Khai màn bầu cử tổng thống Mỹ, bang Iowa chọn ứng viên thế nào?

Iowa là tiểu bang mở màn cho cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024. Việc bầu chọn ứng cử viên tại bang này cũng khác biệt so với đa số các bang khác, bởi cử tri sẽ tham dự các phiên họp kín để chọn ứng viên.

Cả hai đảng Cộng hòa và Dân chủ tại Iowa đều tổ chức họp kín để chọn ứng viên tổng thống nhưng có một số khác biệt giữa hai đảng. Đảng Cộng hòa tại Iowa tổ chức các cuộc họp kín vào ngày 15.1. Đảng Dân chủ cũng tổ chức họp nhưng chọn cách bỏ phiếu qua thư trong kỳ bầu cử lần này và sẽ công bố kết quả vào ngày "siêu thứ ba" (ngày 5.3), theo AFP.

AFP

Họp kín là gì?

Khác với cuộc bầu cử sơ bộ do chính quyền bang giám sát và yêu cầu cử tri đi bỏ phiếu tại điểm bỏ phiếu, cuộc họp kín do mỗi đảng tại bang Iowa tổ chức và chỉ có đảng viên của đảng và là người trên 18 tuổi tham dự, theo Reuters.

Vào 19 giờ ngày 15.1, các đảng viên Cộng hòa sẽ tụ họp tại một địa điểm ở địa phương, có thể là trường học, nhà thờ hay trụ sở hiệp hội. Có tổng cộng khoảng 1.700 khu vực bầu cử như vậy trên khắp bang. Tại đó, các đại diện sẽ phát biểu thay mặt ứng viên mà họ lựa chọn.

AFP

Các cuộc họp kín thường kéo dài từ 60 đến 90 phút. Một số nơi họp đến 3 giờ liền. Cử tri sẽ bỏ phiếu kín và kết quả được báo cáo cho cơ quan quản lý đảng tại bang. Việc bỏ phiếu hay dự họp từ xa không được áp dụng và vấn đề này thường bị chỉ trích vì có cử tri làm việc ở xa hoặc bị khuyết tật nên khó đến dự. Năm nay, tuyết rơi dày và nhiệt độ cực lạnh đang ảnh hưởng quá trình vận động của các ứng viên và khiến nhiều người hủy các cuộc tiếp xúc cử tri.

Có tổng cộng 40 đại cử tri và lá phiếu của họ sẽ được phân chia cho các ứng viên dựa trên tỷ lệ phiếu bầu mà họ nhận được. Ví dụ, năm 2016, ứng viên Ted Cruz giành được số phiếu bầu nhiều nhất là 27,6% nên được 8 phiếu đại cử tri, trong khi ông Donald Trump xếp thứ hai với 24% phiếu bầu và được chia 7 phiếu đại cử tri.

Ứng cử viên giành được nhiều phiếu đại cử tri nhất từ tất cả các bang sẽ giành được vị trí đại diện đảng Cộng hòa tham dự cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11.

Kết quả tại Iowa quan trọng thế nào?

AFP

Trong kỳ bầu cử năm nay, có 7 tiểu bang tổ chức họp kín để chọn ứng viên. Cuộc họp kín chọn ứng viên tại Iowa sẽ thể hiện sơ bộ sự ủng hộ của cử tri dành cho các ứng cử viên tổng thống. Đôi khi, một số ứng viên không có được kết quả khả quan tại bang này sẽ rút khỏi cuộc đua. Kết quả tại Iowa cũng sẽ tạo đà cho cuộc bỏ phiếu sơ bộ tại bang New Hampshire vào tuần kế tiếp.

Tuy nhiên, đối với đảng Cộng hòa, kết quả tại Iowa không phải là thước đo đáng tin cậy cho tổng thể cuộc đua. Những người giành chiến thắng trong 3 lần họp kín tại đây vào các kỳ bầu cử năm 2008, 2012 và 2016 đều không giành được vị trí đại diện đảng.

Ai đang dẫn đầu tại Iowa?

REUTERS

Theo kết quả khảo sát mới nhất của NBC News/Des Moines Register/Mediacom được công bố ngày 13.1, cựu Tổng thống Donald Trump đang dẫn đầu trong đường đua của đảng Cộng hòa tại Iowa với 48% số phiếu dự kiến. Cựu đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc Nikki Haley giành vị trí thứ hai với 20% phiếu bầu dự kiến, vượt qua Thống đốc Ron DeSantis của bang Florida, người chỉ có 16% phiếu. Doanh nhân Vivek Ramaswamy xếp thứ tư với chỉ 8%, tăng 3 điểm phần trăm so với khảo sát hồi tháng 12.2023.

Giới quan sát đang tìm kiếm dấu hiệu vượt lên của bà Haley, sau khi bà dần dần giành thêm sự ủng hộ. So với cuộc khảo sát hồi tháng 12.2023, tỷ lệ ủng hộ mới nhất của vị cựu đại sứ đã tăng thêm 4 điểm phần trăm.

Sau khi kết quả khảo sát được công bố, ông Trump kêu gọi người ủng hộ đi dự họp kín để bỏ phiếu vào ngày 15.1 bất chấp thời tiết lạnh giá. "Những người ủng hộ nền tảng của chúng ta đã đưa chúng ta vào vị trí để chiến thắng, và giờ chúng ta cần xuất hiện tại cuộc họp kín vì Tổng thống Trump vào thứ hai (ngày 15.1) và hoàn thành công việc", vị cựu tổng thống nói trong một tuyên bố.