EVN đề xuất 2 giai đoạn thực hiện giá điện hai thành phần

Báo cáo về đề án triển khai cơ cấu giá điện hai thành phần gồm: giá công suất và giá điện năng đã được EVN hoàn thiện, gửi đến Bộ Công thương.

ẢNH: TN

Theo EVN, đề án này đặt ra hai mục tiêu chính: nghiên cứu, tính toán, xây dựng và đề xuất cơ cấu biểu giá bán lẻ điện hai thành phần cho các đối tượng khách hàng dựa trên dữ liệu kinh tế kỹ thuật từ quá khứ, hiện tại và các dự báo đã triển khai của hệ thống điện Việt Nam.

Qua đề án này, EVN đề xuất lộ trình áp dụng biểu giá điện hai thành phần cho các nhóm khách hàng, từ áp dụng thử nghiệm cho đến áp dụng chính thức ở quy mô thí điểm và quy mô mở rộng để từng bước thay thế biểu giá điện một thành phần trong cơ cấu giá bán lẻ điện hiện nay đảm bảo phù hợp điều kiện, hạ tầng kỹ thuật của ngành điện, các vấn đề pháp lý cũng như mức độ thích nghi với biểu giá mới của người tiêu dùng.

Trong đề án này, EVN và đơn vị tư vấn đã xây dựng hai hệ thống biểu giá để áp dụng: hệ thống biểu giá cơ sở và hệ thống biểu giá cho nhóm khách hàng thuộc Nghị định 80/2024/NĐ-CP về cơ chế bán điện trực tiếp từ nhà sản xuất điện đến trực tiếp người tiêu dùng thông qua hệ thống truyền tải quốc gia (DPPA).

Cụ thể, trong hệ thống biểu giá cơ sở, giá điện hai thành phần do EVN đề xuất dựa trên nền tảng của chi phí biên dài hạn và điều chỉnh theo các đặc điểm hộ tiêu dùng. Theo EVN, phương án này phản ánh đầy đủ chi phí hoạt động sản xuất, kinh doanh điện, chỉ có 2 nhóm khách hàng sinh hoạt và ngoài sinh hoạt.

Còn ở hệ thống biểu giá áp dụng cho một số nhóm khách hàng cụ thể trong giai đoạn hiện nay, trước mắt áp dụng cho các khách hàng theo Nghị định số 80/NĐ- CP ngày 3.7.2024 của Chính phủ về cơ chế DPPA.

Bên cạnh đó, do giá bán lẻ điện bình quân hiện nay đang được Chính phủ, bộ, ngành điều tiết nên cần phải điều tiết biểu giá hai thành phần trong điều kiện đang tồn tại hai hệ thống giá (giá hiện hành và giá hai thành phần).

Lý tưởng nhất là áp dụng từ đầu năm 2025

Cũng theo đề án được EVN gửi Bộ Công thương, lộ trình áp dụng giá điện hai thành phần sẽ triển khai qua hai giai đoạn: thử nghiệm và chuyển đổi (áp dụng chính thức thí điểm với khách hàng được lựa chọn).

Trong đó, giai đoạn áp dụng thử nghiệm trên dữ liệu thời gian thực với việc tiếp tục áp dụng biểu giá bán lẻ điện hiện hành để tính hóa đơn tiền điện đến hết năm 2024.

Kết quả tính toán tiền điện theo cơ chế giá hai thành phần trong giai đoạn thử nghiệm tiếp tục dùng để so sánh, đánh giá, tiến hành tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm để có những điều chỉnh phù hợp, phục vụ mục tiêu hoàn thiện biểu giá sẵn sàng cho giai đoạn chuyển đổi áp dụng chính thức.

Cũng theo EVN, song song với quá trình này là việc chuẩn bị đầy đủ hành lang pháp lý từ các văn bản của Chính phủ như sửa đổi Quyết định 28/2014/QĐ-TTg đến Hợp đồng mua bán điện... nhằm sẵn sàng cho giai đoạn chuyển đổi - áp dụng chính thức giá điện hai thành phần với nhóm khách hàng đã lựa chọn.

Giai đoạn thứ hai là đề xuất áp dụng chính thức giá điện 2 thành phần thí điểm cho khách hàng sử dụng điện lớn trong tập khách hàng Nghị định số 80/2024/NĐ-CP. Sau khi giai đoạn thử nghiệm kết thúc, quá trình hoàn thiện biểu giá điện hai thành phần, chuẩn bị đầy đủ hành lang pháp lý và các điều kiện liên quan khác, triển khai áp dụng chính thức cho toàn bộ khách hàng sử dụng điện lớn của Nghị định 80, thay thế cho biểu giá điện hiện tại. Các nhóm khách hàng khác tiếp tục thực hiện biểu giá điện hiện hành.

Theo EVN, phương án lý tưởng nhất là thực hiện giai đoạn này từ 1.1.2025 nếu như giai đoạn thử nghiệm được triển khai và kết thúc như dự kiến.

Trong quá trình áp dụng chính thức giá điện hai thành phần cho nhóm khách hàng này, một mặt cần tiếp tục thực hiện việc vi chỉnh các cơ cấu biểu giá điện hiện hành (đặc biệt là các nhóm hộ sản xuất và kinh doanh) để từng bước giảm bớt sự khác biệt về giá, làm căn cứ mở rộng việc áp dụng giá điện hai thành phần.

EVN khẳng định, việc mở rộng đối tượng khách hàng áp dụng giá điện hai thành phần là cần thiết, để tiến tới áp dụng cho phần lớn khách hàng ở các giai đoạn áp dụng chính thức tiếp theo. Tuy nhiên, quá trình này cần triển khai bài bản, kỹ lưỡng, tránh các tác động không mong muốn làm sai lệch mục tiêu thay thế hệ thống giá bán lẻ điện hiện hành bằng hệ thống giá điện hai thành phần - giá công suất, giá điện năng.