Theo Bloomberg, FamilyTreeDNA, hãng tiên phong trong thị trường xét nghiệm di truyền tiêu dùng đang phát triển nhanh, xác nhận hôm 1.2 rằng hãng cho Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) quyền truy cập vào kho dữ liệu di truyền của 2 triệu hồ sơ. Động thái của FamilyTreeDNA đánh dấu lần đầu tiên, một hãng xét nghiệm DNA thương mại tự nguyện cho phép giới thực thi pháp luật truy cập dữ liệu người dùng.
Lo ngại về quyền tiếp cận thông tin di truyền mà nhiều hãng thử DNA nắm giữ xuất hiện từ tháng 4.2018, khi cảnh sát sử dụng trang web phả hệ GEDmatch để bắt giữ nghi phạm trong vụ án kéo dài nhiều thập niên Golden State Killer. Dù vậy, GEDmatch là nguồn mở, có nghĩa là cảnh sát có thể tải dữ liệu DNA thu được từ hiện trường vụ án lên trang web mà không cần được cho phép.
Động thái của FamilyTreeDNA không chỉ liên quan đến khách hàng của hãng mà còn cả người thân của họ, vì một người khi chia sẻ thông tin di truyền cũng tiết lộ thông tin di truyền của nhiều người thân khác. Đây là cách mà cảnh sát bắt được nghi phạm trong vụ Golden State Killer. Năm ngoái, một nghiên cứu ước tính rằng chỉ cần 2% dân số toàn cầu thực hiện xét nghiệm DNA là đã đủ để thông tin di truyền của tất cả mọi người thể hiện trong kho dữ liệu.
Logo FBI
|
FamilyTreeDNA hiện nhận được chưa đầy 10 mẫu từ FBI. Hãng cũng làm việc cùng nhiều cơ quan khác để giải quyết không ít vụ án. Việc công ty hợp tác với FBI tăng đôi số lượng dữ liệu gen mà giới thực thi pháp luật Mỹ đã nắm được qua GEDmatch.
Tùy trường hợp, doanh nghiệp đồng ý kiểm tra các mẫu DNA cho FBI và tải hồ sơ lên cơ sở dữ liệu của mình, cho phép cơ quan thực thi pháp luật xem các dữ liệu di truyền phù hợp với mẫu lấy được tại hiện trường vụ án. Giới điều tra không thể tự do duyệt dữ liệu gen, chỉ có quyền truy cập vào cùng thông tin mà bất kỳ người dùng nào cũng có thể.
Cộng đồng phả hệ bày tỏ sự không đồng ý trước tin này. FamilyTree DNA thuộc danh sách các hãng xét nghiệm di truyền tiêu dùng đồng ý với hướng dẫn quyền riêng tư tự nguyện, song sau khi chia sẻ với FBI thì bị loại khỏi danh sách. Phó chủ tịch John Verdi thuộc Diễn đàn Tương lai của Quyền riêng tư, cho rằng thỏa thuận giữa FamilyTreeDNA và FBI thiếu sót nặng. Nó vượt qua hoạt động tốt nhất với ngành và không phù hợp với kỳ vọng từ người tiêu dùng.
Việc xét nghiệm DNA tiêu dùng đang trở thành lĩnh vực làm ăn lớn. Ancestry.com và 23andMe bán được hơn 15 triệu bộ dụng cụ thử DNA. Quan ngại về quyền riêng tư có thể cản trở sức tăng trưởng nhanh chóng của ngành.
Bình luận (0)