EURO 2020: Đội tuyển Croatia có thể thắng được lịch sử?

Đâu là điểm chung giữa các đội Hà Lan năm 2012, Pháp năm 2008, Đức năm 2004, Ý năm 1996, Đức năm 1988, Đức năm 1984, Hà Lan năm 1980, Hà Lan năm 1976, Ý năm 1972, Đức năm 1968, Tiệp Khắc năm 1964, Thụy Điển năm 1960? Xin thưa: đấy là tất cả các đội châu Âu đang giữ danh hiệu á quân World Cup, trong những năm có VCK EURO. Kể cũng hơi lạ: Trong suốt lịch sử, chỉ có đúng 3 lần danh hiệu đương kim á quân World Cup thuộc về một đội Nam Mỹ, khi VCK EURO diễn ra (EURO 2000 diễn ra khi Brazil đang là á quân World Cup 1998; EURO 1992 và 2016 diễn ra khi Argentina đang là á quân World Cup 1990 và 2014). Còn lại, có đến 12/15 VCK EURO diễn ra khi danh hiệu á quân World Cup đang thuộc về một đội châu Âu. Thật khó tưởng tượng: Tất cả các đội á quân World Cup của châu Âu đều thất bại ở kỳ EURO liền sau đó.

Nhược điểm chuyên môn của Croatia hiện thời thuộc về hàng thủ (thủng lưới rất nhiều ở đấu trường Nations League). Tại vòng loại World Cup 2022, Croatia đã thua Slovenia ngay trận ra quân. Vì thế, đội đương kim á quân thế giới sẽ gặp rất nhiều khó khăn tại EURO này.

Tất nhiên, mức độ có thể khác nhau trong từng trường hợp cụ thể. Nhưng chưa bao giờ có một nhà á quân World Cup lọt được vào trận chung kết của kỳ EURO kế đó. Hai đội hiếm hoi được đá bán kết là Đức tại EURO 1988 và Hà Lan tại EURO 1976. Thật ra, Đức mà “chỉ” vào bán kết là thành tích quá bình thường đối với đội tuyển số 1 thế giới về mặt hiệu quả này. Chưa kể, EURO 1988 diễn ra trên sân nhà của họ. Còn với Hà Lan năm 1976 thì trận bán kết thật ra chỉ là trận đấu đầu tiên (thời ấy, VCK EURO chỉ có 4 đội).

Nói vậy có nghĩa: trước Hà Lan năm 1976 thì tất cả các đội á quân World Cup của châu Âu thậm chí còn không lọt được vào VCK EURO. Thụy Điển và Tiệp Khắc thì đã đành. Nhưng ngay cả Đức và Ý cũng không qua nổi vòng loại của các kỳ EURO 1968, 1972. Quay nhanh thời gian đến kỷ nguyên hiện đại, quy luật kỳ lạ, rằng á quân World Cup không thể thành công tại EURO, vẫn chẳng thay đổi. Hà Lan là đội á quân World Cup gần đây nhất được dự EURO (năm 2012). Họ thua cả 3 trận vòng bảng! Pháp (EURO 2008), Đức (EURO 2004), Ý (EURO 1996) đều không qua nổi vòng bảng…

Tóm lại, toàn bộ gánh nặng lịch sử đang đè lên vai đội tuyển Croatia - á quân World Cup 2018 - tại EURO kỳ này? Lạ thay, cũng liên quan đến lịch sử, còn có một sự trớ trêu mà giới hâm mộ Croatia không muốn nghe. Họ vượt qua vòng loại EURO 2020 với tư cách đội đầu bảng. Trong cả hai lần gây tiếng vang ở các giải đấu lớn trước đây (hạng 3 World Cup 1998 và vào chung kết World Cup 2018), Croatia đều rất lao đao ở vòng loại, chỉ có mặt vào giờ chót nhờ vượt qua các trận play-off. Vượt qua vòng loại một cách bình ổn thì sẽ... không ổn ở VCK?

Suốt 3 năm nay, Croatia vẫn không thay đổi đặc điểm lớn nhất từ khi lọt vào chung kết World Cup 2018: mọi chuyện cứ phải xoay quanh trụ cột Luka Modric. Mà Modric thì đang ngày càng đi xuống về mặt phong độ. Thế hệ của Modric, Ivan Perisic, Dejan Lovren, Domagoj Vida đã trở nên già nua, nhưng vẫn cứ là nhân tố quan trọng trong đội. Cùng lứa với họ, Ivan Rakitic đã phải chia tay đội tuyển hồi năm ngoái.

Croatia từng là đội bóng tuyệt vời trong nửa cuối của thập niên 1990, nhờ một thế hệ đồng đều và rất xuất sắc: Robert Jarni, Davor Suker, Robert Prosinecki, Zvonimir Boban… Rút cuộc thì điều phải đến cũng đến: họ thua tan tác tại World Cup 2002 vì đã già nua nhưng thế hệ trẻ không đủ sức thay thế. Boban đã sớm rút lui, và chứng kiến các ngôi sao cùng trang lứa sụp đổ trong cảnh lực bất tòng tâm. Bây giờ, Rakitic cũng làm khán giả và phải đau lòng chứng kiến Modric cùng các lão tướng Croatia thất bại ở EURO 2020?