'Thủ lĩnh' Trung... đồng nát và mục tiêu xóa toàn bộ trường tạm tại Việt Nam

Hoàng Hoa Trung (30 tuổi), Trưởng nhóm tình nguyện Niềm Tin, đã có 11 năm hoạt động tình nguyện và làm được nhiều việc ý nghĩa cho cộng đồng. Anh Trung và nhóm Niềm Tin đang xây dựng 25 trường học cho trẻ em vùng cao; dự kiến năm 2025 xây được 100 điểm trường và mục tiêu xóa toàn bộ trường tạm tại Việt Nam vào năm 2040. Đặc biệt, từ 2014 đến nay, anh Trung còn thực hiện dự án nuôi 12.000 trẻ em nghèo.

Trung sinh ra và lớn lên ở Hà Nội. Thời còn học phổ thông, Trung từng là học sinh giỏi nhưng năm lớp 11 phải vào học hệ B của một trường công lập vì bị “trù”. “Năm đó, tôi mất phương hướng và đã có ý định tự tử nhưng ở tận cùng của nỗi buồn, tôi lại tìm thấy niềm vui bằng việc giúp đỡ người khác làm động lực tồn tại”, Trung chia sẻ. Anh cũng theo học nghề 3 năm ở một trung tâm đào tạo của nước ngoài để trở thành lập trình viên quốc tế.

Hoàng Hoa Trung và nhóm Niềm Tin đã 3 lần được nhận giải thưởng Tình nguyện quốc gia của T.Ư Đoàn. Đầu năm 2020, Trung được Tạp chí Forbes Việt Nam bình chọn là 1 trong 30 gương mặt dưới 30 tuổi có tầm ảnh hưởng trong xã hội. Trung là Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2019

19 tuổi, Trung theo đuổi hoạt động thiện nguyện. Dự án đầu tiên anh thực hiện là “Ve chai niềm tin” - một trong những dự án sớm nhất tại Hà Nội về gom ve chai gây quỹ. Chỉ trong 2 tuần triển khai thu gom đồng nát tại 10 ký túc xá sinh viên, anh có 10 triệu đồng để mua hơn 100 con gà và 4 con lợn giống tặng 10 hộ dân khó khăn “sống chung” với HIV tại H.Sóc Sơn, Hà Nội.

Sau đó là hàng loạt dự án bán bảo hiểm xe máy, bán nông sản cho bà con... được triển khai, gây quỹ gần 100 triệu đồng/năm. Cũng từ đó, Trung được gọi tên là Trung “đồng nát”.

Trung chia sẻ: “Điều thú vị nhất tôi từng làm đồng nát mà thành công rực rỡ là việc gom gốm hỏng, gốm lỗi tại Bát Tràng bán gây quỹ. Tôi đã đi xin từng nhà gốm, đào những khu vực bãi rác gốm để bán gây quỹ, được hơn 60 triệu đồng, trong hơn 3 năm để lấy tiền làm thiện nguyện”.

Với tư duy làm thiện nguyện bền vững, phải thực hiện các dự án có giá trị lâu dài, nên từ năm 2009, khi làm Trưởng nhóm tình nguyện Niềm Tin, Trung đã thay đổi cách thực hiện tình nguyện bằng việc xây trường học và nuôi những trẻ em vùng cao. “Nhóm tình nguyện Niềm Tin thành lập từ năm 2003. Thời gian đầu, nhóm chủ yếu hoạt động tại Hà Nội, đến với các làng trẻ khuyết tật, mồ côi, lang thang, làng chài Long Biên. Từ năm 2009, khi Trung tiếp quản nhóm này, nhận thấy phong trào tình nguyện tại Hà Nội lan tỏa mạnh mẽ, có sự tham gia của rất nhiều thành phần, nhóm chuyển đối tượng là trẻ em vùng cao và thực hiện các dự án với tên gọi “Ánh sáng núi rừng” - chuyên xây trường học, thực hiện các dự án phụ trợ hỗ trợ điều kiện học tập, dạy học của thầy cô giáo, học sinh cùng dân bản”, Trung kể.

Từ 2012, dự án “Ánh sáng núi rừng” xây dựng thành công điểm trường đầu tiên tại Lai Châu. Từ đó tới nay, mỗi năm dự án xây trung bình 1 - 2 điểm trường. Năm 2018 có 4 điểm trường được xây dựng thành công; năm 2019 có 12 điểm trường đã và đang được xây dựng. Tính tới đầu năm 2020, có 25 điểm trường đã và đang xây dựng.

Hoàng Hoa Trung (thứ hai, từ trái qua) đại diện nhóm Niềm Tin nhận giải thưởng Tình nguyện quốc gia năm 2019 của T.Ư Đoàn Ảnh: Đăng Hải

Một thành công lớn của Trung “đồng nát” trong 11 năm làm thiện nguyện là hình thành được một “hệ sinh thái” nuôi cơm trẻ em nghèo trên toàn quốc. Trung chia sẻ từ năm 2014, thấy một số trường học mới đã khang trang sạch sẽ hơn, nhưng trẻ vùng cao vẫn bỏ học vì đói.

“Buổi sáng có 20 em, chiều có khi chỉ còn 4 em. Khi theo các em sau giờ tan học mới biết là trẻ nhà xa, nghèo tới mức không có cơm ăn, chiều đến phải vào rừng nhặt hạt, đào măng, củ... về nhà tự luộc ăn nên các em không thể đi học buổi chiều”, Trung kể.

Dự án “Nuôi em” từ đó được phát động. Mô hình 1 người nuôi 1 em nhỏ bản cao, các nhà hảo tâm đều nắm được đầy đủ thông tin của học sinh mình nhận nuôi, biết mặt, địa chỉ, số điện thoại của thầy cô giáo, già làng, trưởng bản... Mỗi năm, người nuôi có thể chủ động lên thăm các bé hoặc đi theo chương trình chung của dự án.

Đến thời điểm này, anh Trung đã kết nối được 12.000 nhà hảo tâm nuôi cơm trưa cho 12.000 học sinh vùng cao. Nhờ dự án “Nuôi em”, có hàng vạn bữa ăn được triển khai, giúp các em có cơm ăn, giảm tỷ lệ bỏ học buổi chiều từ 80% xuống 5%. Không chỉ vậy, từ số tiền dư trong việc nuôi cơm trưa (do nghỉ lễ, tết...), dự án đủ tiền mua bình lọc nước sạch, áo ấm, chăn, chiếu hoặc nệm cho toàn bộ học sinh và hỗ trợ thầy cô trong dự án mỗi tháng 150.000 đồng...

Khi dự án “Nuôi em” lớn mạnh, Trung lại thực hiện dự án “Dũng sĩ bạt che phủ các điểm trường tạm chưa được xây mới”; tiến hành dự án “Được dạy - lắp năng lượng gió mặt trời” cho thầy cô cắm bản sâu chưa có điện.

Đặc biệt, Trung và nhóm tình nguyện Niềm Tin đã thực hiện dự án “Ra đi từ rừng”, nhằm tiêu thụ nông sản sạch cho phụ huynh học sinh và giáo viên của dự án “Nuôi em”. Số tiền này cũng giúp giáo viên có thêm thu nhập và cung cấp nông sản sạch cho những người nuôi, tạo thành một cộng đồng bền vững.

Ngoài ra, Trung “đồng nát” và cộng sự còn gây quỹ thực hiện các dự án như: Năng lượng gió mặt trời, Tủ sách vùng cao, Đồ chơi cũ... cho trẻ mầm non bản cao để điều kiện sống của giáo viên và học sinh những nơi này ngày một tốt hơn.

Nói về mong muốn của mình, Trung cho biết anh muốn tập hợp nguồn lực tình nguyện để làm được các dự án có giá trị bền vững và ý nghĩa lâu dài. “Chỉ cần 1 triệu đồng là đã có một hệ thống lọc nước dùng được 6 năm; hay chỉ cần 10 triệu đồng đã có một thiết bị ánh sáng dùng cho 30 hộ dân trong 10 năm...”, Trung cho hay.

Trung dự kiến tới năm 2025 sẽ gây quỹ, kết nối, và xây 100 điểm trường trên khắp Việt Nam. Từ đó kết nối hơn 30 đội nhóm thiện nguyện, tình nguyện, công ty thực hiện trách nhiệm xã hội với mục tiêu đến năm 2040 sẽ xóa toàn bộ trường tạm tại Việt Nam. “Từ những cái mù mờ nhất, tới giờ, sau 11 năm theo đuổi thiện nguyện, tôi càng vững tin mục tiêu đó sẽ đạt được vì Việt Nam có rất nhiều người giàu lòng nhân ái”, Trung kỳ vọng.