phải tuyên bố vỡ nợ.
|
Bình luận (0)