Hai bờ Đại Tây Dương trước cuộc chiến thuế quan

Văn phòng đại diện thương mại Mỹ (USTR) hôm qua đã chốt danh sách các mặt hàng nhập từ châu Âu trị giá nhiều tỉ USD sẽ bị áp thuế khi vào thị trường Mỹ trong thời gian tới. Theo Reuters, Washington lên kế hoạch đánh thuế 10% đối với các máy bay dân dụng cỡ lớn của Airbus nhập khẩu từ Pháp, Đức, Tây Ban Nha và Anh.

Mức thuế 25% sẽ được áp dụng cho nhiều mặt hàng, bao gồm rượu whisky Ireland và Scotland; rượu vang, ô liu, phô mai; cũng như một số sản phẩm thịt heo, bơ và sữa chua của nhiều nước châu Âu.

Mỹ đã loại bỏ các mặt hàng da khỏi danh sách ban đầu, trong số này có các nhãn hàng xa xỉ như Givenchy và Louis Vuitton. Washington đề nghị Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) nhóm họp vào ngày 14.10 để chính thức thông qua các mức thuế suất, trước khi có hiệu lực vào ngày 18.10, tức 3 ngày sau khi Mỹ tăng thuế từ 25% lên 30% đối với 250 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc.

Trước đó cùng ngày, WTO đã có phán quyết chính thức về vụ kiện kéo dài 15 năm giữa Airbus và Boeing. Các trọng tài của WTO cho hay Mỹ tổn thất khoảng 7,5 tỉ USD mỗi năm vì các chính phủ Đức, Pháp, Tây Ban Nha và Anh đã hỗ trợ các khoản vay ưu đãi cho nhà sản xuất Airbus, theo AFP. Tổng thống Trump đã hài lòng nhận xét trên Twitter: “Chúng ta đã thắng đẹp!”. Đây cũng là phán quyết “đắt đỏ” nhất trong lịch sử WTO, gần gấp đôi mức kỷ lục trước đó là 4,04 tỉ USD vào năm 2002, theo Đài CNBC. Quy mô của thuế suất được giảm đáng kể, so với danh sách ban đầu lên đến 25 tỉ USD, vốn bao gồm cả trực thăng, các linh kiện chính của máy bay, hải sản. Sau khi được WTO bật đèn xanh, USTR khẳng định Mỹ có quyền tăng thuế bất kỳ lúc nào hoặc thay đổi mặt hàng sẽ bị áp thuế, dựa trên kết quả đàm phán sắp tới với EU.

Cao ủy thương mại EU Cecilia Malmstrom xác nhận khối đang cân nhắc các biện pháp đáp trả, nhưng vẫn ưu tiên dàn xếp qua đối thoại. Theo luật của WTO, EU không được phép phản ứng nếu Mỹ tuân thủ phán quyết trên, nhưng tổ chức này vẫn đang xem xét đơn kiện từ năm 2005, theo đó Brussels tố cáo Washington trợ giá bất công cho Boeing, gây tổn thất hàng tỉ USD cho EU. Dự kiến WTO chuẩn bị có phán quyết chính thức về trường hợp này. Nếu EU thắng, phán quyết lại mở đường cho EU giáng thuế đáp trả đối với hàng hóa Mỹ.