Giá USD lại căng

Tăng 4,5%

Sức nóng trên thị trường ngoại tệ dù giảm nhiệt nhưng vẫn đang ở mức cao, xấp xỉ kỷ lục đạt được trong năm. Ngày 24.12, các ngân hàng (NH) giảm giá USD 7 đồng, Vietcombank mua vào 25.193 - 25.223 đồng, bán ra 25.523 đồng; ACB mua vào 25.230 - 25.260 đồng, bán ra 25.523 đồng… Trên thị trường liên NH, đồng bạc xanh tăng nhẹ so với trước đó, thêm 3 đồng mỗi USD, lên 25.448 đồng. Trong những ngày qua, giá USD trên thị trường liên NH dao động quanh mức giá mà Sở Giao dịch Ngân hàng Nhà nước (NHNN) bán ra là 25.450 đồng. Mặc dù thấp hơn mức kỷ lục đạt được trong năm là 25.550 đồng nhưng so với đầu năm, giá USD tại các NH hiện tăng 1.100 đồng, tương ứng mức đi lên 4,5%. Trên thị trường tự do, đồng bạc xanh tăng lên gần mức 26.000 đồng. Giá mua vào lên 25.820 đồng, bán ra 25.920 đồng (tăng 200 đồng trong một tuần qua).

ẢNH: NGỌC THẮNG

PGS-TS Nguyễn Hữu Huân, giảng viên Đại học Kinh tế TP.HCM, nhận xét tỷ giá năm nay biến động mạnh vào tháng 12, ngược lại so với những năm trước đó rơi vào tháng 10 và 11. Thông thường, tháng 10 và 11 nhu cầu nhập khẩu hàng hóa của doanh nghiệp tăng nên nhu cầu ngoại tệ cũng cao. Qua đến tháng 12 thì nguồn cung ngoại tệ tăng từ kiều hối và thanh toán đơn hàng xuất khẩu. Thế nhưng năm nay diễn biến ngược lại là điều khá bất thường. "Xem lại dữ liệu xuất nhập khẩu 2 tuần đầu tháng 12 cho thấy tình trạng nhập khẩu cao hơn xuất. Cụ thể, xuất khẩu 2 tuần đầu tháng 12 là 15,36 tỉ USD (giảm 9,1% so với nửa cuối tháng 11), nhưng nhập khẩu lại tăng 2,4%, lên 16,12 tỉ USD. Như vậy nhập siêu 760 triệu USD là con số không nhỏ trong 2 tuần, điều này phần nào tác động đến giá USD ngắn hạn", ông Huân phân tích.

Công ty chứng khoán Yuanta nhận định, thị trường ngoại tệ giảm bớt sức nóng vì trong tuần trước NHNN đã thực hiện nhiều biện pháp. Theo đó, nhà điều hành đã bán hơn 1 tỉ USD với giá 25.450 đồng can thiệp thị trường. Để quản lý thanh khoản hiệu quả hơn, NHNN đã rút ngắn kỳ hạn của các hoạt động thị trường mở xuống còn 7 ngày và 14 ngày. Ngoài ra, NHNN cũng điều chỉnh chính sách tỷ giá bằng cách nâng tỷ giá trung tâm lên mức kỷ lục (cao nhất lên 24.324 đồng/USD). NHNN đã bơm 4.000 tỉ đồng (tương đương 157 triệu USD) vào hệ thống tài chính từ ngày 16 - 19.12 và đã rút 43.800 tỉ đồng trong cùng kỳ.

Như vậy, NHNN đã rút ròng 39.800 tỉ đồng khỏi hệ thống tài chính. Theo cơ quan này, áp lực hiện tại đối với tiền đồng xuất phát từ các yếu tố chu kỳ (tính mùa vụ), đặc biệt là nhu cầu USD tăng cao vào cuối năm. Mặc dù cam kết đáp ứng nhu cầu thanh khoản, NHNN có thể thực hiện thêm các biện pháp nếu áp lực tiếp tục gia tăng bao gồm cả việc tiếp tục điều chỉnh chính sách tỷ giá, tăng cường can thiệp, hoặc thắt chặt thanh khoản trong thời gian dài hơn. Tuy nhiên, NHNN chưa đưa ra tín hiệu nào cho thấy sẽ tăng lãi suất chính sách vào thời điểm này.

Tương tự HSBC cho rằng, cũng như nhiều loại tiền tệ khác trong khu vực, ngoại tệ của các quốc gia trong khu vực trong đó có VN đang đứng trước nhiều biến số khó lường trong thời gian gần đây do những nhiễu động trước thềm bầu cử Tổng thống Mỹ, các gói kích thích kinh tế của Trung Quốc và các căng thẳng địa chính trị khác. Bước sang quý 4, câu chuyện về áp lực tỷ giá tăng quay trở lại. Tính riêng trong tháng 10 vừa qua, các loại tiền tệ châu Á trung bình đã giảm hơn một nửa mức tăng trong quý 3 so với đồng USD trong bối cảnh đồng bạc xanh nhanh chóng phục hồi lại sức mạnh.

Quan sát một cách tổng thể, một số loại ngoại tệ chịu ảnh hưởng tiêu cực hơn khi dòng vốn chảy ra như cặp USD/INR đạt mức cao kỷ lục mới, trong khi cặp USD/KRW hiện đang ở gần mức cao nhất trong năm. Tương tự, tỷ giá USD/VND tiếp tục tăng nhanh và mạnh quay trở lại gần mức đỉnh cũ của năm nay. Những biến số trước thềm bầu cử Tổng thống Mỹ cho tới khi ông Donald Trump đắc cử, cùng những số liệu kinh tế khả quan, đặc biệt liên quan tới việc làm của Mỹ thời gian qua thổi bùng lên đà tăng giá chỉ số USD, cũng như hạ đi kỳ vọng về cường độ giảm lãi suất của Fed trong chu kỳ mới này.

Tương tự như những giai đoạn trước, NHNN đã áp dụng chính sách điều hành tỷ giá linh hoạt thông qua việc đặt giá bán USD hỗ trợ thị trường tại mức 25.450 đồng/USD, đồng thời tiếp tục giới thiệu lại công cụ phát hành tín phiếu nhằm điều tiết nguồn vốn trên thị trường liên ngân hàng, qua đó gián tiếp góp phần củng cố niềm tin thị trường và giảm áp lực lên tỷ giá.

Khó lường

Một cách thận trọng, ông Nguyễn Hữu Huân cho rằng con số nhập khẩu cần được tiếp tục theo dõi trong những tuần cuối tháng 12 và qua tháng 1.2025. Bởi cuối tháng 1.2025, ông Donald Trump nhận chức Tổng thống Mỹ, với những chính sách thuế quan đưa ra có thể gây bất lợi cho hàng hóa xuất khẩu vào thị trường này. Chính vì vậy mà các doanh nghiệp có thể sẽ tranh thủ các hoạt động xuất nhập khẩu sớm, khiến nhu cầu ngoại tệ tăng lên và gây sức ép tăng giá đô.

"Chỉ còn vài ngày nữa kết thúc năm 2024, giá USD hiện cao hơn đầu năm 4,5%, cao hơn con số dự kiến vào đầu năm chỉ ở mức 3%. Giá USD trên thị trường thế giới hiện đang ở mức cao nhất trong vòng 2 năm trở lại đây. Điều này có thể còn tiếp tục diễn ra vào năm tới khi Mỹ có tân tổng thống. Chính vì vậy, tỷ giá trong nước năm 2025 sẽ rất khó dự báo bởi những chính sách về thuế quan, chính sách tiền tệ của Mỹ có sự thay đổi", ông Huân nói và lưu ý trước bối cảnh khó lường của tỷ giá, các doanh nghiệp cần chuẩn bị những kịch bản trong trường hợp không khả quan, cũng như đa dạng thị trường xuất khẩu. Không những tỷ giá mà cả dòng vốn đầu tư cũng rất khó dự báo trong thời kỳ Tổng thống Donald Trump.

HSBC dự báo, tỷ giá thời điểm này ngay cả khi sự kiện bầu cử Tổng thống Mỹ đã qua, và trong thời gian tới vẫn rất khó để đặt ra được một kịch bản rõ nét. Mối quan ngại về tỷ giá có thể tái diễn như một vấn đề đối với cơ quan điều hành. Mặc dù không còn nằm trong danh sách thao túng tiền tệ, VN vẫn nằm trong danh sách giám sát gần đây nhất của Bộ Tài chính Mỹ. Mặc dù việc có tên trong danh sách ít tác động trực tiếp trong ngắn hạn, nhưng có khả năng là các nhà chức trách Mỹ sẽ theo dõi chặt chẽ dữ liệu thương mại của VN. Bên cạnh các tác động từ chính sách điều hành của Fed, diễn biến của đồng USD trên thị trường quốc tế, đây cũng là một những yếu tố cân nhắc cho xu hướng tỷ giá sắp tới. Trong khi đó, với sự phục hồi vẫn chưa đồng đều cùng với mục tiêu tăng trưởng năm sau duy trì ở mức cao, nhóm nghiên cứu toàn cầu HSBC kỳ vọng NHNN sẽ duy trì chính sách tiền tệ linh hoạt và giữ nguyên lãi suất điều hành ở mức 4,5% cho đến cuối năm 2025.