Phải thành lập doanh nghiệp trước khi thành lập trường đại học

Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Giáo dục đại học (GDĐH) tại hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách ngày 7.9, ông Phan Thanh Bình, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội, cho biết tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ 5, dự thảo luật đã hướng đến việc quy định rõ mô hình và cơ chế tài chính của cơ sở GDĐH tư thục vận dụng theo mô hình doanh nghiệp nhưng vẫn đảm bảo tính đặc thù của GDĐH và không thương mại hoá.

Cụ thể, dự thảo luật bổ sung quy định yêu cầu nhà đầu tư phải thành lập doanh nghiệp trước khi thành lập trường đại học, để tách bạch việc quản lý, sử dụng vốn với hoạt động của nhà trường.

Ông Bình cho biết, hiện nay, các nhà đầu tư thường tham gia thẳng vào các hội đồng trường rồi đem chuyện mâu thuẫn về tiền bạc, lợi ích để giải quyết ở hội đồng trường, khiến trong nhiều trường hợp, trường đại học không giải quyết được khi các nhà đầu tư mâu thuẫn về lợi ích.

Do đó, việc quy định này đảm bảo vấn đề tài chính, lợi nhuận sẽ được giải quyết ở doanh nghiệp, còn hội đồng trường chỉ làm công việc chuyên môn, điều hành hoạt động của nhà trường. "Đây cũng là mô hình trên thế giới đang làm và chúng ta cố gắng định hướng theo hướng này", ông Bình nêu.

Đối với những những trường đại học tư thục đã thành lập trước đây mà chưa thành lập doanh nghiệp quản lý, ông Bình cho biết, dự thảo luật cũng đưa ra lộ trình 10 năm để các trường này thực hiện chuyển đổi.

Cụ thể, dự thảo quy định, việc các nhà đầu tư của các cơ sở GDĐH đang hoạt động thành lập tổ chức kinh tế phải thực hiện trước 1.1.2030. Trong thời gian chưa thành lập tổ chức kinh tế, các nhà đầu tư có thể thành lập ban kiểm soát để giám sát hoạt động của nhà trường.

Ngoài ra, dự thảo lần này cũng quy định rõ trách nhiệm và quyền hạn của nhà đầu tư thành lập trường đại học tư thục và mối liên quan với Hội đồng trường tư thục, đồng thời yêu cầu các trường tư thục phải trích tối thiểu 25% chênh lệch thu chi để tái đầu tư cho hoạt động giáo dục.