Hẻm ‘giang hồ’ Mả Lạng ở TP.HCM, nơi không sợ trộm cắp chỉ sợ thiếu ngủ

Khu Mả Lạng còn được gọi là tứ giác Nguyễn Cư Trinh nằm kế bên phố Tây Bùi Viện, có 4 tuyến đường bao quanh: Nguyễn Cư Trinh - Nguyễn Trãi - Cống Quỳnh - Trần Đình Xu, đều thuộc Q.1 (TP.HCM).

Từ “thánh địa giang hồ” đến hẻm lao động bình yên

Đến hẻm 245 Nguyễn Trãi (thuộc khu Mả Lạng, P.Nguyễn Cư Trinh, Q.1) vào chiều 20.2, chúng tôi không khỏi ngạc nhiên vì nằm ở trung tâm khu phố sầm uất nhất TP.HCM nhưng lại tồn tại những căn nhà siêu nhỏ. Đây là nơi ở của những người lao động nghèo, làm nghề bán vé số, chạy xe ôm, thợ hồ và buôn bán lặt vặt.

Chúng tôi gặp anh Tý Anh (34 tuổi) đang ngồi ở hẻm ngay trước cửa nhà để xem ti vi. Căn nhà xập xệ rộng khoảng 10 mét vuông, chỉ có 1 gác gỗ nhưng có tận 5 người đang sinh sống. Vì nhà chật, bí bách nên gia đình anh thường chia ca để ngủ trưa. 3 người nằm dưới sàn nhà chật kín, dường như không còn lối để đi.

ẢNH: UYỂN NHI

Lân la hỏi chuyện, bà Nguyễn Thị Ngọc Minh (69 tuổi, mẹ của anh Tý Anh) xởi lởi kể cho chúng tôi nghe về lịch sử con hẻm này. Bà Minh vẫn nhớ như in bà đi kinh tế mới và được nhà nước cấp nhà ở khu Mả Lạng để sống vào năm 1978.

Trước đây, khu vực này là nghĩa địa với hàng chục ngôi mộ nằm xen lẫn nhà dân. Sau này mồ mả được dời đi, những người nghèo khó được nhà nước hỗ trợ về đây tạm trú. Đó cũng là lý do cái tên Mả Lạng được hình thành.

“Hồi ấy, tôi về đây được 1 - 2 năm thì sự việc phức tạp nổi lên, đâm chém hoài. Trong hẻm này người ta bán ma túy, mại dâm như cái chợ trời. Sợ lắm, mình phải đi nhẹ nói khẽ cười duyên. Lúc đó con tôi còn nhỏ, phải gửi nó qua nhà nội bên Q.4, đâu dám mang về đây ở”, bà Minh nhớ lại.

ẢNH: UYỂN NHI

Theo bà Minh, những con hẻm ngoằn ngoèo, càng vào sâu càng chằng chịt, thiếu ánh sáng như mê cung, nên khi có người lạ mặt vào, người dân đều dễ dàng biết mặt. Có khi người lạ mới tới đầu hẻm đã bị chặn lại hỏi thăm.

Trước đây hẻm có nhiều lối ra nên những tên cướp giật thường chạy vào khu Mả Lạng này để dễ dàng tẩu thoát.

Gần 50 năm sống tại hẻm “giang hồ”, bà Minh nói cuộc sống nơi hẻm này bây giờ đã khác khi trật tự đô thị đã được chỉnh trang, người dân cũng sống văn minh, lịch sự chứ không phải là nỗi ám ảnh như trước đây. Bây giờ, nỗi lo duy nhất của họ là… thiếu chỗ ngủ.

ẢNH: UYỂN NHI

Sống trong căn nhà siêu nhỏ ở Mả Lạng, giấc ngủ chia ca

Bước vào nhà bà Minh, chúng tôi không khỏi chạnh lòng khi trong nhà ngột ngạt, bí bách và mùi ẩm thấp bốc lên. Quanh nhà, đồ đạc treo khắp nơi và dường như không còn chỗ trống.

Bà Minh có 5 người con (2 con gái và 3 con trai). Bà nói, trước đây nhà nhỏ người đông, cũng nghèo khó nhưng bà vẫn cố gắng buôn củ cải muối và chồng bà chạy xe ôm túc tắc nuôi 5 đứa con nên người.

Hiện, 3 người con của bà đã được dựng vợ gả chồng nên nên vợ chồng bà sống với 2 người con út và 1 người cháu ngoại.

ẢNH: UYỂN NHI

Bà kể, lúc trước các con của bà chưa chuyển ra ngoài sống, gia đình bà lên đến 7 người thường phải chia ca ngủ hoặc có những tháng phải thuê nhà ở bên ngoài để ở.

Hỏi gia đình đông người ở nhà chật chội như vậy thì có khó khăn gì không? Bà Minh trả lời ngay, mùa hè ở đây rất nóng, 3 - 4 cái quạt máy cũng không nhằm nhò gì. Thế nhưng bà nói nếu có người mua căn nhà với giá cao, bà cũng không bán vì ở đây gắn nhiều kỷ niệm với gia đình bà, bà không nỡ rời đi.

Bà kể, đó là kỷ niệm bà cưu mang những đứa trẻ vô gia cư, lang thang ở ngoài chợ. Bà thường dắt những đứa trẻ đó về nhà để ngủ và ăn cơm.

Thắc mắc lý do vì sao người dân lại để xe ở hẻm mà không lo trộm cắp. Bà Minh cười nói: “Bây giờ ở đây nhà nào cũng có camera, an ninh lắm chứ không giống hồi xưa. Trộm vào đây khó ra lắm”.

Sống ở khu Mả Lạng từ nhỏ, anh Tý Anh nói người dân ở hẻm này sống rất nghĩa tình, bền chặt. Nhà nào khó khăn cũng được hàng xóm giúp đỡ. Nhà nào có món ngon cũng mang qua cho hàng xóm ăn cùng.

Cách nhà của gia đình bà Minh không xa là phòng trọ rộng khoảng 4 mét vuông của ông Kiều Anh Hòa (67 tuổi, quê Thái Nguyên). Trước đây, ông bán hàng rong ở Hà Nội, sau này được em trai rủ vào TP.HCM “kiếm sở mần”, ông đi ngay.

ẢNH: UYỂN NHI

Ông Hòa không may bị cụt chân vào năm 1972, ông sống 1 mình và không có con cái. Mỗi ngày, ông đi bán dạo vé số ở các cây xăng và phố đi bộ Bùi Viện (Q.1). Trung bình, ông kiếm được 200.000 đồng/ngày.

“1 tờ vé số tôi lãi được 1.000 đồng. Ngày nào cũng gắng để bán cho hết, nếu không thì phải bán đến sáng hôm sau vì đại lý vé số người ta không cho trả ế”, ông nói.

Ông Hòa giới thiệu, ở khu Mả Lạng này an ninh trật tự luôn được đảm bảo nên người dân không sợ trộm cắp. Ông nói: “Xe bà con để ở hẻm hết, vì nhà chật chội còn không có chỗ để ngồi. Trộm vào chỗ này cũng bị dân chặn lại rồi hoặc không biết đường ra, vì hẻm nào cũng vòng vèo như địa đạo”.

Ở xóm này “giang hồ” này còn có nhiều căn nhà siêu nhỏ khoảng 10 m² nhưng là nơi ở cho đến 7 - 10 người nên chuyện ngủ theo ca, ngủ vắt vẻo trên ghế hoặc nằm co quắp trong góc nhà đã thành thói quen.

“Cha, mẹ đi làm thì con ở nhà ngủ. Còn nếu con ngủ thì cha phải mang xe ra ngoài đường để ngủ trên xe. Nó chật đến mức đấy. Nhưng ở thành phố thì mình kiếm được nhiều tiền hơn, vì mưu sinh cả”, ông Hòa nói.

ẢNH: UYỂN NHI

Theo một số người dân sống tại đây, những căn nhà nhỏ dưới 10 mét vuông, giá thuê từ 2 triệu đồng/tháng. Còn những căn nhà lớn hơn, giá thuê dao động từ 4 triệu đồng - 5 triệu đồng/tháng.