'Jojo Rabbit' gây tranh cãi khi đưa hình ảnh Hitler lên màn bạc

Jojo Rabbit được thể hiện đầy tính châm biếm

Lấy bối cảnh Thế chiến thứ hai, Jojo Rabbit xoay quanh nhân vật chính là cậu bé người Đức Jojo (Roman Griffin Davis) tin vào lý tưởng của phát xít Đức. Mọi chuyện dần thay đổi khi cậu phát hiện mẹ mình (Scarlett Johansson) giấu một bé gái người Do Thái trong nhà. Jojo quyết định “lợi dụng” cô bé, giúp mình viết một cuốn sách về người Do Thái dưới sự khích lệ của người bạn tưởng tượng có hình dạng giống Hitler.

 

Với phần ý tưởng mới lạ cùng cách thể hiện dí dỏm, đậm tính châm biếm, bộ phim của đạo diễn tài năng Taika Waititi có thể được mô tả bằng hai chữ “độc đáo”. Theo chân cậu bé Jojo mới chỉ 10 tuổi, thời kỳ suy tàn của đế chế Đức quốc xã hiện lên với bầu không khí ngột ngạt, đầy những nỗi lo lắng và sợ hãi. Những đứa trẻ được tuyển chọn vào quân đội chiến đấu bị ép buộc phải học cách giết chóc để thể hiện khả năng lẫn sự mạnh mẽ.

Jojo phải sống trong một thế giới đầy những quan điểm sai trái, nơi cái ác đội lốt hai chữ lý tưởng. Trong cái nhìn non nớt của cậu bé , ngay cả khi chứng kiến cảnh mọi người bị treo cổ trên đường phố, một minh chứng cho thấy sự “điên cuồng” của xã hội loạn lạc, Jojo vẫn không chút xót xa, thương cảm. Chỉ đến khi mẹ cậu qua đời vì sự tàn nhẫn của chế độ, Jojo mới khóc òa lên đau đớn.

 

Jojo có một người bạn thân bí mật trong trí tưởng tượng. Anh ta mang hình dạng na ná Hitler, tính cách hơi kỳ quặc, ngốc nghếch và hay buông ra những câu nói châm biếm. Đây là nhân vật đại diện cho tư tưởng về chủ nghĩa phát xít bên trong Jojo, cứ mở miệng là nhắc đến những vấn đề như định kiến, tuyên truyền, phân biệt chủng tộc, đồng thời ra sức ngăn cản Jojo có thái độ bảo vệ cô bé Do Thái.

 

Elsa, cô gái 16 tuổi người Do Thái, nạn nhân của sự áp đặt chế độ thời kỳ Hitler, gián tiếp tuyền tải những thông điệp nhân văn của bộ phim. “Bạn không phải là phát xít”, Elsa đã nói với Jojo như vậy, nhằm giúp cậu thoát khỏi sự dày vò, tự trách cứ chính mình. Cô thậm chí còn tặng cậu nụ hôn đầu tiên của mình. Một nụ hôn giúp phá vỡ những rào cản, định kiến, giúp hàn gắn và kết nối những trái tim cùng chung sự đồng cảm. Để rồi, từ cuộc gặp gỡ ban đầu, hai con người thuộc về hai chế độ, hai lý tưởng khác biệt nhau lại trở thành bạn tri kỷ thân thiết.

 

Sự song hành giữa người bạn tưởng tượng “cực đoan” và cô gái Do Thái mang năng lượng tươi mới bên cạnh nhân vật chính đem đến cho Jojo Rabbit một sự cân bằng cần thiết. Ứng viên Oscar 2020 không bị luẩn quẩn trong vòng cung của những tội ác nặng nề, của hiện thực phũ phàng với các tình tiết đậm chất melodrama.

 

Thêm vào đó, vai diễn người mẹ của Jojo do Scarlett Johansson thủ vai với những câu nói đầy quan tâm, chân thành tới cậu con trai bé nhỏ, với nụ cười hiền hậu luôn chào đón cậu mỗi khi trở về nhà, như "gia vị"ngọt ngào được “nêm” vào tác phẩm, mang đến sự dịu dàng và ấm áp. 

 

Tác phẩm kết thúc với một điệu nhảy vui tươi, rộn rã, giúp con người hướng về những điều tích cực trong tương lai. Phần âm nhạc trong phim được lồng ghép tinh tế. Đó là thứ âm nhạc mạnh mẽ, có phần ngẫu hứng, cho thấy sự cuồng loạn của chủ nghĩa phát xít gần giống với sự điên cuồng của các ngôi sao nhạc rock. 

 

Dấu ấn cá nhân đậm nét của đạo diễn

Đạo diễn Waititi từng khẳng định Jojo Rabbit là một tuyên bố chính trị nhằm chế giễu Đức quốc xã và sự phân biệt chủng tộc. Tác phẩm lên án mạnh mẽ những con người mang theo chủ nghĩa siêu quyền lực, tin rằng họ vượt trội hơn so với các chủng tộc khác, sẵn sàng gây ra chiến tranh thảm khốc chỉ để phục vụ cái tôi ích kỷ của bản thân. 

 

Nếu Joker thể hiện “sự thù ghét” với xã hội lệch lạc thì Jojo Rabbit thể hiện việc chống lại sự thù ghét đó, cố gắng đưa ra giải pháp giúp con người đối mặt các góc nhìn tiêu cực.

 

Bên cạnh đó, tình yêu giữa mẹ và con trai, giữa những người bạn mới và người bạn cũ giúp tác phẩm phù hợp với nhiều đối tượng khán giả. Chọn lối khắc họa hài hước cho một đề tài nhạy cảm, Jojo Rabbit thể hiện sự táo bạo của đạo diễn khi phá vỡ các khuôn mẫu làm phim và khéo léo lồng ghép chất trào phúng của bản thân. 

 

Jojo Rabbit mang đến bài học về sự bao dung và thấu hiểu, nhắc nhở con người rằng sự kết nối là một phần quan trọng của cuộc sống, bất kể chúng ta ở độ tuổi nào, sống trong xã hội nào, thuộc tôn giáo, chủng tộc hay giới tính nào. Phim được xem là ứng viên sáng giá trên "đường đua Oscar" 2020.