Giá heo hơi bao giờ sẽ tăng?

Giá tăng nhẹ ở các doanh nghiệp lớn

Trong tuần qua, thị trường ghi nhận xu hướng tăng giá heo hơi ở nhiều địa phương trên cả nước, đặc biệt lần đầu giá tăng kéo dài 3 ngày liên tiếp. Miền Bắc, khu vực có giá heo hơi thấp nhất kể từ sau tết, thì tuần này cũng vượt mốc 50.000 đồng/kg; giá bình quân đạt 50.600 đồng/kg so với mức 49.800 đồng/kg của tuần trước; đưa giá heo thoát đáy 47.000 - 48.000 đồng/kg.

CHÍ NHÂN

Ông Nguyễn Kim Đoán, Phó chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi tỉnh Đồng Nai, xác nhận giá heo hơi có tăng nhẹ; tuy nhiên người nông dân chăn nuôi nhỏ lẻ vẫn không thể xuất chuồng vì thương lái không mua. Giá tăng chủ yếu ở khu vực doanh nghiệp (DN) lớn, tập đoàn nước ngoài và xu hướng tăng giá vẫn chưa bền vững vì nguồn cung vẫn vượt cầu. Cụ thể, đàn heo cả nước hiện đạt trên 28 triệu con. Do thua lỗ, nhiều nơi treo chuồng nhưng chủ yếu ở các nông hộ và trang trại nhỏ. Gần đây thị trường chăn nuôi heo còn có sự tham gia của một số DN lớn với sản lượng lên đến vài trăm ngàn, thậm chí cả triệu con. 

Trong khi đó, từ sau dịch Covid-19 đến nay, xuất khẩu tiểu ngạch không thực hiện được vì giá heo ở các nước lân cận cũng thấp. Điều này dẫn đến thị phần chăn nuôi ở các DN nước ngoài vẫn luôn phát triển, còn chăn nuôi nội địa teo tóp. "Khu vực chăn nuôi nội địa, đặc biệt là chăn nuôi nông hộ gắn liền với các vấn đề xã hội, nên cần có chính sách hỗ trợ và đầu tư từ phía nhà nước để tồn tại", ông Đoán kiến nghị.

Cũng theo ông Đoán, bên cạnh giá heo hơi tăng nhẹ thì giá thức ăn chăn nuôi (TACN) cũng chuyển biến tích cực khi giá nguyên liệu nhập khẩu giảm. Một số nhãn hiệu TACN bắt đầu đẩy mạnh các chương trình khuyến mãi, trong khi một số khác đã chính thức giảm giá với mức giảm bình quân từ 300 - 400 đồng/kg. Điều này sẽ giúp người chăn nuôi giảm bớt gánh nặng chi phí trong thời gian tới.

Liên quan tới nguồn nguyên liệu đầu vào của TACN, báo cáo của Tổ chức Nông lương LHQ (FAO) cho biết chỉ số giá ngũ cốc thế giới tháng 3.2023 đạt trung bình 138,6 điểm, giảm 31,6 điểm (giảm 18,6%) so với cùng kỳ năm trước. Trong đó giá tất cả các loại ngũ cốc chủ yếu đều giảm. Giá lúa mì giảm mạnh nhất, tới 7,1% do nguồn cung toàn cầu dồi dào và có sự cạnh tranh mạnh mẽ giữa các nhà xuất khẩu. Giá bắp cũng giảm 4,6% do chịu áp lực bởi nguồn cung tăng từ các vụ thu hoạch ở Nam Mỹ và dự kiến về sản lượng kỷ lục ở Brazil. Ngoài ra giá lúa mạch và giá hạt bo bo lần lượt giảm 6,7% và 5,7%.

Xu hướng tiêu thụ thịt tiếp tục giảm

Giá heo hơi ảm đạm, thị trường thịt heo cũng chẳng mấy lạc quan. Tại TP.HCM, từ chợ lẻ đến hệ thống phân phối lớn, sức tiêu thụ thịt heo thời gian qua vẫn không thể nhích lên, kể cả cao điểm mùa tết. Có nhiều lý do trong đó, như xu hướng sử dụng các loại thực phẩm khác góp phần quan trọng vào sự sụt giảm của tổng cầu thịt heo. 

Chị Nguyễn An Dương, ngụ Q.Bình Thạnh, cho biết gia đình thường chỉ ăn thịt heo một ngày trong tuần, còn lại là các loại thực phẩm khác, đặc biệt là cá. "Một ký cá basa phi lê ở các chợ truyền thống chỉ có giá 70.000 đồng có thể chế biến được nhiều món khác nhau. Cá tẩm bột chiên giòn là món khoái khẩu của hai đứa con nhỏ ở nhà. Trong khi cùng số tiền này gần đây chỉ mua chưa được nửa ký thịt ba rọi. Nhưng thực chất thì không hẳn nằm ở giá cả mà mình muốn thay đổi cơ cấu bữa ăn cho đa dạng và hiện tại cũng có rất nhiều sự lựa chọn", chị An Dương cho biết.

Báo cáo mới nhất của Bộ NN-PTNT cũng xác nhận xu hướng trên. Cụ thể, so với cùng kỳ năm trước, trong quý 1/2023 đàn heo đạt 24,6 triệu con, tăng 6,2%; sản lượng thịt heo đạt 1,19 triệu tấn, tăng 8% so với cùng kỳ. Bên cạnh thịt heo thì nguồn cung sản phẩm thay thế là thịt bò và gia cầm cũng tăng 3 - 4% về sản lượng. Trong khi nguồn cung tăng thì dự kiến nhu cầu tiêu thụ thịt và trứng lại giảm dần từ đây đến hết năm 2023. Theo các báo cáo thị trường, sức tiêu thụ thịt và các sản phẩm chăn nuôi giảm dài đến cuối năm là do tác động của tình hình kinh tế khó khăn, người dân thắt chặt chi tiêu. Dự báo nhu cầu tiêu thụ thịt heo sẽ mất một khoảng thời gian khá lâu nữa mới có thể phục hồi như trước khi có dịch Covid-19.

Việc người tiêu dùng giảm ăn thịt heo còn nằm ở việc giá bán lẻ thịt không giảm tương ứng với giá heo hơi nên không kích thích được sức cầu. Tại các siêu thị, giá nhiều sản phẩm heo, đặc biệt là ba rọi và sườn non vẫn rất đắt, thậm chí lên tới trên 200.000 đồng/kg.

Ông Nguyễn Hữu Thắng, chủ trang trại Hoa Phượng (xã Tân An, H.Vĩnh Cửu, Đồng Nai), một nhà chăn nuôi có tiếng ở tỉnh này, than thở: "Người nuôi heo hiện tại còn khó khăn hơn nhiều bởi ở thời điểm ngành chăn nuôi gặp khủng hoảng giá năm 2017. Thời điểm đó, bà con còn vốn tích lũy từ những năm trước, nay thì kiệt quệ hoàn toàn vì thua lỗ kéo dài nhiều năm. Hết dịch tả heo châu Phi tới Covid-19 rồi giá thức ăn tăng quá cao và giá bán giảm mạnh trong thời gian qua...".

Từ đầu năm đến nay, giá thành nguyên liệu đầu vào đã giảm mà giá TACN chưa giảm tương ứng, đa phần chỉ mới khuyến mãi chứ giá bán chính thức chưa giảm. Các nhà cung cấp TACN giải thích là có độ trễ vì nguồn nhập khẩu giá cao từ trước. Thu hút đầu tư nước ngoài (FDI) vào lĩnh vực chăn nuôi là đúng, tuy nhiên chúng ta cũng cần phải có chính sách rõ ràng. Cụ thể như không gian cho các DN FDI là bao nhiêu, còn lại là bà con chăn nuôi VN. Chúng ta có thể quản lý không gian của các DN FDI dựa vào việc cấp phép trang trại chăn nuôi của họ", ông Thắng nói.