Giáo viên dạy chương trình mới: ‘Hãy tự cứu mình’ qua cách soạn bài giảng

30/09/2022 13:05 GMT+7

Báo Thanh Niên có bài phản ảnh thực trạng giảng dạy môn khoa học tự nhiên, lịch sử và địa lý ở khối 6, 7 theo chương trình mới ( Giáo dục phổ thông 2018) còn lúng túng, chưa hiệu quả; giáo viên thì không tự tin.

Việc này đòi hỏi Bộ GD-ĐT có hướng dẫn thực hiện sát sao, nhanh chóng tập huấn, đào tạo giáo viên để giảng dạy tích hợp.

Dạy học chưa bao giờ là dễ, và soạn giảng là linh hồn của hoạt động dạy học. Khi giáo viên siêng tự học, đầu tư soạn giảng, tổ (nhóm) chuyên môn sinh hoạt định kỳ và đột xuất, trực tiếp và trực tuyến - chia sẻ thực lòng cùng nhau hiểu được vấn đề “hóc búa” (của sách giáo khoa mới), biết nâng cao chất lượng sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học; lãnh đạo các trường nhắc nhở kịp thời, quan tâm, động viên, đầu tư trang thiết bị, sách tham khảo, định hướng cho hoạt động của tổ chuyên môn… tôi tin thầy cô sẽ vơi nỗi lo. Đó cũng là hành trình để mỗi thầy cô rèn năng lực, trách nhiệm, sự tận tâm, và đó cũng chính là con đường đến trường học hạnh phúc.

Giáo viên dạy môn tích hợp khoa học tự nhiên cho học sinh lớp 7

Làm thế nào để “biết 10 dạy 1”?

Qua nhiều năm đứng lớp và trải nghiệm với thí điểm, cải cách chương trình, thay sách giáo khoa, tôi thấu hiểu những khó khăn mà đồng nghiệp đang đối mặt. Chờ hướng dẫn thường là lâu, mà nhiều lúc định hướng đó chưa phù hợp với thực tế của trường, địa phương - nơi giáo viên đang đứng lớp. Thôi thì, hãy tự cứu mình trước khi “trời” cứu!

Được biết, phương hướng trong thời gian tới, ưu tiên đào tạo, bồi dưỡng giáo viên, tiến tới mỗi giáo viên có thể đảm nhận dạy học toàn bộ môn học khoa học tự nhiên, lịch sử và địa lý theo chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Ngày trước, các trường đại học sư phạm có ban lý - hóa, sử - địa; nay cùng một lúc, sinh viên được đào tạo tích hợp lý, hóa, sinh nên e khó phủ kín, mở rộng, chuyên sâu ở cả 3 lĩnh vực để ra trường “biết 10, dạy 1”.

Những bài học cho giáo viên

Tôi nhớ lần dạy đầu tiên tại Trường cấp 3 Phan Chu Trinh (nay là Trường THPT Phan Chu Trinh, TP Đà Nẵng). Năm đó là năm thứ 3, lớp đi kiến tập sư phạm, cuối đợt, tôi được chọn dạy 1 tiết minh họa. “Vốn liếng” mấy năm học chưa bao nhiêu, tôi lo lắng thưa với thầy hướng dẫn, thầy trấn an và cho mượn giáo án của thầy. Tôi mang về, chỉ “ôm” bài Định luật 2 Newton (sẽ dạy minh họa) đọc đi, đọc lại cho … thuộc lòng! Bài thầy soạn ngắn nên mau nhớ. Tôi tự tin sẽ có tiết dạy “đẹp”. Hôm ấy, rất nhiều thầy cô và các bạn cùng dự giờ. Tôi “diễn” theo đúng “kịch bản” và khoảng 20-25 phút … xong bài!

Luống cuống trên bục giảng, tôi đành lấp khoảng trống thời gian bằng một loạt bài tập củng cố (mà mồ hôi ra đẫm cả áo). Sau 41 năm, ngồi nhớ lại vẫn còn run và xấu hổ vì tiết dạy mà tôi biết chắc học sinh không hiểu bài. Vì thế, bài học đầu tiên với giáo viên là hãy dạy bằng chính giáo án mình soạn.

Một dịp thao giảng, tôi chọn bài “Gương cầu lõm” để thầy cô trong tổ vật lý của Trường THPT Bảo Lộc (Lâm Đồng) cùng dự. Ngoài nội dung sách giáo khoa, tôi gom nhiều kiến thức từ các sách tham khảo, cả giáo trình học ở đại học. Mọi “ngóc ngách” của gương cầu lõm, tôi đều đưa hết vào bài soạn. Đến giờ G, tôi thao thao kiến thức từ thấp đến cao, thế là chưa đến được vẽ ảnh của một vật qua gương cầu lõm là trống đánh hết giờ! Tôi bị “cháy” toàn tập.

Giáo sinh ngành sư phạm khoa học tự nhiên trong một giờ thực tập

nvcc

Thêm một bài học thứ hai: Dạy học là cả quá trình, chớ nóng vội, tham kiến thức, khoe kiến thức!

Chăm soạn, khéo chọn lọc kiến thức - học sinh hiểu bài

Mấy hôm rồi, tôi tập trung soạn bài để dạy nhóm học sinh lớp 10 (theo sách giáo khoa mới). Cũng như mọi khi, tôi chuẩn bị đủ sách của nhiều nhóm tác giả, sách tham khảo cũ - mới (có sách cách đây hơn nửa thế kỷ), nhớ bài học xưa, tôi soạn gọn, ví dụ minh họa sát và đủ dẫn dắt học sinh vào khái niệm mới. Vấn đề mới - khá trừu tượng - song tôi cảm nhận học sinh không gặp khó. Hôm 28.9, Bảo Lộc bị ảnh hưởng bão số 4 (Noru) nên mưa to. Lúc dạy, ngoài trời gió mưa vần vũ nhưng các em tích cực học, vui vì giải được bài tập dễ, khó. Trong tôi niềm vui thênh thang…

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.