Iran và 3 cường quốc sắp nối lại đàm phán hạt nhân

Theo Reuters, cuộc họp trên dự kiến diễn ra vào ngày 29.11 tại Geneva (Thụy Sĩ) khi chính quyền Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian tìm kiếm giải pháp cho thế bế tắc hạt nhân trước lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump vào tháng 1.2025.

ẢNH: AFP

Thỏa thuận hạt nhân bước ngoặt trên được gọi là Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA) được các bên ký kết vào năm 2015, trong đó Iran sẽ hạn chế chương trình hạt nhân để đổi lấy sự miễn trừ các lệnh trừng phạt kinh tế. Tuy nhiên, vào ngày 8.5.2018, Tổng thống Mỹ khi đó là ông Donald Trump đơn phương rút khỏi thỏa thuận, đồng thời áp dụng các biện pháp trừng phạt hà khắc đối với Iran.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Esmaeil Baghaei xác nhận Thứ trưởng Ngoại giao Iran và 3 nước châu Âu sẽ tham gia các cuộc đàm phán. Ông Baghaei cho biết: "Các quan điểm sẽ được trao đổi là một loạt các cuộc vấn đề khu vực bao gồm các vấn đề về Palestine, Li Băng và cả vấn đề hạt nhân".

Một quan chức cấp cao giấu tên của Iran khẳng định: "Tehran luôn tin rằng vấn đề hạt nhân nên được giải quyết thông qua ngoại giao. Iran chưa bao giờ rời khỏi các cuộc đàm phán".

Cuộc đàm phán được lên kế hoạch giữa Iran và 3 nước châu Âu sẽ là cuộc đàm phán hạt nhân đầu tiên kể từ khi Tổng thống Masoud Pezeshkian nhậm chức vào cuối tháng 7 để thay thế cố Tổng thống Iran Ebrahim Raisi, người đã thiệt mạng trong vụ tai nạn trực thăng hồi tháng 5.

Trả lời hãng thông tấn ISNA, người phát ngôn về đối ngoại của EU Peter Stano ngày 24.11 hy vọng các cuộc đàm phán hạt nhân với Iran sẽ sớm được nối lại. Ông Stano cũng nhấn mạnh giải pháp cho vấn đề hạt nhân của Iran cũng sẽ đem lại lợi ích cho sự ổn định của khu vực, đồng thời bày tỏ châu Âu sẽ tiếp cận chính trị toàn diện dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau. Theo ông Stano, phía EU đã liên hệ với Tổng thống Iran Pezeshkian và Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi để duy trì mọi kênh liên lạc mở cùng khả năng đàm phán hạt nhân.

Về khả năng khôi phục các cuộc đàm phán để dỡ bỏ lệnh trừng phạt Iran, ông Stano cho biết Đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại của EU Josep Borrell và nhóm của ông đang liên lạc với Iran, Mỹ và các bên liên quan đến chương trình hạt nhân 2015 để duy trì mọi kênh liên lạc cùng khả năng đàm phán hạt nhân. Phía Mỹ chưa bình luận về các thông tin mới trên.

Trước đó, các cuộc đàm phán gián tiếp giữa chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden và Iran nhằm cố gắng khôi phục JCPOA đã thất bại. Hồi tháng 9, trong chiến dịch tranh cử, ông Trump khẳng định rằng: "Chúng ta phải đạt được một thỏa thuận, vì hậu quả là không thể. Chúng ta phải đạt được một thỏa thuận".