Theo trang Defense News, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đang đăng thông báo mời thầu cho dự án nghiên cứu về tính khả thi và giảm rủi ro đối với khả năng chỉ huy và do thám của liên minh quân sự này trong tương lai.
Thông báo được đăng trên trang web mời thầu của chính phủ Mỹ và là một trong những bước quan trọng đầu tiên trong tiến trình tìm ứng viên thay thế các máy bay chỉ huy và cảnh báo sớm (AWACS), vốn được sử dụng ngày càng nhiều trong 5 năm qua.
Chạy đua đấu thầu
Một quan chức cấp cao của NATO cho hay thông báo trên thể hiện việc chính phủ Mỹ đang xúc tiến quy trình triển khai dự án mới, và các thành viên trong liên minh sau đó sẽ phải chọn thiết kế của máy bay thay thế. Hiện 18 nước tham gia vào lực lượng chỉ huy và cảnh báo sớm của liên minh và vận hành 14 máy bay Boeing E-3A, đóng tại căn cứ không quân của NATO ở Geilenkirchen (Đức).
Bên trong buồng lái của chiếc Boeing E-3A ẢNH: KHÔNG QUÂN MỸ |
Liên minh này hiện đối diện áp lực phải có máy bay mới thay thế hoặc chịu chi phí gia tăng để tiếp tục duy trì hoạt động của mẫu hiện dùng, dù ít khi mua sắm khí tài quân sự chung. Hiện có ít nhất 6 bên đưa ra các nghiên cứu về ý tưởng và NATO dự định sẽ ra các yêu cầu cho mẫu máy bay mới vào năm 2023.
Theo chuyên gia Doug Barrie tại Viện Nghiên cứu chiến lược quốc tế (IISS - Anh), các hãng sản xuất máy bay Boeing, Northrop Grumman tại Mỹ cũng như Saab và Airbus ở châu Âu đều đang chạy đua tham gia vào chương trình. Ông dự báo nhiều khả năng hãng của Mỹ sẽ là nhà thầu chính, và một số hãng châu Âu giành được các gói thầu phụ. Trong khi đó, các nhà thầu thứ cấp vẫn có nhiều cơ hội.
Theo quan chức NATO, mẫu máy bay AWACS có thể sẽ bao gồm sự kết hợp của các hệ thống trên không, trên bộ, trên biển, không gian vũ trụ và không gian mạng.
Chi phí khủng
Một chiếc E-7 Wedgetail của Úc ẢNH: RAAF |
Trước mắt, NATO dự định chi 1 tỉ USD để nâng cấp lần cuối các máy bay Boeing E-3A để sử dụng đến năm 2035. Những máy bay này từng được sử dụng trong xung đột ở Nam Tư (1982), chiến tranh vùng Vịnh (1991), tại Afghanistan và hỗ trợ cuộc chiến chống lại tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) ở khu vực Trung Đông. Kể từ khi thành lập, chương trình AWACS đã tiêu tốn của NATO hơn 6,8 tỉ USD.
Chuyên gia phân tích Richard Aboulafia tại Tập đoàn Teal Group (Mỹ) chuyên về dịch vụ phân tích quân sự, cho rằng chi phí của chương trình thay thế mẫu máy bay mới sẽ tùy thuộc vào thiết kế, nhưng có thể lên đến 10 tỉ USD để trang bị khoảng 17 chiếc cho NATO. Còn theo chuyên gia Doug Barrie, chi phí này là hoàn toàn xứng đáng vì đây là khí tài vừa thực tế vừa mang tính biểu tượng của NATO.
Theo trung tá Hans Growla tại căn cứ không quân của NATO ở Geilenkirchen, điều căn bản nhất của mẫu AWACS mới là nâng cấp về khả năng trao đổi, sử dụng thông tin.
Trong khi đó, ông Michael Gschossmann, Giám đốc chương trình AWACS, cho rằng một trong những lựa chọn có thể là chuyển sang mẫu E-7 Wedgetail đang được không quân các nước Úc, Thổ Nhĩ Kỳ và Hàn Quốc sử dụng.
|
Các máy bay Boeing E-3A của NATO có đặc trưng là phần radar nổi bật ở phía trên thân sau, giúp hỗ trợ việc trinh sát, chỉ huy, liên lạc và kiểm soát không gian chiến đấu. Bên cạnh đó, các máy bay này còn có những sứ mệnh như tuần tra, hỗ trợ hoạt động chống khủng bố, chiến dịch sơ tán, cấm vận và ứng phó khủng hoảng. Tổng cộng có 68 chiếc được chế tạo từ năm 1977 - 1992, hiện được NATO và không quân các nước Mỹ, Anh, Pháp, Ả Rập Xê Út sử dụng.
Trong điều kiện bình thường máy bay Boeing E-3A có thể hoạt động suốt 8 giờ, tương đương phạm vi 7.400 km, ở độ cao 9.150 m và có khả năng giám sát khu vực rộng đến 310.798 km2. Riêng các mẫu của Anh, Pháp và Ả Rập Xê Út còn được trang bị động cơ CFM56-2 giúp nâng phạm vi hoạt động lên đến 9.250 km, tương đương 11 giờ bay. Máy bay có 4 chỗ ngồi ở buồng lái và 13 - 19 chỗ trong khoang cho các sĩ quan chuyên trách.
Được phát triển dựa trên mẫu Boeing 707, máy bay E-3A có chiều dài 46,6 m, sải cánh 44,4 m, trọng lượng cất cánh tối đa 157 tấn và tốc độ tối đa 854 km/giờ.
|
Bình luận (0)