Giá heo ảm đạm, nông hộ teo tóp

Nông hộ giảm đàn, treo chuồng

Trong những ngày gần đây giá sàn heo hơi liên tục rớt, từ 50.000 đồng/kg xuống 49.000 rồi 48.000 đồng. Xu hướng giảm giá ngày càng lan rộng ở nhiều địa phương chứ không cục bộ ở một số nơi như trước. Trong khi giá trần cũng chỉ ở mức 53.000 đồng/kg. Giá sàn càng lan rộng thì thị phần có giá trần ngày càng tóp lại. Và mức giá trần hiện nay vẫn thấp hơn giá thành sản xuất.

Ngọc Dương

Ông Trầm Quốc Thắng, Giám đốc HTX chăn nuôi heo an toàn Tiên Phong (H.Củ Chi, TP.HCM), rầu rĩ: Cả năm qua, giá heo hơi luôn ở mức thấp. Để giảm lỗ, HTX đã tìm mọi cách cải tiến để tiết kiệm chi phí nhưng giá thành vẫn ở mức tối thiểu 55.000 - 56.000 đồng/kg vì thức ăn chăn nuôi và nguyên liệu nhập khẩu tăng cao. "Heo hơi 50.000 - 51.000 đồng là giá bán của các công ty, giá heo trong dân còn thấp hơn vài ba ngàn đồng. Bán một con heo, người chăn nuôi đang lỗ ít nhất 500.000 đồng. Từ sau Tết Nguyên đán đến nay xu hướng giảm giá vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại khiến họ rất lo lắng. Để cắt lỗ, nhiều hộ phải giảm đàn hoặc treo chuồng. Tổng đàn heo của HTX giảm khoảng 30%. Còn số hộ treo chuồng khoảng 20%", ông Thắng cho biết.

Trên các diễn đàn chăn nuôi, nhiều trại chăn nuôi heo với quy mô hàng chục héc ta ở vùng Đông Nam bộ hay nam Tây nguyên với đầy đủ hạ tầng cũng được chào bán. Ông Nguyễn Trí Công, Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai, thông tin số người rao bán trại quy mô hàng chục ngàn con heo hiện nay cũng nhiều. Tuy nhiên phần lớn những người này là các nhà đầu tư trang trại để nuôi gia công hoặc cho các doanh nghiệp (DN) lớn thuê nuôi heo. Nay thị trường yếu quá, các DN đầu mối không thuê hoặc "siết" các điều khoản hợp đồng khiến các nhà đầu tư trang trại đành rao bán để cắt lỗ. "Các DN lớn đầu ngành thì không lỗ vì họ chủ động được nguồn thức ăn nhập khẩu lớn với giá cạnh tranh và năng suất chăn nuôi cao", ông Công nói.

Ông Công phân tích: Theo thống kê của ngành nông nghiệp, quy mô chăn nuôi nông hộ của VN hiện khoảng 2 triệu hộ. Đây là đối tượng đáng lo nhất vì đang gánh lỗ kéo dài, nhất là những nông hộ có quy mô 200 - 300 con. Hiện nay, trong khi khối DN năng suất đã tăng lên và đạt 25 - 26 con heo thịt/heo nái/năm thì nông hộ vẫn chỉ 18 - 19 con/heo nái/năm. Thời gian gần đây, ngoài chi phí thức ăn tăng cao thì tình hình dịch bệnh (nhất là dịch tả heo châu Phi) cũng góp phần làm tăng giá thành chăn nuôi. Trước đây với quy mô đàn 100 con thì tỷ lệ hao hụt trong chăn nuôi khoảng 3%, nay tăng lên 10%. Chính vì vậy, nếu tính đúng tính đủ thì nay một con heo xuất chuồng người chăn nuôi có thể lỗ đến 1 triệu đồng/con.

Đào Ngọc Thạch

Khó khăn còn kéo dài

Heo trong nước ế ẩm, nhiều người tính đến phương án xuất khẩu thịt heo để cứu giá. Thế nhưng phương án này không khả thi vì không chỉ giá heo hơi của VN mà một số nước trong khu vực như Thái Lan, Trung Quốc cũng ở mức thấp. Chính vì vậy, câu chuyện xuất khẩu heo là điều không thể. Đặc biệt thị trường tiêu thụ thịt heo lớn nhất là Trung Quốc cũng đang gặp khó về đầu ra và giá heo tương đương VN. Trung Quốc cũng đang tính đến giải pháp thu mua cấp đông để cứu giá.

Ông Nguyễn Ngọc An, Tổng giám đốc Công ty cổ phần VN Kỹ nghệ súc sản (Vissan), lý giải giá heo hơi thời gian qua giảm do cung vượt cầu. Trong khi đó, sức mua yếu do kinh tế khó khăn và phần lớn thu nhập của người lao động bị giảm so với trước. "Vấn đề hiện tại là đầu ra thì vẫn chưa có tín hiệu khả quan nào cả. Tôi cũng không nghĩ việc thu mua cấp đông tạm trữ là một giải pháp tốt vì cần có vốn, hạ tầng kho bãi. Quan trọng hơn, sau đó liệu thịt đông lạnh có được người tiêu dùng chấp nhận? Năm 2017, ngành chăn nuôi heo cũng gặp khó khăn về đầu ra và giải pháp thu mua cấp đông tạm trữ đã được tính đến nhưng không mang lại hiệu quả ", ông An phân tích.

Theo ông Nguyễn Trí Công, chăn nuôi nông hộ cũng đóng một vai trò quan trọng vì giải quyết vấn đề lao động, việc làm, an sinh xã hội cũng như tận dụng nguồn phụ phẩm nông nghiệp của địa phương. Tuy nhiên, chúng ta lại đang đối mặt với 2 vấn đề quan trọng là thiếu thông tin thị trường và trình độ sản xuất lạc hậu. "Các cơ quan chức năng như bộ Công thương, NN-PTNT cần tăng cường đầu tư vào công tác thông tin như tổng đàn và dự báo thị trường ít nhất từ 3 - 6 tháng một cách chính xác cho người dân. Bên cạnh đó, tập hợp các nông hộ chăn nuôi vào các tổ chức hợp tác, HTX để chuyển giao các tiến bộ kỹ thuật chăn nuôi vào nhằm tăng năng suất, giảm giá thành", ông Công nói.

Ông Tống Xuân Chinh, Phó cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN-PTNT), nhận định trước khi Trung Quốc nới lỏng các quy định phòng chống dịch Covid-19, giá heo hơi của họ cao hơn VN khoảng gần 20.000 đồng/kg. Khi họ mở cửa trở lại, nhiều người cũng hy vọng là tín hiệu tích cực giúp giá heo của VN tăng. Tuy nhiên bất ngờ là giá heo của họ lại rớt xuống bằng với giá VN. Đây cũng là xu hướng giá chung của nhiều thị trường khác trong khu vực. Kinh tế vĩ mô gặp khó khăn và sức mua yếu làm giá heo VN cũng như các nước thấp, trong khi giá thành chăn nuôi vẫn chưa có dấu hiệu giảm và hiện chưa thấy tín hiệu lạc quan nào cho ngành chăn nuôi. 

"Các DN, người chăn nuôi cố gắng và chủ động khắc phục khó khăn, giảm chi phí để cầm cự qua giai đoạn này. Ở góc độ quản lý, nhà nước đã hỗ trợ người chăn nuôi bằng cách giảm thuế nhập khẩu lúa mì và bắp nhằm giảm giá thành thức ăn chăn nuôi. Hiện nay trong cơ cấu thức ăn chăn nuôi chỉ còn khô dầu đậu nành nhập khẩu chịu thuế 2%. Chúng tôi cũng đang nghiên cứu tham mưu cho lãnh đạo Bộ trình Chính phủ xem xét hỗ trợ thêm cho người chăn nuôi", ông Chinh cho hay.