Giấc ngủ và sức khỏe

Ảnh: Shutterstock

Liệu bạn có nghiêm chỉnh tuân thủ thời gian ngủ từ 7 - 9 giờ mỗi đêm? Đối với giới chuyên gia, đây là thời lượng trung bình cần thiết để duy trì sự cảnh giác cho đầu óc và giữ cơ thể được khỏe mạnh, nhưng thời nay đa số người khó lòng ngủ nghỉ cho đúng cách vì nhiều lý do khác nhau. Chẳng hạn tại Mỹ, phân nửa dân số ngủ không đến 7 giờ mỗi ngày, theo khảo sát vào năm 2013. Để bù đắp, nhiều người chọn cách ngủ thêm mỗi khi có dịp, như ngủ nướng vào cuối tuần hoặc ngủ trưa hằng ngày. Tuy nhiên, phương pháp bù giờ ngủ kiểu này có thể gây ảnh hưởng không tốt đến cơ thể, theo hãng tin CNN.

Đây là biện pháp được nhiều người áp dụng, theo Charles Czeisler, Trưởng khoa Ngủ và Rối loạn nhịp sinh học tại Bệnh viện Brigham và Phụ nữ ở Boston (Mỹ). Tuy nhiên, ông Czeisler không cổ súy cho thói quen này, do nó gây nên sự gián đoạn trong nhịp sinh học mỗi ngày, dẫn đến những rối loạn khác trong các chu kỳ của giấc ngủ.

Giấc ngủ diễn ra theo các chu kỳ của giai đoạn ngủ Chuyển động mắt nhanh (REM) và giai đoạn ngủ sóng não chậm xoay chuyển luân phiên theo chu kỳ 90 phút. Những giờ ngủ thêm, và quan trọng là giờ dậy muộn hơn vào cuối tuần, dẫn đến tình trạng rối rắm và thay đổi của cơ thể khi con người quay lại thói quen của các ngày trong tuần.

Nói tóm lại, thói quen trên không hề lành mạnh, phá vỡ sự đồng bộ của giấc ngủ, có nghĩa là con người sẽ mất đi những thời điểm quan trọng trong chu kỳ ngủ, như các chu kỳ REM. Theo quan điểm của ông Czeisler, thậm chí còn tệ hơn nữa là chuyện ngủ nướng vào cuối tuần có thể đẩy cơ thể đến điểm kiệt sức. Do vậy, tốt nhất là duy trì thói quen ngủ nghỉ như mọi ngày.

Giấc ngủ ngắn buổi trưa có thể cải thiện sự tỉnh táo, năng lực làm việc và tâm trạng chung của con người, và đối với nhiều người, đây là dịp cơ thể thư giãn giữa ngày. Ngủ từ 20 đến 30 phút, không hơn, được Tổ chức Ngủ quốc gia Mỹ đề xuất để tránh cơ thể quá sức và làm gián đoạn giấc ngủ vào buổi tối. Thế nhưng, chuyện ngủ trưa mỗi ngày, dù buổi tối trước đó đã ngủ đẫy giấc, có thể là dấu hiệu nghiêm trọng, đặc biệt tại những nước không có thói quen ngủ trưa. “Lúc này, thói quen ngủ trưa nhiều khả năng biểu thị tình trạng thiếu ngủ, hoặc một rối loạn nào đó như ngưng thở lúc ngủ, trầm cảm hoặc ung thư”, theo chuyên gia Czeilser.

Giáo sư Francesco Cappuccio và đồng sự tại Đại học Warwick (Anh) đã tiến hành cuộc kiểm tra nhằm xác định giấc ngủ trưa nói lên điều gì đối với sức khỏe. Sau khi phân tích thói quen ngủ trưa của hơn 16.000 người, họ phát hiện nếu ngủ mỗi ngày, dù chưa đến 60 phút, cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là hô hấp. Tuy nhiên, ngủ trưa tại các xứ nóng như Địa Trung Hải không được tính vào dạng “có vấn đề”, vì đây lại là một phần của cuộc sống tại những xứ đó.