Theo Timeanddate.com, sau hơn 2 năm nhật thực toàn phần hoành tráng "thống trị" bầu trời, cuối cùng nhiều người trên thế giới cũng sẽ được chứng kiến nguyệt thực toàn phần hay "trăng máu" vào ngày 13 - 14.3.2025.
Nguyệt thực toàn phần là gì?
Theo Hội Thiên văn Hà Nội (HAS) nguyệt thực là hiện tượng thiên văn xảy ra khi mặt trời, trái đất và mặt trăng nằm trên một đường thẳng. Khi đó, mặt trăng di chuyển vào các vùng bóng của trái đất, đối diện với mặt trời nên chúng ta sẽ thấy mặt trăng bị che khuất.
Nhiều người trên thế giới sắp chiêm ngưỡng "trăng máu"
ẢNH: HUY HYUNH
Từ đây, các nhà thiên văn học chia nguyệt thực làm ba loại, tương đương với ba vùng tối trái đất, gồm:
- Nguyệt thực toàn phần: Xảy ra khi mặt trăng nằm hoàn toàn vào vùng bóng tối của trái đất. Khi đó, mặt trăng sẽ chuyển màu đỏ cam do tán sắc ánh sáng, tương tự cơ chế của hoàng hôn hoặc bình minh. Đây là lý do tại sao nhật thực toàn phần đôi khi được một số người gọi là trăng máu.
- Nguyệt thực một phần: Xảy ra khi mặt trăng di chuyển vào giữa vùng bóng tối và bóng nửa tối của trái đất. Khi đó, mặt trăng sẽ bị che khuất một phần, trông giống như miếng bánh quy bị cắn dở nên dân gian còn gọi nguyệt thực một phần với cái tên thú vị “gấu ăn trăng”.
- Nguyệt thực nửa tối: Xảy ra khi mặt trăng chỉ di chuyển vào vùng bóng nửa tối của trái đất. Khi đó, bề mặt mặt trăng chỉ tối đi chút xíu, không có gì quá rõ ràng hay khác thường.
Quan sát được ở đâu?
Theo tính toán của các nhà nghiên cứu, hơn 1 tỉ người ở Mỹ, Canada và các nước còn lại ở Bắc và Nam Mỹ có vị trí lý tưởng để chứng kiến trăng tròn chuyển sang màu đỏ trong hơn 1 giờ đồng hồ, trong điều kiện thời tiết thuận lợi.
Ở các vùng phía tây của châu Âu, đây là "nguyệt thực lặn", nghĩa là mặt trăng sẽ lặn xuống dưới đường chân trời trong một số phần của nguyệt thực ở một số địa điểm. Ở Úc và New Zealand, đây là "nguyệt thực mọc", nghĩa là mặt trăng sẽ mọc lên từ đường chân trời trong quá trình nhật thực.
Việt Nam không quan sát được lần nguyệt thực này, tuy nhiên tới tháng 9.2025, chúng ta có cơ hội chiêm ngưỡng nhật thực toàn phần thứ hai trong năm
ẢNH: HUY HYUNH
Mặt trăng bị che khuất hoàn toàn có thể khó phát hiện khi nó ở gần đường chân trời vào thời điểm trăng mọc hoặc lặn. Điều này là do ngoài việc làm cho mặt trăng chuyển sang màu đỏ, bóng tối của trái đất cũng làm cho mặt trăng mờ hơn nhiều.
Điều này đồng nghĩa với việc nguyệt thực toàn phần lần này, Việt Nam không quan sát được. Trong năm nay, nguyệt thực toàn phần lần thứ hai diễn ra vào ngày 7 - 8.9, có thể quan sát được tại châu Âu, châu Á, Úc, châu Phi và một số khu vực phía đông Nam Mỹ, Alaska và Nam Cực.
Như vậy, người yêu thiên văn văn Việt Nam sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng lần nguyệt thực toàn phần vào tháng 9.2025 tới đây.
Bình luận (0)