Điểm chuẩn biến động mạnh do đâu?

Trước kia cả nước chỉ có khoảng chục trường đào tạo y dược, giờ tăng lên nhiều nên cũng giúp hạ nhiệt điểm chuẩn ngành y dược. Nó cũng là biểu hiện cho nhận thức của xã hội đã thay đổi, không quá coi trọng một ngành nào đó PGS NGUYỄN VĂN KHẢI (Hiệu trưởng Trường Y Dược Hải Phòng)

Năm nay, điểm chuẩn theo điểm thi THPT quốc gia 2019 vào ngành y khoa của các trường ở nhiều mức khác nhau. Dẫn đầu điểm chuẩn ngành này vẫn là Trường ĐH Y Dược TP.HCM và Trường ĐH Y Hà Nội. Năm nay, cả hai trường đều cùng lấy mức điểm gần nhau 26,75 (Trường ĐH Y Hà Nội) và 26,7 (Trường ĐH Y Dược TP.HCM). Mức điểm này tuy tăng so với năm ngoái nhưng không còn dẫn đầu về điểm chuẩn.

Cùng ngành y khoa, nhưng các trường ĐH công lập khác điểm chuẩn chỉ ở khoảng trên dưới 8 điểm/môn (đã gồm điểm ưu tiên). Trường ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch năm nay điểm chuẩn ngành này chỉ ở 23,5 (thí sinh hộ khẩu TP.HCM) và 24,65 (thí sinh hộ khẩu địa phương khác). So với năm ngoái, chỉ tăng nhẹ từ 1,5 - gần 2 điểm. Khoa Y (ĐH Quốc gia TP.HCM) cũng có điểm chuẩn ở mức 23,95 với ngành y khoa chất lượng cao. Trường ĐH Kinh doanh và công nghệ Hà Nội lấy 21 điểm, Trường ĐH Y khoa Vinh: 22,4; Trường ĐH Tây Nguyên: 23; Trường ĐH Y Dược Cần Thơ: 24,3 điểm...

Không chỉ y khoa, ngành sư phạm điểm chuẩn cũng không ở tốp đầu. Tại Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, điểm chuẩn cao nhất là sư phạm toán với 24 điểm, một số ngành sư phạm chỉ ở mức 18,5 điểm.

Tuy vậy PGS Nguyễn Văn Khải, Hiệu trưởng Trường Y Dược Hải Phòng, tỏ ra hài lòng với bức tranh điểm chuẩn ngành y dược năm nay, vì vừa đảm bảo yêu cầu về chất lượng vừa hài hòa với các khối ngành khác. Đạt được điều này là có sự góp phần quan trọng của yếu tố điểm sàn. Điểm sàn không chỉ nâng cao chất lượng đầu vào của trường tốp dưới, từ đó rút ngắn khoảng cách điểm chuẩn trong hệ thống trường y dược, mà còn giúp các trường làm căn cứ mà định vị vị thế của mình. “Điểm chuẩn của khối ngành y dược năm nay không quá chênh lệch với các khối ngành khác khi mà điểm các trường tốp khối ngành kinh tế, ngành kỹ thuật cũng cao tương đương, thậm chí có ngành còn cao hơn cả ngành y. Tôi cho đó là một biểu hiện lành mạnh trong định hướng phát triển nghề nghiệp của xã hội. Người giỏi trải rộng ở mọi lĩnh vực chứ không đổ dồn vào một ngành nào đó”, PGS Khải nhận xét rồi lý giải: “Có một nguyên nhân làm nên sự hài hòa đó là sự mở rộng quy mô và đơn vị tham gia đào tạo ngành y dược. Trước kia cả nước chỉ có khoảng chục trường đào tạo y dược, giờ tăng lên nhiều, nên cũng giúp hạ nhiệt điểm chuẩn ngành y dược. Đấy là một sự tăng trưởng tự nhiên. Thứ hai, nó là biểu hiện cho nhận thức của xã hội đã thay đổi, không quá coi trọng một ngành nào đó”.

Điểm chuẩn cao nhất thuộc về ngành Đông phương học: 28,5 điểm   PGS Hoàng Anh Tuấn, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học xã hội - nhân văn (ĐH Quốc gia Hà Nội), cho biết trường có ngành Đông phương học tổ hợp C00 năm nào điểm chuẩn cũng thuộc diện cao nhất trong khối dân sự của cả nước. Năm 2017 là 28,25; năm ngoái là 27,75; năm nay là 28,5. “Có nhiều lý do để điểm chuẩn cao. Trước hết là vì chỉ tiêu ít, khoảng 100, mà diện xét tuyển thẳng lại nhiều nên chỉ tiêu trong thực tế còn giảm đi nữa, nguyện vọng lên đến mấy nghìn. Đây lại là một ngành nóng, sinh viên chưa ra trường đã đi làm rồi, đi thực tập đã có lương rồi”, PGS Tuấn nói.

Hầu hết các ngành liên quan đến khoa học máy tính và công nghệ thông tin ở các trường đều rất cao. Chẳng hạn ở Trường ĐH Bách khoa Hà Nội, mức điểm cao nhất là 27,42 ở ngành khoa học máy tính. Các ngành kỹ thuật máy tính, khoa học dữ liệu và trí tuệ nhân tạo cũng là nhóm có điểm chuẩn cao khoảng 26 - 27. Ngành khoa học máy tính của Trường ĐH Bách khoa TP.HCM có điểm chuẩn 25,75 điểm.

Các trường khối kinh tế cũng có điểm cao tương tự. Chẳng hạn ngành kinh doanh quốc tế, kinh tế quốc tế của Trường ĐH Kinh tế quốc dân có điểm chuẩn cao nhất là 26,15. Hầu hết các ngành của Trường ĐH Ngoại thương đều có điểm chuẩn rất cao. Trường ĐH Kinh tế - Luật lấy 25,7 điểm với ngành kinh tế quốc tế, chương trình kinh tế đối ngoại. Còn Trường ĐH Kinh tế TP.HCM ngành cao nhất là kinh doanh quốc tế với 25,1 điểm.

PGS Lê Hiếu Học, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Phenikaa, cũng nhận xét: “Các ngành kỹ thuật gắn liền với ứng dụng trí tuệ nhân tạo, internet vạn vật có điểm chuẩn rất cao phù hợp với xu hướng. Đó là lĩnh vực mà xã hội, khoa học công nghệ cần, được truyền thông nhiều. Hơn nữa, thí sinh thích học các ngành đó vì vừa là xu hướng vừa "được tác động từ truyền thông", do được tiếp cận với máy tính và các thiết bị thông tin di động từ sớm. Số lượng các cơ sở đào tạo (chất lượng, uy tín) các ngành đó không nhiều, mà nhu cầu lại lớn, nên điểm trúng tuyển cao”.

Trong khi đó, một số ngành kỹ thuật, công nghệ khác điểm khá thấp. Nhiều ngành thuộc khối này, thí sinh trúng tuyển với điểm trung bình mỗi môn chưa tới 5 dù đã gồm điểm ưu tiên.

Ngay trong chính các trường có đào tạo khối ngành này, điểm chuẩn cũng có sự chênh lệch rất lớn giữa ngành cao nhất và thấp nhất. Chẳng hạn tại Trường ĐH Giao thông vận tải TP.HCM là 14 - 23,1; Trường ĐH Giao thông vận tải (Hà Nội) 14,5 - 21,5; Trường ĐH Bách khoa (ĐH Đà Nẵng) 15,11 - 23... Nhiều ngành khối ngành này tại Trường ĐH Mở TP.HCM chỉ lấy 15 - 16 điểm.

Đặc biệt, các ngành liên quan đến môi trường, một số trường dù hạ điểm chuẩn tới sàn vẫn không đủ chỉ tiêu. Một trường ĐH ngoài công lập có đào tạo ngành này cho biết có thể không đào tạo trong năm nay vì ở mức 14 điểm không có thí sinh nào trúng tuyển.

PGS Đào Văn Đông, Hiệu trưởng Trường ĐH Công nghệ Giao thông vận tải, cho rằng vẫn có một số ngành kỹ thuật, đặc biệt là các ngành có tính đặc thù, điểm chuẩn vẫn chưa tương xứng với tiềm năng việc làm sau này của người học, cũng như so với yêu cầu về chất lượng đầu vào của khối ngành này. Một số trường điểm chuẩn chưa cao lắm, nhà nước cần hỗ trợ các trường có giải pháp nâng chất lượng đầu vào cho các trường để từng bước chủ động được việc đào tạo nhân lực cho những ngành kỹ thuật đặc thù. “Ở mặt bằng điểm như năm nay, nếu điểm chuẩn dưới trung bình (tức dưới 15 điểm/3 môn) thì tôi cho là thấp. Vậy mà cũng có khá nhiều trường tuyển mức đó, thậm chí có trường còn tuyển 13 - 13,5 điểm”, PGS Đông nhận xét.

Còn trước sự tăng mạnh điểm chuẩn các ngành khối kinh tế, thạc sĩ Nguyễn Văn Đương, Phó trưởng phòng Đào tạo Trường ĐH Kinh tế TP.HCM, lý giải: “Một phần do phổ điểm thi năm nay cao hơn, phần khác là vẫn nhiều thí sinh quan tâm tới khối ngành này”.

Theo PGS-TS Bùi Hoài Thắng, Trưởng phòng Đào tạo Trường ĐH Bách khoa TP.HCM, điểm chuẩn năm nay có sự phân hóa rất rõ về ngành nghề. Điểm chuẩn chịu sự tác động rất lớn từ xu hướng lựa chọn ngành nghề của thí sinh, mà xu hướng này năm nay bám sát với sự dịch chuyển nền kinh tế. Các ngành về dịch vụ, công nghệ cao được thí sinh lựa chọn nhiều.

Tuy nhiên, theo ông Thắng, điểm chuẩn còn cho thấy có một khoảng lệch khá lớn giữa phổ điểm thi các khối. Chẳng hạn, điểm tổ hợp khối B00 thấp hơn nhiều so với các khối khác. Điều này đúng khi mà theo thống kê, chỉ có khoảng 700 thí sinh có điểm thi ở tổ hợp này từ 27 trở lên trong khi khối A là trên 1.100, khối A1 trên 1.500... Vì điều này nên điểm chuẩn các ngành khối sức khỏe có xét theo tổ hợp B00 không cao vượt trội so với các ngành khác như những năm trước đây. Những ngành công nghệ có xét điểm tổ hợp này điểm chuẩn cũng khá thấp.

Đồng quan điểm này, tiến sĩ Trần Thiện Lưu, Trưởng phòng Đào tạo Trường ĐH Giao thông vận tải TP.HCM, cũng cho rằng điểm chuẩn đã phản ánh khá rõ nét sự dịch chuyển của nền kinh tế ảnh hưởng mạnh tới lựa chọn ngành học của thí sinh.