Đồng bộ nhiều giải pháp hỗ trợ người dân an cư

Cần thúc đẩy nhanh các chương trình nhà ở xã hội

Theo ông Lê Hoàng Châu, ngân hàng (NH) nên xem xét chốt cố định lãi suất (LS) cho vay theo một chu kỳ là 5 năm để khách hàng yên tâm. Ví dụ như ACB sau 5 năm đầu tiên giữ ổn định LS cho vay là 5,5%/năm thì có thể đưa ra phương án 5 năm tiếp theo LS sẽ tăng tối đa thêm bao nhiêu? Chẳng hạn như xác định LS tối đa sẽ tăng cho 5 năm tiếp theo là 0,5%. Việc chốt LS theo thời hạn mỗi 5 năm một lần cũng phù hợp tương tự như chu kỳ trả tiền thuê đất nhà nước. Bởi hiện nay, việc để LS thả nổi trong các năm sau khi cho vay của hệ thống NH thương mại khiến nhiều người lo ngại nên không dám vay, vì đa số sau thời gian ưu đãi thì LS tăng rất cao, vượt quá khả năng trả nợ của nhiều khách hàng. Đồng thời các nhà băng nên xem xét không áp dụng phí phạt khi khách hàng trả trước nợ. Điều này cần khuyến khích khi khách hàng muốn tất toán khoản nợ trước hạn còn hơn kéo dài thì NH cũng có nguy cơ rủi ro.

Quan trọng hơn, ông Lê Hoàng Châu cho rằng nếu có chính sách tín dụng cho người mua nhà nhưng hiện thị trường nhà ở còn thiếu nhiều sản phẩm, đặc biệt là nhà ở vừa túi tiền phù hợp cho người trẻ từ 3 tỉ đồng/căn trở xuống, thì cũng khó thúc đẩy người mua. Dẫn số liệu thống kê từ năm 2021 đến nay, ông Châu chỉ rõ trong các dự án nhà ở mới tại TP.HCM không còn loại nhà ở thương mại giá vừa túi tiền có giá bán dưới 30 triệu đồng/m² và rất thiếu nhà ở xã hội. Đáng quan ngại là đến năm 2024, lần đầu tiên các dự án nhà ở đưa ra huy động vốn trên thị trường chỉ còn loại nhà ở cao cấp, chẳng những không còn loại nhà ở thương mại giá vừa túi tiền, mà cũng không còn nhà ở trung cấp.

ẢNH: Đ.SƠN

Ông Lê Hoàng Châu nhấn mạnh: Để hỗ trợ an cư cho người dân nói chung thì ngoài việc có các chính sách tín dụng, cho vay mua nhà với LS hợp lý (không phân biệt độ tuổi), cần thúc đẩy thực hiện nhanh các chương trình phát triển nhà ở xã hội, nhà ở vừa túi tiền. Khi đó, cung - cầu gặp nhau thì thị trường nhà ở phát triển ổn định và nhiều người dân có cơ hội an cư.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản VN, nhấn mạnh phát triển thị trường nhà ở cho toàn dân không chỉ trông chờ vào chính sách tín dụng từ các NH thương mại. Bởi bản chất các NH đa số huy động là vốn ngắn hạn, trong khi cho vay mua nhà cần thời gian trả nợ dài. Vì thế, thị trường vẫn cần các chính sách phát triển tổng thể từ phía nhà nước. Chẳng hạn, cần xem xét tiến tới thành lập quỹ đầu tư, quỹ nhà ở như các nước với nguồn từ nhà nước, cả người lao động. Các quỹ sẽ cho vay mua nhà dài hạn với LS phù hợp hơn gói vay từ các NH thương mại. Hay nhà nước có thể sử dụng một phần quỹ nhà ở để phát triển nhà ở xã hội, nhà ở hợp túi tiền cho nhiều người dân mua và thuê để ở. Hiện thị trường vẫn rất thiếu nhà ở hợp túi tiền cho đa số người dân. Nếu các NH có mở rộng quy mô cho vay thì người dân cũng khó tìm được nhà với giá phù hợp để mua.

Hệ thống bất động sản cần được vận hành minh bạch

Bà Trần Thị Thu Hiền, Giám đốc kinh doanh Công ty Rilands International (Úc) có văn phòng tại TP.HCM, cũng cho rằng điều kiện tiếp cận nguồn vốn vay dựa trên tài sản đảm bảo từ trước đến nay là khó khăn vì nhóm dân số trẻ đang trong giai đoạn tích lũy tài chính, nhu cầu tiêu dùng sinh hoạt cao, chưa sở hữu được nhiều tài sản giá trị. Vì vậy bà ủng hộ đề xuất ưu đãi LS cho những người lần đầu tiên mua nhà. Việc giới hạn độ tuổi được ưu đãi LS khi mua nhà lần đầu, có lẽ nhằm đảm bảo 2 yếu tố. Đó là độ tuổi lao động, có thu nhập ổn định, rõ ràng; đồng thời có một "cơ sở hạn mức" tính toán được, cần thời gian rà soát cho chính xác, tránh trường hợp lách thông tin để trục lợi.

Việc thế chấp khoản vay bằng chính căn nhà định mua cũng giúp giảm bớt yêu cầu đối với các tài sản thế chấp nhưng cần xem xét cụ thể các giấy tờ chứng minh tài sản, đặc biệt là với dự án hình thành trong tương lai đủ tính pháp quy. Việc này cần hệ thống bất động sản được vận hành minh bạch, rõ ràng để thủ tục phê duyệt vốn vay của các NH cho khách hàng được hưởng ưu đãi LS nhanh chóng hơn và đảm bảo rủi ro...

Bà Trần Thị Thu Hiền chia sẻ, tại Úc, các chính sách dành cho người mua nhà đầu tiên không chỉ áp dụng cho người trẻ, mà áp dụng chung cho tất cả khách hàng. Chỉ cần người vay chứng minh được thu nhập ổn định để có khả năng trả nợ. Gói hỗ trợ không chỉ ưu đãi LS, mà còn được ưu đãi về thuế trước bạ, được nhận khoản trợ cấp một lần (tiền mặt) do chính quyền bang cấp cho người mua nhà lần đầu (tùy chính sách từng bang), được chính phủ bảo đảm một phần khoản vay và nhiều ưu đãi về thuế khi tích lũy qua tài khoản tiết kiệm.

"Các giải pháp và chính sách vận hành bất động sản cần đồng bộ, việc này sẽ đem lại lợi ích cho toàn thị trường. Với chính sách dành cho người mua nhà lần đầu, cần đánh giá dựa trên các điều kiện đáp ứng về hiện trạng thực tế như lịch sử tín dụng, khả năng hoàn vốn dựa trên hiện trạng thu nhập, tài chính của người mua nhà", bà Trần Thị Thu Hiền nói.